DSC�57

odófy

■ nasilają-

X)tad _w    ęjC*- & SPECJALISTAMI W DZIEDZINIE MEDYCYNY

^lttld Pozyska

[ownicy Internetu ny^¹*' Kępmewykorzystać^j™’' rencjonalnej i zwrócę® „ * ?9; Jadad, 1999; Hej h» * /stywaniem IntemetuA)^' nę wywierają najróżniej ^ )balny zasięg (Kelleher, |y;. >wych, na których unen^ sobie z chorobą, ale <&<£..„ puszczać, iż może śę b * aikami lub zatarciem g«r» stać się zachętą do pmpj ^2001),co-ponowme-n_t i kompetencji w relacjach*;

ci nie traktować jako już ccz ecznie możepnycnńt; analizy nie potwierdzaj tai ego rodzaju konsekwencje k wyłączną kontrolę nadorp pi grup, jak chorzy na dno tSI) czy rodzice dzieciprzdrn wskazują, że wiedza, jakądysęu: -[Arksey, 1999).Bardaą*<k pracy z autorytetami ima w stosunku do med^ aj daleko posuniętąpoiśjP omy swego cuda pacy pyty, cytatów ze znakzflF* przyjmują zwykle lónk i wprost do kwestii pdycyny. g .ą

lpdiśiny, kwestie rozwoju bardziej „proaktywnej” orientacji na zdrowe ciało oraz możliwości w zakresie dostępu do informacji związanej ze zdrowiem w Par-^ -tou roli chorego - niezależnie od tego, że potwierdzają w istocie jego założenie,

^■PP

,, instrumentalizm wywierał będzie trwały wpływ na zachowanie laików -

«f (P*    *

ostatecznie status kategorii rezydualnych. Ta marginalizacja ma znaczenie me rdi chodzi o możliwości Parsonsa w zakresie analizy zinstytucjonalizowanych

■Pi r

₄ u,, bikow w ramach roli chorego, ale także w związku z jego zainteresowaniem Pisankami między lekarzem a pacjentem.

KrUję lekarz / pacjent Parsons (1991: 438) ujmował jako interakcję ustrukturalizo-p_ir7£_Z wartości zawarte w „zmiennych wzorcowych" [paltem variabUs). Obejmują ^ następujące alternatywy: uniwersalizm / partykularyzm, osiąganie / przypisanie, ca-yfymć / aspektowość, afektywna neutralność / afektywne zaangażowanie, orientacja nj ;|wiro\voŚL / orientacja na siebie i umożliwiają przełożenie ogólnych wartości kultu-_plWYch na konkretne wymogi roli⁵. Zmienne te — ponieważ mają istotne znaczenie za-gjjno dla wiedzy, jak i praktyki medycznej - na wiele sposobów kształtują relacje mię-Jn pacjentem a lekarzem (Parsons; 1991: 454—465). Pi miżej zaprezentowana zostanie pobieżna analiza modelu Parsonsa, która pomoże nam wyjaśnić, w jaki sposob na ów fjłodel wpływać mogą odnotowywane ostatnio trendy.

Itak, uniwersalizm przyjmowanych przez lekarza i pacjenta ról przejawia się »charakterze interakcji, do jakich między nimi zachodzi. Ma to zapobiec nieuprawnionemu .sekciarstwu" w zakresie praktyk medycznych, przejawom wyróżniania lub zbyt onbtstego zaangażowania przy formułowaniu orzeczeń lekarskich, a także podejmowanym przez pacjentów próbom „wciągania lekarzy w sieć osobistych zależności” (Par-mns, 1991:456). Obie role zorientowane są na osiąganie. Szkolenie zawodowe jest warunkiem wstępnym wykonywania profesji medycznej, zaś bycie chorym stanowi (negatywne) osiągnięcie pacjenta. Funkcjonalna aspektowość wyznacza przestrzeń medyczną, w obrębie której lekarz posiada uprzywilejowany i uprawniony dostęp do ciała pacjenta oraz jego biografii, jednocześnie jednak zobowiązuje lekarza do tego, by owegp dostępu nie nadużywać. Afektywna neutralność określa „oczekiwane nastawienie”, które determinować ma charakter interakcji między lekarzem a pacjentem. W końcu orientacja na z b i o r o w o ś ć obliguje lekarza, by w formułowa-

Komentatorzy często ograniczają prowadzoną przez Parsonsa analizę zmiennych wzorcowych wyłącznic do roli lekarza, sam Parsons jednak używa ich także do opisu wartości leżących u podłoża zachowań pacjenta, a także w odniesieniu do interakcji między tym pierwszym a tym ostatnim.