„i,,,., trra* »i«J»i l.ft» i w„r?i„hcą , ,,
rastfljące 20 wspólnych wartości. ■
R5^ał racjonalny różni się 0cl irracjonalnego D,7f,lo
s*f »"* "^Mcn, funkcji; „io hamuje on stłumionych"^' pulsów. lecz wyraża dążenia uznane przez i(.cinr,,.<w } l,n_
Ciow... XV iw nic ma on charakteru obacsyjnmmzymm '
*<*’ Uh charakterystycznego dla rytuału ten ostami me zostanie spełniony choćby raz, to wów-asY-stłumio.ne grożą przedostaniem się do‘ świadomości f dlY Y1 każdej moralnej klęsce towarzyszy poważny lęk. Tero rodYm konsekwencje nie są związane z żadną klęską w spełnianiu Y-tuału racjonalnego; nie spełnienia go można żałować, ale nie ma się go co obawiać. W istocie, rytuał irracjonalny można zawsze poznać po stopniu lęku, jaki wytwarza jakiekolwiek pogwałcenie go.
r>,,—przykładów wcpńłr/r^nyrlt świr. iy, K rym
cnia
wy-
racjonalnych należy nasz zwyczaj pozdrawiania drugiego cz!o-| wieka, uczczenia artysty przez owację, oddawania czci zmarłym itp.4::
Rytuały religijne nie zawsze muszą mieć charakter irracjonalny. (Dla obserwatora, który nie rozumie ich sensu, rzecz jasna, zawsze wydają się irracjonalne). Religijny rytuał obmycia można rozumieć jako sensowny i racjonalny wyraz wewnętrznego oczyszczenia pozbawiony jakiegokolwiek elementu obsesyjnego czy irracjonalnego, jako symboliczny wyraz naszego pragnienia wewnętrznej czystości, spełnianego w formie rytuału celem przygotowania się do jakiejś' czynności wymagaj* <n’ 1 koncentracji i oddania. Podobnie rytuały, takie jak po=>t. i-k gijne ceremonie małżeństwa, praktyki koncentracji i .) ' •.■ mogą być rytuałami całkowicie racjonalnymi, nie cymi żadnej analizy poza taką, która prowadzi do zrozum.cn
obrazy doświadczenia zmysłowego, tuk rytuał .Kj s- Ynności. wyrażeniem myśli i uczuć za pomocą okieślonyc i ‘ .rv_
Wkład, jaki psychoanaliza moze wnicsi co potrzeby
tuałów,. polega na ijokaza.ni.VL psychologiczny........-
*
197