26
Pilokarpina
Pilokarpina jest najstarszym lekiem przeciwjaskrowym; powoduje spadek ciśnienia wewnątrzgałkowego po około 40 min. od podania kropli, który osiąga maksimum po 2 godzinach i utrzymuje się przez 6-7 godzin. Jak stosować pilokarpinę:
® jeżeli jest używana w długotrwałym leczeniu jaskry (obecnie rzadko) stosuje się ją co 6 godz.
® w przypadku użycia jej do leczenia ostrego napadu jaskry stosuje się ją co 10 min. przez 30 min. a potem co 6 godzin (obecnie pilokarpinę zastępuje się latanoprostem w terapii ostrej jaskry).
Przy' długotrwałym podawaniu powstają trwałe zmiany w oku w postaci zrostów. Nie należy jej stosować w razie zapalenia błony naczyniowej oraz przy przemieszczeniu soczewki do przedniej komory oka. W związku z szeregiem działań niepożądanych i obecnością skuteczniejszych i lepiej tolerowanych leków, pilokarpina znacznie straciła na znaczeniu w terapii jaskry u zwierząt i ludzi.
Bromek demekarium
Stosowany łącznie z kortykosteroidem opóźnia wystąpienie jaskry u psów z genetycznie uwarunkowanym wąskim kątem przesączania (czyli opóźnia wystąpienie objawów jaskry pierwotnej zamkniętego kąta).
Lek ten jest szczególnie przydatny do utrzymywania zwężenia źrenicy przez długi czas w trakcie leczenia tylnego pierwotnego zwichnięcia soczewki u psów.
Niestety brak obecnie w kraju zarejestrowanego preparatu zawierającego ten lek; można próbować wypisać demekarium jako lek recepturowy —> roztwory 0,125-0,25%; zwykle stosowany 1 -2 razy dziennie.
Pamiętaj: Leki hamujące nieodwracalnie aktywność acetylocholinoasterazy są organicznymi estrami kwasu ortofosorowego; nawet stosowane miejscowo mogą wykazywać toksyczność. Należy zachować ostrożność przy ich stosowaniu. Intensywne leczenie miejscowe może prowadzić do wystąpienia toksyczności ogólnej, ze skutkiem śmiertelnym włącznie; szczególną ostrożność należy zachować u kotów.
Przeciwwskazania: nie stosować pilokarpiny i demekarium u pacjentów z:
® zwichnięciem przednim soczewki © zapaleniem błony naczyniowej oka
b) Nieselektywne a-B-adrenomimetyki
• adrenalina (0,1% d-Epifrin, 0,25-procentowy, 0,5% i 1% Epinal, Isopto-Epinal)
• dipiwefryna (0,1-% Pivepol, Oftanex, Propine)
Mechanizm działania, efekty farmakologiczne i działania niepożądane: Leki z tej grupy powodują obniżenie ciśnienia śródgałkowego w ciągle jeszcze nie do końca poznanym mechanizmie działania, mimo że adrenalina została wprowadzona do leczenia jaskry kilkadziesiąt lat temu, jako druga po pilokarpinie. Dipiwefryna jest prolekiem - w trakcie przenikania przez rogówkę ulega hydrolizie do adrenaliny. Leki te powodują nieznaczne obniżenie produkcji cieczy wodnistej poprzez stymulację receptora ct2 nabłonka ciała rzęskowego oraz powodowanie funkcjonalnej blokady receptora beta, która polega na jego odwrażliwieniu przy długotrwałym stosowaniu, ale ich główny mechanizm działania zależy od popraww łatwości odpływu cieczy przez utkanie beleczkowe. Efekt ten może być związany, wg najnowszych hipotez, z relaksacją utkania beleczkowego i poszerzeniem przestrzeni międzybeleczkowych w wyniku stymulacji receptorów (b-adrenergicznych utkania beleczkowego lub pobudzania syntezy prostaglandyn typu E w odcinku przednim gałki ocznej, które również działają relaksacyjnie na strukturę beleczkowania. Mimo takich mechanizmów działania leki te obniżają ciśnienie śródgałkowe słabiej od beta-blokerów lub a2-adrenomimetyków, co może być spowodowane nieselektywnością ich oddziaływania i wzajemnym znoszeniem się oddziaływań alfa i beta-adrenergicznych. Ze względu na efekt poszerzania źrenicy są przeciwwskazane w jaskrze kąta zamkniętego.
TM.