Ekonomika i Organizacja Rolnictwa Projekt"

W przypadku produkcji żywca lub mleka w cyklu zamkniętym posługujemy się sztuką strukturalną¹. Przez sztukę strukturalną [SS] rozumiemy zwierzę dorosłe płci żeńskiej z odpowiednim przychówkiem. Wielkość przychówku ustalana jest na podstawie modelowego obrotu stadem. W tabeli 24 przedstawiono sposób obliczania nadwyżki bezpośredniej w chowie krów mlecznych.

Tabela 24. Nadwyżka bezpośrednia w chowie krów mlecznych w przeliczeniu na 1 krowę strukturalną i na 1 ha głównej powierzchni paszowej

Wyszczególnienie	Jedn.	Liczba jednostek	Cena za jednostkę	Wartość	Główna powierzchnia paszowa
Produkcja towarowa: Mleko	1 ~	6000	0,8	4 800
Żywiec wołowy wybrakowanej krowy	kg	ISO	w	375	-
MBO	kg	200	3,5	700	-
Razem wartość produkcji	X	X	X	5 875	■ES'
Koszty zmienne: Mleko dla cieląt	1	100	0,8	80
Pasze treściwe i mineralne	dt	12	70	840	-
Inseminacja	X	X	75	75	-
Usługi weterynaryjne	X	X	100	100	-
Zielonka	t	7,5	20	150	0,25
Kiszonka z kukurydzy	t	6,0	25	150	0,15
Siano łąkowe	t	1,4	65	91	0,14
Okopowe—pastewne	t	lgS;	10	15	0,04
Inne	X	X	X	150	-
Razem koszty zmienne	X	X	X	1 651	0,58
Nadwyżka bezpośrednia na 1 krowę	X	X	X	4 224	X
Nadwyżka bezpośrednia na 1 ba GPP	X	X	X	7 283	X

Źródło: Obliczenia własne.

Po ustaleniu nadwyżek bezpośrednich z poszczególnych rodzajów działalności można dokonywać porównań pomiędzy nimi, a zatem wyboru najkorzystniejszej działalności.

Można również liczyć ich sumę, uzyskując nadwyżkę bezpośrednią dla całego gospodarstwa:

Rodzaj działalności	Rozmiar działalności [ha] lub [SS\|	Nadwyżka bezpośrednia [zł/ha] lub [zl /SS]	Nadwyżka bezpośrednia ogółem z działalności [zł]
Pszenica ozima	12,5	1 591,17	19 889,63
Bydło mleczne	36,0	4224,00	152 064,00
Suma nadwyżek bezpośrednich			171 953,63

Pytania i zadania

1. Co składa się na koszty eksploatacji maszyn rolniczych?

2. Jak oblicza się nadwyżkę bezpośrednią w produkcji roślinnej?

3. Co to jest nadwyżka standardowa?

121

Ziętara W.: Ekonomika i organizacja przedsiębiorstwa rolniczego. FAPA, Warszawa 1998.