ekonomika (100)

legitymujących się wymaganą licencji} i likwidacji monopolu jedynego narody wego zarządu kolejowego. Dla Grupy PKP oznacza to konieczność pogody., się ze wspólnym funkq‘onowaniem z przedsiębiorstwami kolejowymi z inny^j. państw Unii Europejskiej, a także znaczne ograniczenie pomocy publicz_ne-Regulaqe zawarte w unijnych aktach prawnych będą wymagały dokonaj modernizacji majątku pod kątem poprawy bezpieczeństwa i zagwarantowani, interoperacyjnośd z systemem europejskim i samodzielnego ponłesimi, związanych z tym kosztów (z wyjątkiem infrastruktury). Konieczne będą,, przeszkolenie personelu oraz większa aktywność na zliberalizowanym rynku w związku z utratą części dochodowych przewozów na liniach międzynarodo. wych*⁰.

Skutki akcesji do Unii Europejskiej w sferze funkcjonowania przedsię. bioistw transportu lotniczego odnoszą się zarówno do istniejących na rynku przewoźników (przede wszystkim PLL LOT), jak i do przedsiębiorstw zainteresowanych świadczeniem usług naziemnych. Największy wpływ na polskie to-warzystwa lotnicze wywarty regulacje pozwalające na swobodne operowanie przewoźnikom unijnym na polskich lotniskach oraz połączeniach zagrania-nych i krajowych. Mało odczuwalny by! wpływ norm i procedur unijnych w zakresie bezpieczeństwa, szkolenia kadr itp., gdyż zarówno sprzęt transportowy, jak i stosowane procedury były zgodne ze standardami Unii Europejskiej¹⁰.

W 2004 roku nastąpił znaczny wzrost aktywności przewoźników zagrania-nych na polskim tynku, głównie tzw. niskokosztowych (Iow cosł carrien - LCCs). Przewoźników tych obsługiwało 8 krajowych portów lotniczych, gdzie w 2004 roku łącznie obsłużonych zostało ponad 1 min pasażerów linii niskokosztowych. Stanowiło to 11,9% ogólnej liczby obsłużonych pasażerów we wszystkich 12 portach lotniczych. Procentowy udział przewozów wykonanych w ruchu ni-skokosztowym, w stosunku do ruchu ogółem, dla poszczególnych portów jest bardzo zróżnicowany, a największe wartość zostały osiągnięte w portach lotniczych w Warszawie i Katowicach¹⁰.

Według danych Urzędu Lotnictwa Cywilnego, w 2005 roku polskie lotniska obsłużyły ponad 10,3 min pasażerów, o prawie 31% więcej niż w 2004. Średni wzrost przewozów pasażerskich w Europie wyniósł w podobnym okresie ok. 63%. Największy przyrost liczby przewiezionych pasażerów zanotował port lotniczy w Warszawie (prawie milion więcej pasażerów), następne miejsca zajęły: Kraków (761 tys. więcej), Katowice (504 tys.) i Gdańsk (214 tys.). Decydujący wpływ na ogólną liczbę odprawionych pasażerów miały wyniki przewo-

^1,1 J.ttanwwcz,K.Sułud3,op. cii., s. 61,63.

*°DnttHK Wińsk brniunSacyjnychwPofictw latach 2000-2004. .Biuletyn Informacyjny Łotw-twa Cywilnego* 2005, nr 1. http//www uk.gpv.pVdownload/doc/biuletyn_2005.doc z 28.09.2005.

_zowe uzyskane w ruchu LCCs. Linie te wygenerowały 95,34% ogólnego wzro¹ $tu liczby przewiezionych pasażerów. Najwięcej pasażerów linii nisko kosztowych przewozi węgierski przewoźnik Wizz Air Na rynku tanich przewoźników lotniczych w Polsce Uczę się jeszcze Ryanair, Centralwings, Sky Europę oraz Easy Jet Łącznie przewoźnicy nisko kosztowi przewieźli 31,37% wszystkich pasażerów w przewozach regularnych . Z kolei w 2006 roku dynamika wzrostu przewozów była jeszcze większa — wzrost liczby pasażerów przewiezionych przez Unie lotnicze operujące na polskim rynku wyniósł 36%, co oznaczało wzrost o ponad 3 min 700 tys. osób. W efekcie przewoźnicy przewieźli ponad U min pasażerów. Podobnie jak w latach wcześniejszych istotny wpływ na tak dobre wyniki branży mieU przewoźnicy nisko kosztowi, których pasażerowie stanowili aż 46.2% (ponad 6 min 400 tys.) łącznej liczby osób obsłużonych w ruchu rozkładowym przez polskie porty lotnicze. W pierwszej dziesiątce największych przewoźników, aż sześć to właśnie przewoźnicy LCCs. Najwięcej pasażerów nadal przewozi PLL LOT (ponad 4 min 500 tys.), jednak jego uuział w rynku maleje. Wspólnie z Centralwings, spółką należącą do PLL LOT obaj przewoźnicy mieU udział 41,1%, wobec 48,6% w 2005 roku (spadek o 7,5%)².

Polski przewoźnik narodowy LOT musi myśleć o obronie udziału w rynku. Niskokosztowi przewoźnicy wywierają presję cenową i w rezultacie ceny obniżyły również linie tradycyjne. PLL LOT koniecznie musi się zrestrukturyzować, zmniejszyć zatrudnienie i obniżyć koszty działalności. Proces zmian już się zaczął, a pierwszym celem było obniżenie kosztów operacyjnych spółki o 500 min zł w 2006 roku. Oszczędności mają pozwoUć na utrzymanie płynności firmy, mają też być przeznaczone na rozwój, m.in. zakup nowych samolotów³. Próbą wejścia do segmentu rynku tanich przewozów, podjętą przez polskiego przewoźnika narodowego, było utworzenie nowej linii lotniczej Centralwings. Spółka przejęła od LOT 85% jego czarterów, co już na starcie dało nowemu przewoźnikowi mocną pozycję konkurencyjną, a następnie uruchomiła regularne przewozy pasażerskie.

Integracja Polski z Unią Europejską przyspieszy długofalowy proces doskonalenia organizacji i zarządzania przedsiębiorstwami transportowymi. Zmiany strukturalne i technologiczne łączą się ze zmianami w zasobach ludzkich oraz istotą i jakością stosunków pracy. W efekcie może nastąpić wzrost produktyw-nośa pracy, poprawa warunków ekonomicznych firm i pracowników. Czynniki stwarzające lepsze warunki funkcjonowania polskich przedsiębiorstw na rynku

1

“ ^Pnmo1V pasażerskie i louran w polskich portach lotniczych w ruchu rozkładowym ona czarterowym w lalach 2004-2005    http://www.uIc.gov.pl/indcx_l.php7dzial-wiadomosaicplik=26_01_2006

s 1709.2006.

http://ulc.gov.pl/index_l.php?dzial=wiadomości&plik=28_02_2007 ¹ 22.07.2007.

2

=«588c0a459Mccc 6f3dd26518d24707a&slowo=pll%Iot z 28.09 2005

3

ŁOr ¹or Stworzyć tanią linię lotniczą httpy/www.etransport.plflnfonnacje.phpMcbor- 10S8¹ad