ekonomika (107)

Tab- U Liczba ydrifWnrihi nr /wrcrrgrtlayęh falgijjdi transportu w wybranych krajach europejskich nr 2001 i 2004 roku

J Krnf 1 Mak. 1 Transport Tram 1 samocho- j samo / Mowy I don (ładunków / mdl		tport 1 Transport • Żegluj cho- 1 łoh/uny iródlądc T / i_L_L_	$a i Transport 1 Transport 1 i^n
1 Niemcy ! 2001 i 3716* / 25 116 / 210 / im			345 I 1 113 1
J 2004 1 34030 1 24 052		1 227 1 I 103	409 1 1 305 1
fHazpaiu* 3001 f 137211 1 67064		24	44 1 ml
t 3004 1131 816 1 65 579		I ^7 / ^29	51 I 192 1
ihancje j 3001 1 43 423 1 33 879		32 1 1191	539 1 731 /
1 3004 1 43865 1 36 240		25 1 1216	451 1 752 1
i Włochy I 3001 1110044 1 22 691		119 1 720	193 1 691 1
1 2004 1102542	/ ^22327 /	31 1 709	269 J 749 j
fHoisndta 1 2001 1 10 140	1 4000 1	10 1 3 555 1	165 1 700 I
1 2004 1 9135	1 4560 I	15 1 3545	230 I 535 1
/Belgia 1 2001 1 7047	1 ^2291 1	« 7 /	121 / 76 1
I 2004 1 7081	1 2 145 1	bdl 303 1	129 1 85 I
Węgry J 2001 1 23444 1	10248	^117 *T"	87 1 5 J
1 2004 1 20739 1	9604	^7 s-r	93 I 11
/lilaka 1 2004 / 77301 /	47141 1	60 1 422	70 1 120 1

Źródło: CU Energy dr transport tn figura 2004. DC for Energy and Transport & Eurostaf, Luxemburg 200k EU Energy 6r transport infigum2006 DC for Energy and Transport & Eurostat, Luxemburg2007.

(owego, gdyż nie ingeruje każdorazowo w akty kupna sprzedaży, lecz określa ogólne warunki i zasady, według których te operacje powinny się odbywać, czyli zasady funkcjonowania rynków. Jest nazywane regulatorem rynku. Zakres ingerencji państwa na rynkach transportowych omówiony jest w następnym podrozdziale.

Zapewnienie sprawnego funkcjonowania rynku transportowego wymaga istnienia odpowiednich struktur organizacyjnych, które umożliwią, czy też ułatwią, kontakty między producentami usług transportowych a ich nabywcami. W transporcie regularnym są to:

•    agencje firm przewozowych,

•    biura podróży;

•    kasy biletowe przewoźników

•    inne miejsca sprzedaży biletów.

M transporcie nieregularnym konieczne jest istnienie giełd frachtowych oraz peM ofert spedycyjnych i transportowych, nazywanych też giełdami ładunków i pojazdów. W transporcie morskim funkcjonują giełdy frachtowe, jest to aor-pnizowany, wyspecjalizowany i zinstytucjonalizowany rynek frachtowy, na którym ustalane są stawki frachtu i dochodzi do zawierania kontraktów prze* wozowych, zgodnie ze ściśle określonymi zasadami (określonymi w regulaminie giełdy); w określonym miejscu i o określonej porze spotykają się maklerzy reprezentujący przewoźników i maklerzy poszukujący wolnego tonażu, dokonując wymiany ofert .

Rozwój informatyki umożliwia funkcjonowanie takich giełd również w rozproszonym transporcie samochodowym. Giełdy przede wszystkim rejestrują zgłoszenia popytowe i podażowe, informują o stawkach frachtowych. W Europie najpopularniejszymi giełdami są holenderska Teleroute oraz niemiecka Ti-mocom. Oferta obu firm dostępna jest w blisko dwudziestu językach dla firm plącących abonament. W celu sprawdzenia wiarygodności nowych klientów giełdy ofert transportowych posługują się informacjami gospodarczymi, a także referencjami innych użytkowników bazy. Zasada funkcjonowania elektronicznej giełdy ofert transportowych jest prosta: dysponent wpisuje swoje wolne zdolności załadowcze i ładunki do programu, a następnie wysyła oferty do serwera i jednocześnie pobiera aktualne oferty innych użytkowników. Na ekranie komputera dysponent otrzymuje zestawienie wolnych samochodów lub frachtów i może szybko sprzedać ładunek lub optymalnie załadować własny pojazd Na giełdzie oferowane są ładunki wszystkich rodzajów, od przesyłek małych, do ładunków ponadgabarytowych. Oferty zawierają dokładne informacje odnośnie do rodzaju ładunku, rozmiaru, miejsca załadunku, rozładunku, ceny itp. Oferowane są również wolne przestrzenie wszelkiego typu pojazdów - od konwencjonalnych ciężarówek z przyczepami, poprzez cysterny, po naczepy z silosami, z dokładnymi danymi dotyczącymi objętości, ciężaru oraz z podaniem terminów i kierunków jazdy**.

Zarówno zleceniodawcy, jak i przewoźnicy doceniają wygodę korzystania z elektronicznej spedycji. W 2003 roku obroty Teleroute wyniosły 50 min euro, liczba klientów w stosunku do 2002 roku zwiększyła się o 46%, ofert zaś - o blisko 20%. W 2004 roku liczba użytkowników wrosła o kolejne 25%. Przystąpienie nowych krajów do Unii Europejskiej dodatkowo zwiększyło zainteresowanie ofertą elektronicznych giełd transportowych**.

Od 2004 roku działa w Polsce Europejska Giełda Transportowa TRANS. Korzystanie z niej, w przeciwieństwie do zachodnich giełd, jest bezpłatne, co oznacza miesięczną oszczędność 200-400 zl. TRANS to nie tylko giełda wolnych

Słownik. Broker Serwis Sp. z o.o. http://www.brokfr-serwis.pl/slownik_g.htin] z 23.072005 ^w TimoCom Trudc b Cargo, http://www.tiniocom.pl z 23.072005.

^M Trimwlc. httpV/www.telcroute.com/HOMEPAGE/Pl/aitide_7661l_76S63_76565.html z 23.072005