HWScan00048 (2)

6.4.7.    Taśmy przykrywające............31g

6.4.8.    Napędy przenośników i ich    łożyskowanie    ......    317

6.5.    Wytyczne doboru niektórych elementów.........319

6.5.1.    Współczynniki pewności............319

6.5.2.    Naciski dopuszczalne    322

6.5.3.    Koła jezdne...............323

6.5.4.    Liny nośne     327

6.6.    Materiały podstawowych elementów..........32g

Rozdział 7. Podstawy obliczeń ustrojów stalowych maszyn podstawowych .    330

7.1.    Obciążenia zasadnicze..............330

7.1.1.    Obciążenia    stałe..............330

7.1.2.    Obciążenia    ruchowe.............332

7.1.3.    Obciążenia    dynamiczne i uderzeniowe........335

7.1.4.    Obciążenia oporami jazdy c<raz pochyleniami wzdłużnymi i poprzecznymi ............. .335

7.1.5.    Obciążenia oporami kopania    koparek    łańcuchowych .    335

7.1.6.    Obciążenia oporami kopania    koparek    kołowych.....336

7.2.    Obciążenia dodatkowe..............342

7.2.1.    Nadwyżki obciążeń zasadniczych.........342

7.2.2.    Obciążenia    naporem wiatru..........343

7.2.3.    Obciążenia    montażowe i awaryjne.........345

7.3.    Obciążenia wyjątkowe..............346

7.4.    Graniczne przypadki obciążeń...........346

7.4.1.    Zabezpieczenie przed wywróceniem    maszyny......347

7.4.2.    Hamowanie ustroju.............352

7.5.    Zalecenia różne................352

Rozdział 8. Niektóre tendencje rozwojowe...... ....    356

Wykaz ważniejszych oznaczeń..............357

Literatura ...................374

Uwaga redaktora książki:

Polskie symbole literowo-liczbowe, graficzne oraz nazwy klasyfikacyjne koparek i zwałowarek zamieszczone w tablicach 2.1 i 2.6. oraz stosowane w treści książki są oparte na aktualnej w chwili redagowania wersji projektów: nowej normy I PN-65/M-47004 — Zwałowarki (początkowo projekt PN-63/G-2404) oraz nowelizacji normy PN-65/M-47003 — Koparki wielonaczyniowe. W związku z przedłużającym się okresem dyskusji, zatwierdzeń i koordynacji w połowie roku 1966 postanowiono dokonać w projektach tych norm szeregu zmian unowocześniających. Wiele informacji i przykładów z tego zakresu zawartych w książce stało się wskutek tego nieaktualne _; lub nieścisłe. Dla uniknięcia nieporozumień prosi się Czytelników o każdorazowe korzystanie z aktualnych norm, które mają być opublikowane ostatecznie w drugiej połowie 1967 roku.

WSTĘP

Wzrost wydobycia kopalin użytecznych metodami odkrywkowymi w całym świecie, a w Polsce szczególnie, wymaga od pracowników tej gałęzi przemysłu dużej wiedzy technicznej i przygotowania w zakresie konstrukcji, wytwarzania i eksploatacji maszyn, które są podstawowym czynnikiem w procesie eksploatacji odkrywkowej. Brak w literaturze krajowej dzieła omawiającego zasady budowy i zastosowania maszyn podstawowych i ich układów skłonił autorów do podjęcia próby syntezy nagromadzonych własnych i obcych doświadczeń z tej dziedziny.

Rozległy zakres tematu wymagał jednak skoncentrowania uwagi na podstawowych maszynach do urabiania i zwałowania, pracujących ruchem ciągłym, czyli ograniczenia zakresu książki do omówienia jedynie koparek wielonaczyniowych, zwałowarek i mostów przerzutowych. Problematyka pozostałych maszyn podstawowych (koparki jednonaczyniowe, taśmociągi) wymaga — ze względu na odmienną specyfikę tematu — odrębnych opracowań. Stosunkowo niewielka objętość książki wymagała dalszych ograniczeń, więc z konieczności omówione zostały tylko najbardziej zasadnicze zagadnienia.

Szereg metod obliczeniowych, tablic, zestawień i zależności stanowi pierwszą próbę syntetycznego ujęcia zagadnień. W związku z tym mogą one wymagać w latach najbliższych dalszego rozwinięcia i zawierać jeszcze na razie pewne niedostatecznie ścisłe sformułowania lub niedokładności.

Brak tradycji i szybki rozwój górnictwa odkrywkowego w Polsce sprawiły, że szereg nazw jest równolegle używanych dla określenia tego samego pojęcia, a wiele pojęć niedostatecznie zdefiniowanych. Nazwy i pojęcia powstają nieraz doraźnie w miarę zauważenia ich potrzeby lub braku. Prowadzone już pierwsze prace nad uporządkowaniem terminologii wykazują również liczne niedostatki, szczególnie z punktu widzenia systematyzacji pojęć i dlatego autorzy mimo starań nie zdołali uzyskać całkowitej jednoznaczności i systematyczności w stosowanym w książce nazewnictwie. Aby nie pogłębiać już istniejących trudności, ograniczono się raczej do stosowania nazw już znanych, mimo świadomości ich niedostatków i potrzeby zastąpienia nierzadko bardziej adekwatnymi.

Ze względów metodycznych, a częściowo także i z powodu braku odpowiedniej literatury, okazało się konieczne encyklopedyczne omówienie elementarnych wiadomości o klasyfikacji i właściwościach fizyko-mecha-nicznych urabianych skał, technologii urabiania i zwałowania maszyno-

7