Charakterystyki podstawowych ruchów występujących w koparkach wielonaczyniowych
Koparki łańcuchowe Koparki kołowe
__ ... _______L8> (rys. 1.9)
war&Lwy smarnej u uiugusui i w,y&uis.usui uupuwiauająeej wysokości i aiugo-ści piętra i szerokości uzależnionej od stosowanego sposobu urabiania, wybrana w czasie jednego cyklu eksploatacyjnego. Składa się na nią szereg zabiorów.
Rys. 1.10. Skiba odspajana od calizny przez naczynie a — koparki łańcuchowej, b — koparki kołowej
Podczas oddzielania części od calizny zachodzi proces fizyczny, zwany odspajaniem, a przez niektórych skrawaniem. Odspajanie wraz z napełnianiem naczynia i nagarnianiem urobku przy zastosowaniu koparek nazywamy urabianiem przez kopanie dla odróżnienia od innych metod urabiania. W koparkach wielonaczyniowych łańcuchowych i kołowych skiba odspajana jest od calizny wzdłuż dwóch powierzchni — spodniej czołowej 1 i bocznej 2 (rys. 1.10). Taką skibę nazywamy związaną jednostronnie. Jeżeli odspajanie odbywa się wzdłuż obu powierzchni bocznych 2 i 3 oraz czołowej 1, co jest możliwe przy wcinaniu się w caliznę, to taką skibę nazywamy związaną dwustronnie (rys. 1.10). Jeżeli odspajanie odbywa się tylko wzdłuż powierzchni czołowej 1, to występuje wówczas odspajanie swobodne, które nie występuje w koparkach wielonaczyniowych. Odspajanie w płaszczyznach bocznych związane z plastycznym rozdzielaniem cząsteczek calizny na dwie strony nazywamy krojeniem. Odspajanie w płaszczyźnie stycznej do powierzchni toru skrawania nazywamy podcinaniem. Skiba jest nagarniana do naczynia i w nim przesuwana w czasie napełniania i transportowania.
1.6.2. Systemy wybierania i urabiania
Przez system wybierania kopaliny rozumie się w górnictwie technikę prowadzenia robót urabiania, ładowania i odstawy urobku z udostępnionego i przygotowanego złoża. W kopalniach odkrywkowych z systemami
33
3 Maszyny podstawowe