16
Rysunek 7
1 - cewka wielokomorowa
2 - rdzeń ferrytowy
3 - kształtka z tworzywa sztucznego z prowadzeniem kulisowym (jarzmowym)
4 - oś odchylająca z trzpieniem prowadzącym 5 L(s) - indukcyjność przy wielkości mierzonej s
ip - kąt mierzony
Czujniki położenia (drogi i kąta) Zasady pomiaru
Rysunek 8
a - obwód
b - przebieg napięcia Halla UH
c - wzrost rezystancji R płytki (efekt Gaussa)
B - indukcja
magnetyczna
/ - prąd przewodzony
w płytce
/H - prąd Halla
/v - prąd zasilający
UR - napięcie
wzdłużne
a - odchylenie
strumienia
elektronów w polu
magnetycznym
Czujniki te (rys. 7) działają na zasadzie zmiany indukcyjności cewki wywołanej ruchem rdzenia. Rdzeń może być wykonany jako masywny w postaci jednolitego żelaznego drutu lub sprasowanych blaszek żelaznych albo jako ferrytowy i wymaga precyzyjnego (szlifowanego)prowadzenia. Specjalny układ wstępnej obróbki sygnału może znacznie zmniejszyć naturalną nieliniowość takiego czujnika. Wymiar konstrukcyjny często znacznie przewyższa mierzoną wartość przemieszczenia. Uzwojenie nawinięte w nierówno stopniowanych komorach cewki zapobiega tej wadzie.
Zasadę pomiaru można korzystnie rozszerzyć, stosując drugą cewkę z ruchomym rdzeniem, dzięki czemu czujnik ma lepszą liniowość i stabilność punktu zerowego. Przebieg zmian prądu w obu cewkach jest przeciwny, jednak nie wprost, lecz cewka pierwotna, umieszczona symetrycznie będzie zasilała ze sprzężeniem magnetycznym (zasada transformatora różnicowego), w celu wyeliminowania szkodliwego wpływu rezystancji miedzi w cewkach.
Ta zasada pomiaru jest mało przydatna do pomiarów kąta, gdyż kąt wychylenia musi być najpierw mechanicznie zamieniony na przemieszczenie liniowe (np. poprzez prowadnicę jarzmową), co powoduje powstanie dodatkowego błędu.
Pizykłady czujników z cewką o ruchomym rdzeniu
• czujnik położenia pedału przyspieszenia,
• określenie położenia zaworu proporcjonalnego.
Czujniki te mierzą natężenie jednorodnego pola magnetycznego. W przeciwieństwie do magnetycznych czujników indukcyjnych (cewkowych) charakteryzują się one znacznie większą miniaturyzacją i niskimi cenami osiąganymi dzięki zastosowaniu techniki mikroukładowej.
Stosuje się przede wszystkim czujniki wykorzystujące efekty galwanomagnetyczne (efekty Halla i Gaussa rys. 8) oraz anizotropowe magnetorezystancyjne (AMR) z metalicznych elementów cienkowarstwowych.
Efekt Halla jest osiągany przede wszystkim za pomocą cienkich płytek półprzewodnikowych.
Gdy taką przewodzącą prąd I płytkę przenika prostopadła do niej indukcja magnetyczna B, wówczas generuje poprzecznie do kierunku prądu napięcie UH (efekt Halla) proporcjonalne do natężenia pola, podczas gdy równocześnie rezystancja płytki zwiększa się według w przybliżeniu paraboliczne; charakterystyki (efekt Gaussa). Przy zastosowaniu krzemu jako podstawowego materiału, można na płytce zintegrować układ
Efekty galwanomagnetyczne