t'

Gromada: Owady (Insecta) = sześcionogi (hexapoda)

Stawonogi, których ciało wyraźnie podzielone jest na głowę (pierwotnie 6 segmentów, ale granice ich są całkowicie zatarte, śladem segmentacji są przydatki), tułów (3 segment)', każdy opatrzony parą odnóży) oraz odwłok (od 6 do 12 segmentów). Narządy gębowe różnie wykształcone: typu gryzącego, gryząco-liżącego. ssącego, kłująco-ssąccgo, liżącego). Stanowią najliczniejszą gromadę wśród wszystkich zwierząt.

Podgromada: Owady bezskrzydłe (Ap te rygo ta)

Skrzydła nie występują w żadnym stadium rozwojowym (ich brak jest cechą . pierwotną). Rozwój bez przeobrażenia. Występują w środowiskach wilgotnych, żywią się gł. pokarmem roślinnym. 7000 gatunków (4 rzędy):

•    pierw ogonki (Protura);

♦    skoczogonki (Collembola); odwłok tworzy narząd skoczny

*    widłogonki (Diplura): widełki na końcu odwłoka szczcdogonki (Thysanura). np. rybik cukrowy (Upisma saccharina)

Podgromada: Owady skrzydlate (Pterygota)

Wybitnie lądowe. Rozwój larwalny ma postać przeobrażenia niezupełnego lub zupełnego. U form dorosłych na tułowiu występuje jedna łub dwie pary skrzydeł, większość gatunków odznacza się zdolnością lotu. Odwłok liczy 11 segmentów. Ok. 1.1 min opisanych gatunków. Około 30 rzędów (wymieniono najważniejsze):

/ społeczeństwach o złożonej strukturze, np. mrówki, pszczoły * muchówki (Dipiera) = d w uskrzydlę, 100 000 gat., np. mucha domowa, komar widliszek

Najważniejsze rzędy owadów. Gałęzie białe .owady bezskrzydłe; gałęzie kropkowane - owady Mydlone o przeobrażeniu niezupełnym; gałęzie •fcrne - owady uskrzydlone holometaboliczne ⁶przeobrażeniu zupełnym)

B - typu gryząco-liżąccgo (pszczoły);

C - typu ssącego (motyla);

D - typu kłująco-ssąccgo (komara);

E - typu kłująco-ssąccgo (pluskwy domowej)

Ryc. 7-112. Struktura chemiczna ckdyzonu i hormonu juwenilnego.

tułowiowych III pary u pszczoły miodnej (A - od strony zewnętrznej, B - od strony wewnętrznej) *

B - umięśnienie; C - budowa pancerza w miejscach połączeń stawowych