(722)

Międzynarodowe stosunki polityczne

sprawców działających na „zlecenie” państwa; 2) terroryzm to umyślna, politycż motywowana przemoc, podjęta przez subnarodowe grupy lub tajnych agentów-MS ciw niewalczącym celom⁶.

Według Brigitte L. Nacos z wielu definicji dotyczących aktów terroryzmu m^ na wyłowić najczęściej wskazywane przez nie cechy: 1) są to działania o podłe® politycznym, a więc w odróżnieniu od działalności przestępczej ich celem niej|śi|| osiągnięcie korzyści własnych; 2) ich obiektem są zazwyczaj osoby cywilne, niewinni postronni ludzie, którymi mogą być zarówno wyselekcjonowane jedno jak i przedstawiciele grup etnicznych czy politycznych, a także niewalczący pn stawiciele sił zbrojnych (non-combatants — na przykład atak na amerykańską b||| wojskową w Libanie w 1983 r., w którym śmierć poniosło ponad stu żołnierzy am|| rykańskich); 3) sprawcami są osoby niemające afiliacji żadnego konkretnego krajuj

Alex P. Schmid, który przedstawił najbardziej spójną definicję terroryzmu, wsk następujące elementy: 1) terroryzm jest metodą walki, w której zarówno liczba oM (nieznaczna w porównaniu z działaniami zbrojnymi), jak i one same mają charakł symboliczny; 2) osoby, wobec których zastosowano akt terroru, mają za zadanie^ wołanie strachu wśród pozostałych członków grupy bądź społeczności; 3) podstąp wym celem jest zdezorientowanie i zmuszenie obiektu terroru (na przykład rządu jl||| społeczeństwa) do spełnienia określonych żądań bądź zwrócenie uwagi opinii publicr® nej, ale również zmuszenie obiektu do zmiany postawy i zachowania się, uwzględ jąc krótko- lub długoterminowe interesy stosujących takie metody walki⁸.

Schmid poświęcił cztery lata na analizę stu dziewięciu definicji terroryzmu.. Ni§ mogąc znaleźć najlepszej, czyli uniwersalnej, dokonał selekcji dwudziestu dwó cech, które pojawiały się we wszystkich przez niego zbadanych:

	Częstotliwość wystali powania w badanygmj
1) przemoc i siła	83,5 -M
2) polityczny charakter	65 M
3) sianie strachu i przerażenia	^51 J
4) zagrożenie	^47 H
5) efekt psychologiczny i oczekiwane reakcje	41,5
6) zróżnicowanie obiektów-celów ataku	37,5
7) zorganizowane działanie z premedytacją	32
8) metodi walki, strategia, taktyka	30,5 m
9) łamanie wszelkich zasad, działanie bez zahamowań	30
10) stosowanie siły, wymuszenie, chęć wymuszenia uległości	28
11) poruszenie opinii publicznej i przesianie wiadomości o swych celach	21,5

m

-* K. Indecki, op. cit., s. 264.

⁷ B. L. Nacos, op. cii., s. 22-24. * K. Indecki, op. cit., s. 263.

482

Terroryzm międzynarodowy: ideologia, formy działania i metody jego zwalczania

^ działanie impersonalne bez rozróżnienia na grupy wiekowe, płeć itp.	21
aj); ofiary: cywile i osoby postronne	17,5
|4jzaslraszanie	17
jjjjiiewinność ofiar	15,5
Ip) sprawcy: grupy, ugrupowania i ruchy polityczne	14
TO dzialanie symboliczne, demonstracyjne wobec otoczenia	13,5
j8)nieprzewidywalność działania	9
11). tajny charakter	9
20) cykliczność: seria działań	7
“21) przestępstwo	6
22) wysuwanie żądań	4

WgEEpA t

Źródło: A. P. Schmid, A. J. Jongman, Polilical 7errorism: A New Cuide to Actors, Authors, Conapls, ifiDala Basa, Theories and Literaturę, New Brunswick 1988, [w:] B. Hoffman, Insidc Terrorism, New York SPOÓ, s. 34.

91

Idąc za rozważaniami Schmida, Bruce Hoffman zdefiniował terroryzm jako dzia-Ifjanie odrębne od form działalności przestępczej oraz nieregularnych działań zbroj-Spiych, które charakteryzuje się celami i motywami politycznymi, użyciem bądź groź-Sppą; użycia przemocy, strategią, która ma wywołać dalekosiężne reperkusje psycho-gllógiczne, zorganizowanym przez grupę bądź organizację aktem kierowanym przez Pokreślone struktury lub przez osoby indywidualne inspirowane celami ideologiczny-||§thi i przeprowadzanymi przez grupy subnarodowe lub niepaństwowe¹.

pCrzysztof Jndeckhr.l) terror może być postrzegany jako zjastósko o charakterze politycznym, jako

^¥aIterLaquer!il),terroryzmodgómy$tosowanyprzezpaństwo;'2) terroryzmoddolnystosowany

Bchard E.Rubinstein: terroryzm to .działamewykbrzystująceprzemoc i Uprawianeprzez jednostkę ^ grupę, które, zprawnego punkty widzenia jest pozbawione znamion legalności |Mart)ia Crenshaw: terroryzm to. metoda walki Stosowanej przez tnewiellde ugrupowania angażujące % istocie niewielką liczbę bezpośrednich wykonawców “    j ^ ¹    |    ,

■ rBngitte LV.Nacosf'ferroiyźm ta j) daalałua o podłożu politycznym,’ któiych celem nie jest osiąganie korzyści własnych; 2) ich obiektem są zazwyczaj osoby Cywilne, czyli-niewinni postronni; 3) Sprawcami są osoby niemające afiliacji żadnego konkretnego kraju !>ę W* * pd *■?. ^l) | f, ‘ •.

Ale* P. Schmid: l) terroryzm jest metodą Walki,: w której zarówno liczba ofiar, jak i one same mają :'cHarakter symboliczny; 2) osoby. Wobec którycb.zastosowanólakt .terraru. mająźą zadanie ,wywołanie i.śtrachu.wśródpożpstólych.czlonkówgrupy bądź$polećżńości|3),podstawowymcelemjestzdezoriento-Wanię izmuszenieobiektu terroru,(naprzyklad rządulub.spoleczeźstwa) do yypelnieniapkreślonych żądań bądź zwrócenie uwagi opinii publicznej ''    ' ^v/gj    :•

1

B. Hoffman, Inside Terrorism, Columbia, New York 2006, s. 40.

483