skanuj0055

libido

szukiwanie równowagi między gwarancjami wolności jednostek a takim modelem koegzystencji, by troska o interes jednostkowy jiie doprowadziła do spoi. czy ekon. anarchii; wszelkie ograniczenia prawne, spoi. czy po-lit. nie mogą jednak zanadto krępować swobód jednostki, jej zaradności, zaangażowania czy twórczości; podstawowym celem edukacji jest odrestaurowanie wolnego wyboru; pionopol państwa w obszarze wychowania jest usunięty dzięki prawom wolnego rynku j „życzeniom” konsumentów — stąd też gl. zadaniem państwa jest zapewnienie „ram prawnych” funkcjonowania mechanizmów rynkowych w oświacie; odrzuca się autorytarny styl działania i dogmatyzm w myśleniu, _ceni się natomiast postęp i pluralizm kulturowy; dąży się do zmniejszania zjawiska „nierównych szans”, do likwidacji barier rasowych w zakresie płci, religii czy przynależności etnicznej; stopień wolności mierzy się powiem miarą poszanowania dla mniejszości, odmienności postaw, myśli czy stylów życia; edukacja jest jednostkowym i spoi. sposobem na emancypację, zapewniającym warunki dla „swobodnej ekspresji” i „eksperymentowania”; ceni się rywalizację, preferuje się także wyzwalanie ludzkiej energii, pomysłowości, twórczości, gdyż — jak się uważa nikt nie jest lepszym stróżem własnych interesów, jak sam zainteresowany; w świetle ideologii liberalnej szkoła jest instytucją wspomagającą rozwój jednostki.

Edukacja w ujęciu liberalnym ma polegać nie tyle na uczeniu się faktów, ile przede wszystkim na trenowaniu umysłu jako narzędzia, które potrafi w przyszłości sprostać nowym wyzwaniom; stąd też mniejszą uwagę zwraca _sję na treść programów szkolnych i na konsekwencję w nauczaniu — program kształcenia powinien odwoływać się przede wszystkim do aktywności jednostki i jej osobistych doświadczeń; wychowanie powinno być zorientowane na dziecko — jest to typ ideologii radykalnej, permisywnej, preferującej nieformalne, niedyrektywne relacje międzyludzkie; dominuje tu animacja symetrycznych, partnerskich relacji oraz autentyczne poszanowanie godności wychowanka; stosunki wych. bazują na miłości, dialogu i wzajemnym bezpieczeństwie; zakłada się, że dzieci rozwijają się w bardzo zróżnicowanym tempie i wzdłuż lini> rozwojowych, które optymalizuje uczenie się; w toku edukacji dba się zatem o różnorodność inicjatyw, broniąc zasady pluralizmu oraz demaskując wszelkie próby mono-polizmu czy monistycznego „obezwładniania” jednostek; dla liberalnego systemu oświat, jest charakterystyczna edukacja! tyczna, tzn. skoncentrowana m.in na of| zowaniu i przekształcaniu środowiska! chowawczego oraz na wykorzystaniu m poszukujących, nawiązujących do dośW czeń dziecka; w szkole jest stosowany oH ty plan zajęć i edukacja integralna, funk nują nietradycyjne sposoby oceniania t niów; także architektura szkolna jest dost( wana do optymalizowania rozwoju dzieci Wysokie wymagania stawia się nauczy łom, wychowawcom, oczekując od nich | fesjonalizmu, niezależności poznawC twórczości, wkładania wysiłku w przygt wanie i organizację zajęć, dogłębnego zrd mienia dziecka, silnej więzi z jego rodzica nauczyciel powinien być osobą autoreflelC ną — satysfakcja płynąca z udziału w dec jach i podziale korzyści jest kluczową mc wacją wzmacniającą efektywność jego pra cechą charakterystyczną liberalnej politj oświat, jest decentralizacja zarządzania szl łami poprzez zwiększenie wpływu rodzici na ich pracę; rodzice są wolni w swoich pl ferencjach wych. — mają możliwość wybO szkoły i kierunku kształcenia dziecka; wzfei dza się także wśród nich zainteresowali kontrolą efektywności pracy publ. placowi oświat, oraz treściami kształcenia i ocę kadry nauczycielskiej.

libido [łac. libido 'żądza’], jedno z podat wowych pojęć psychoanalizy, wprowadza przez S. Freuda na oznaczenie energii popęt seksualnego jako pierwotnego popędu życij gł. nieświadomej siły kierującej zachow niem człowieka; w toku indywidualnego ro; woju jednostki 1. realizuje się w różnych f( mach dziecięcego autoerotyzmu, by przez { zę miłości o zabarwieniu erotycznym do ri dzica osiągnąć dojrzałą postać u człowiek dorosłego; w interpretacji C.G. Junga, któ( odrzucił panseksualizm koncepcji Freuda, odnosi się do pierwotnej, niezróżnicowani energii życiowej.

Librachowa Lipska-Librachowa Maria (Ul 1878, zm. 1955], psycholog i pedagog; cz| PPS-Lewicy; współorganizatorka (1905) Pol Związku Nauczycielskiego; od 1929 docent następnie prof. psychologii pedag. w Wolnej Wszechnicy Pol.; 1946-53 prof. Uniw. Łódzj należy do pionierów psychologii rozwojowe] i pedag. w Polsce; autorka badań eksperjl mentalnych nad procesami myślenia u dziedf gł. dzieła: Rozumowanie dzieci (1922), Ps)l chologia pedagogiczna w ćwiczeniach (1933)j Jak chować dziecko (1937, z J. Skarżyńską). |

Ul

licentiatus 'oswobodzony’]: jjfltil /„iw. nadawany po zakończeniu JMbyrli .sludiów zawodowych; 2) w iii */.Milionie teol. stopień pomiędzy liglniif Inni a doktoratem.

|jp|IHn ||jr. Lykeion ]: 1) gimnazjon przy jW.fiyiil Apollina Likejosa w Atenach (Like-i, ni ...i 115 p.n.e. siedziba szkoły filoz. Arys-łetilriu, 2) nazwa szkoły średniej, której uMii /cnk' uprawnia do podjęcia studiów w iifcłtlr wyższej; w Polsce jako pierwsze po-śilsli l.lmim Warszawskie (zał. 1804) oraz u.r.un Krzemienieckie (zał. 1805); po refor-.»!« B- lmliiej 1932 działały w Polsce 2-letnie 1. ffthiitlei/.łałcące i 3-letnie 1. pedag. i zaw., i«fvlMm|,|ce uczniów po 4 klasach gimnaz-j!!iH_; 1048 wprowadzono 4-letnie 1. ogólno-tfjliili^:,|n> i 5-letnie 1, zawodowe (technika) Kpailu na 7, a następnie 8 klasach szkoły pod-ih--.uu'!; zgodnie z zapoczątkowaną 1999

-........... szkolnictwa 4-letnie licea ogólno-

Mrl-ili .|ce zostaną przekształcone w 3-letnie i li- im profilowane (po 6-letniej szkole pod-iiflwiiwrj i 3-letnim gimnazjum), przygoto-hi !• r uczniów w zakresie obranego profilu .ijfiilimkształcącego bądź zawodowego (-> re-fiiliny oświaty).

ilimtim Krzemienieckie, szkoła zał. 1805 * Kt/.cmieńcu przez T. Czackiego przy s-imlmlziale H. Kołłątaja, do 1817 Gimnazjum Wołyńskie; nauka w Liceum Krzemieni. .I-im, traktowanym przez twórców jako Hl.pck przyszłego uniw., trwała 10 lat i I Mii zne „klasy” i 3 dwuletnie „kursy”); roz-li.ii . yuała się na poziomie elementarnym, a hmi /.yla na poziomie znacznie przewyższali. ym wymagania stawiane szkolnictwu iinlm.-mu; przy L.K. działały inne szkoły i Iminy, m.in. (od 1811) Szkoła Geometrów hlilii, i Szkoła Mechaników; L.K. było dosko-iwli' wyposażone, dysponowało bogatą bib-liiiii-ką i zbiorami; kierunek wych. nadał mu piciwszy dyr. J. Czech; wykładali m.in.: .1 Kuliński, J. Lelewel, A. Osiński, J. Korzeniowski, E. Słowacki; 1832 po upadku po-........... listopadowego zostało zlikwidowani., ,i jego majątek oraz część wykładowców |.i -.-niesiono do tworzącego się ros. uniw. w klliiwie; ponownie powołane 1920 rozkazem I Piłsudskiego, wznowiło działalność 1922 l.ilm zespół nauk.-dydaktyczny obejmujący hi lii. gimnazjum, seminarium nauczycielskie .-juz ze szkołą ćwiczeń, szkołę roln.-leśną iw Iłiałokrynicy k. Krzemieńca), muzeum i Słowackiego; szkoły krzemienieckie, z ich f.ipleczem gosp., tworzyły samodzielny ■ iktyg szkolny, podległy bezpośrednio min.

liceum

oświaty (funkcję kuratora pełnił m.in. J. Poniatowski); 1927-37 stosowano tu (z pewnymi modyfikacjami) eksperymentalny system nauczania oparty na tzw. planie daltońskim; działało do 1939.

liceum profilowane, trzyletnia szkoła (po 6-klasowej szkole podstawowej i 3-klasowym gimnazjum), utw. 1999 na mocy ustawy wprowadzającej reformę systemu oświaty (rozpocznie działalność 1IX 2002), realizująca kanon wykształcenia ogólnego, wspólny dla wszystkich uczniów, oraz kształcenie w danym profilu; profil jest rozumiany jako rozszerzony program grupy przedmiotów ogólnokształcących lub przedmiotów i zajęć określonych w podstawach programowych -* profili kształcenia zawodowego; przewiduje się (materiał roboczy MEN), że podstawowym obszarem kształcenia w l.p„ w którym naukę powinno kontynuować ok. 80% absolwentów gimnazjów, powinien być obszar kształcenia ogólnego — jednakowy dla wszystkich, niezależny od przyjętego profilu, obejmujący ok. 80% czasu nauki; pozostałe 20% czasu nauki byłoby związane z realizacją tzw. ścieżki profilowej — w liceum o profilu ogólnym z zakresu odpowiednio dobranych przedmiotów kształcenia akad. bądź wspierającego, natomiast w liceum o profilu zaw. z zakresu obranej specjalności zawodowej.

liceum techniczne, typ szkoły ponadgim-nazjalnej, utw. na mocy rozporządzenia Min. Edukacji Nar. z 29 VII1998; nauka trwa 4 lata i umożliwia zdobycie wykształcenia średniego ogólnego (wraz ze świadectwem dojrzałości) oraz przygotowania ogólnozaw. określonego profilem kształcenia zaw., odpowiadającego określonym dziedzinom gospodarki: kształtowanie środowiska, mechaniczna, elektryczno-energet., elektroniczna, leśnictwo i technologia drewna, komunikacja i transport, chemiczna, usługowo-gospodarcza, rolno-spożywcza, tekstylna, ekon.-adm. i społ.-socjalna; absolwenci l.t. są przygotowywani do wykorzystwania w swojej przyszłej pracy umiejętności informatycznych (obsługa komputera), marketingowych, komunikacyjnych, samodzielnego uczenia się i rozwiązywania problemów; mogą podejmować aktywność zaw. w sektorze gospodarki prywatnej lub państwowej, kontynuować edukację na poziomie wyższym bądź w zakresie dalszego kształcenia specjalistyczno-zawodowego; od 1 IX 2002 l.t. będą jednym z rodzajów -»liceum profilowanego.