Modele odpowiedzi do arkusza Próbnej Matury z OPERONEM
Wiedza o spo"eczełstwie
Poziom rozszerzony
Listopad 2008
Zasady oceniania:
za rozwiÄ…zanie zadaÅ‚ z arkusza na poziomie rozszerzonym moÅ»na uzyskaç maksymalnie
50 punktów (cz´Ä˜ç I 20, cz´Ä˜ç II 10, cz´Ä˜ç III 20),
model odpowiedzi uwzgl´dnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest Ęcis"ym wzorem sfor -
mu"owania (poza odpowiedziami jednowyrazowymi i do zadaÅ‚ zamkni´tych); uznaje si´ kaÅ»dÄ…
innÄ… pe"nÄ… i poprawnÄ… merytorycznie odpowiedÄ™, przyznajÄ…c za niÄ… maksymalnÄ… liczb´
punktów,
za odpowiedzi do poszczególnych zadaÅ‚ przyznaje si´ wy"Ä…cznie pe"ne punkty,
za zadania otwarte, oceniane w skali 0 1, punkt przyznaje si´ wy"Ä…cznie za odpowiedÄ™ w pe"ni
poprawnÄ…,
za zadania, za które moÅ»na przyznaç wi´cej niÅ» jeden punkt, przyznaje si´ tyle punktów, ile
prawid"owych elementów odpowiedzi przedstawi" zdający,
jeĘli podano wi´cej odpowiedzi (argumentów, cech itp.) niÅ» wynika z polecenia w zadaniu,
ocenie podlega tylko tyle kolejnych odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest wymaganych
w poleceniu,
jeŻeli podane w odpowiedzi informacje (równieŻ dodatkowe) Ęwiadczą o zupe"nym braku
zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczajÄ… logice udzielonej odpowiedzi, odpowiedÄ™
takÄ… naleÅ»y oceniç na zero punktów.
Zasady przyznawania Punkty
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
punktów za zadanie
1. d 1 pkt
2. d 1 pkt
3. b 1 pkt
4. d 1 pkt
5. 1. C, 2. E, 3. D, 4. B 1 pkt za wszystkie pra- 1 pkt
wid"owe odpowiedzi
6. 1. C, 2. D, 3. A, 4. B 1 pkt za wszystkie pra- 1 pkt
wid"owe odpowiedzi
7. A. fa"sz, B. prawda, C. prawda, D. fa"sz 1 pkt za wszystkie pra- 1 pkt
wid"owe odpowiedzi
www. operon. pl
1
Wiedza o spo"eczełstwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą
Zasady przyznawania Punkty
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
punktów za zadanie
8. A. prawda, B. prawda, C. fa"sz, D. fa"sz 1 pkt za wszystkie pra- 1 pkt
wid"owe odpowiedzi
9. Etap I socjalizacja pierwotna odbywa si´ 1 pkt za nazwanie 2 pkt
w dzieciłstwie w wyniku kontaktów z rodzicami etapów i 1 pkt za ich
i rówieĘnikami, których zachowania jednostka prawid"owe opisanie
naĘladuje
Etap II socjalizacja wtórna odbywa si´
w póęniejszym czasie i trwa do kołca Życia,
dokonuje si´ pod wp"ywem instytucji spo"ecznych;
jednostka ma duŻy wp"yw na kszta"towanie samego
siebie
10. 1. Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria 1 pkt za wymienienie 2 pkt
wszystkich pałstw
2. Europejski Obszar Gospodarczy (ewentualnie wspólny 1 pkt za prawid"ową
rynek) odpowiedÄ™
11. Grupa pierwotna 1 pkt za podanie 2 pkt
np.: rodzina, grupa rówieĘnicza, związek wyznanio- w"aĘciwych nazw
wy, naród, grupa sąsiedzka grup spo"ecznych
i 1 pkt za podanie
Grupa wtórna
po dwóch
np.: partia polityczna, zwiÄ…zek zawodowy, organizacje
przyk"adów
i stowarzyszenia spo"eczne, instytucje pałstwowe
12. A. sejmik wojewódzki po 1 pkt za kaŻdą pra- 3 pkt
1.
B. wójt, burmistrz lub prezydent (miasta) wid"ową odpowiedę
2. czynne prawo wyborcze od 18 lat 1 pkt za prawid"owÄ…
bierne prawo wyborcze od 18 lat odpowiedÄ™
13. A. Pó"nocnoamerykałska Strefa Wolnego Handlu po 1 pkt za kaŻdą pra- 3 pkt
(ewentualnie Pó"nocnoamerykałski Uk"ad o Wolnym wid"ową odpowiedę
Handlu)
B. Rada Europy
C. Unia Afrykałska
14. A. WolnoĘç wyznania (wolnoĘç myĘli, sumienia po 1 pkt za kaÅ»dÄ… pra- 2 pkt
i religii, zmiany swej religii lub przekonaÅ‚, wolnoĘç wid"owÄ… odpowiedÄ™
manifestowania swej religii lub przekonał)
[art. 18 deklaracji]
B. Prawo do azylu (w razie przeĘladowania prawo
do ubiegania si´ o azyl i korzystania z niego
w innych krajach) [art. 14 deklaracji]
15. Król Anglii Jan bez Ziemi w 1215 r. 1 pkt za prawid"ową 2 pkt
1.
odpowiedÄ™
2. WolnoĘç osobista rozumiana jako zakaz 1 pkt za prawid"owÄ…
aresztowania poddanego oraz odbierania mu odpowiedÄ™
majÄ…tku bez wyroku sÄ…dowego.
WolnoĘç osobista jako prawo do swobodnego
przekraczania granic królestwa.
www. operon. pl
2
Wiedza o spo"eczełstwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą
Zasady przyznawania Punkty
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
punktów za zadanie
16. Tekst A 1 pkt za w"aĘciwe 2 pkt
Artyku"y: 2, 32 wskazanie co najmniej
Orzeczenie: Ustawa zgodna z konstytucjÄ…, z zasadÄ… jednego artyku"u
demokratycznego pałstwa prawnego oraz zasadą do kaŻdej ze spraw
równoĘci (nakazu respektowania chrzeĘcijałskiego i 1 pkt za w"aĘciwe
systemu wartoĘci nie naleÅ»y interpretowaç jako orzeczenie
nakazu propagowania tego systemu. W chrzeĘci-
jałskim systemie wartoĘci są zawarte zasady etyki
kr´gu kultury Ęródziemnomorskiej, bliskie spo"ecz-
noĘci europejskiej, w tym i polskiej).
Tekst B
Artyku"y: 38, 68
Orzeczenie: Ustawa niezgodna z konstytucjÄ…, z zasa-
dą prawnej ochrony Życia i zdrowia kaŻdego cz"o-
wieka (nie pope"nia przest´pstwa aptekarz, który
z powodu awarii kasy fiskalnej sprzeda lek bez zare-
jestrowania tego faktu).
1.
17. 2, 3, 5, 6, 7, 8, 10, 17 1 pkt za wskazanie 2 pkt
wszystkich artyku"ów
2.
Tak, poniewaÅ» Federacja Rosyjska jest cz"onkiem 1 pkt za prawid"owÄ…
Rady Europy, a cz"onkowie tej organizacji odpowiedÄ™ wraz
ratyfikowali wymienionÄ… konwencj´. z uzasadnieniem
18. Prawa pozytywne dajÄ… prawom cz"owieka lepszÄ… 1 pkt za prawid"owÄ… 1 pkt
ochron´, poniewaÅ» towarzyszÄ… im dost´pne odpowiedÄ™ wraz
kaŻdemu obywatelowi mechanizmy ochrony z uzasadnieniem
w postaci skargi do sÄ…du lub specjalnego trybuna"u.
19. W badanym okresie: 1 pkt za podanie 1 pkt
wzrós" z 42 do 49% (o 7 pkt procentowych) od- co najmniej dwóch
setek osób, które uwaŻają, Że demokracja i prawa tendencji i w"aĘciwą
cz"owieka sÄ… zagroÅ»one; interpretacj´ wyni-
zmala" z 47 do 38% (o 9 pkt procentowych) od- ków badał
setek osób, które uwaŻają, Że demokracja i prawa
cz"owieka nie są zagroŻone;
wzrós" z 11 do 13% (o 2 pkt procentowe) odsetek
osób, które nie mają zdania na ten temat.
NaleÅ»y uznaç poprawnÄ… odpowiedÄ™, jeÅ»eli uczeÅ‚ usto-
sunkuje si´ do sondaÅ»owych odpowiedzi bez "Ä…cze-
nia ich w g"osy zgadzam si´ i nie zgadzam si´ .
20. Punkty 20 pkt
Temat 1. za poszczególne
cz´Ä˜ci zadania
A. Przedstawienie etapów kszta"towania si´ praw 8 pkt (po 2 pkt
cz"owieka w: za odniesienie si´
staroŻytnoĘci, do kaŻdej epoki)
Ęredniowieczu,
nowoŻytnoĘci,
czasach najnowszych.
B. Omówienie uniwersalnego systemu ochrony praw 3 pkt (po 1 pkt
cz"owieka, ze wskazaniem na odpowiednie za omówienie roli
instytucje ONZ, np. Rad´ Praw Cz"owieka, komitety kaÅ»dej instytucji)
traktatowe, Wysokiego Komisarza Narodów
Zjednoczonych do spraw Praw Cz"owieka.
www. operon. pl
3
Wiedza o spo"eczełstwie. Poziom rozszerzony
Próbna Matura z OPERONEM i Gazetą Wyborczą
Zasady przyznawania Punkty
Zadanie Oczekiwane odpowiedzi
punktów za zadanie
20. C. Omówienie europejskiego systemu ochrony praw 3 pkt (po 1 pkt
cz"owieka na podstawie charakterystyki instytucji za omówienie roli
wybranych organizacji europejskich: kaŻdej instytucji)
Unii Europejskiej,
Rady Europy,
Organizacji Bezpieczełstwa i Wspó"pracy w Europie.
D. Omówienie roli co najmniej dwóch organizacji 2 pkt (po 1 pkt
pozarządowych stojących na staŻy przestrzegania za opisanie jednej
praw cz"owieka. organizacji)
E. Wykorzystanie dwóch materia"ów ęród"owych. 2 pkt
F. Praca spójna kompozycyjnie. 1 pkt
G. Stosowanie w"aĘciwej terminologii. 1 pkt
Punkty 20 pkt
Temat 2. za poszczególne
cz´Ä˜ci zadania
A. Przedstawienie trzech generacji praw cz"owieka 6 pkt (po 1 pkt
z podaniem ich nazw i co najmniej po trzech przy- za nazwanie kaŻdej
k"adów praw: generacji praw i po
I generacja prawa osobiste i polityczne (cz"owieka 1 pkt za podanie
i obywatela), co najmniej po trzech
II generacja prawa socjalne, ekonomiczne i kultu- przyk"adów praw)
ralne (spo"eczne, gospodarcze i kulturalne),
III generacja prawa kolektywne (zbiorowe).
B. Opis pi´ciu róŻnych aktualnych przyk"adów 10 pkt (po 2 pkt
naruszania praw cz"owieka, np.: za opisanie kaŻdego
"amanie praw kobiet do równego traktowania przypadku "amania
w krajach muzu"małskich (g"ównie w Afryce), innego prawa)
stosowanie kary Ęmierci (ChRL, USA, Iran i in.),
stosowanie tortur (USA Guantanamo),
dyskryminacja rasowa w RPA (dyskryminowanie
bia"ej mniejszoĘci),
dyskryminacja religijna w krajach Europy Zachod-
niej w zakresie zakazu uŻywania symboliki religijnej
w Życiu publicznym (chusty i in.),
"amanie wielu praw cz"owieka w Rosji (Czeczenia)
(np. porwania, bezpodstawne areszty).
C. Wykorzystanie dwóch materia"ów ęród"owych. 2 pkt
D. Praca spójna kompozycyjnie. 1 pkt
E. Stosowanie w"aĘciwej terminologii. 1 pkt
www. operon. pl
4
Wyszukiwarka
Podobne podstrony:
m6003920[1]więcej podobnych podstron