I7f
Gdy llera kle* walczył l M"ł-o w pię.ę llcniklc* w
dlii
li Lcmc. łypnął mc
czynu się oo |
prze | |
» n |
■ sklepieniu |
nich; |
W |
cuhcmcrysł) |
cenę |
noi |
ui uważano |
IM W |
Kii r
fcir
pomc
Heni
karmanor
litu i L
„ dla króla - Urno- n.ipatlnięlcgo pr/c/ na i ów Karkino* ząlnąl z ręki berom. m/»
KARMANOR (Kappdviop)- kapłan z Krety, r^ęiec Eubulo— i — Oirysotcmn Krdcńczycy opowiadali, że to on przyjął Apollom i Artemidę po zabiciu przez nich Pytom i on leż ich oczyścił. On również uzyczyi •chronienia w swoim domu mi lodkom A pollowi i - Akakalin, mb
fam II 7.7; JO. 1. X 7. 2.10.1
KARMK (Kópprp-malka - Britomarli*. którą miała z Zeusem na Krecie. Uchodziła za córkę Eubu-loaa, tym -* Karmanora.
Według innych autorów Karmę była córką Fpjnikta, jednego z synów Agenora (lab. 3). Matka jej była Kaiijopcjfj. Mówiono, że w podeszłym wieku została uprowadzona jako niewolnica do Megary i lam była piastunką córki króla Nitom, -* Skyłłi. mb
Am II 10. 1, D * V 76. Ani. Ub 40. f* Ver$. CM 220.
KARNABON (Kapvri0wv) - król Ottów, który zrazu podejmował gościnnie Triptolema, gdy ten będąc w służbie Demeter przemierzał kraje na wozie ciągnionym przez smoki, aby nauczył ludzi uprawy zbóż. Potem jednak Kamabon napadł Triptolcma i zabił jednego smoka. Demeter zjawiła się, w chwili gdy Kamabon miał już zabić Triptolema. Umieściła więc wizerunek króla na niebie pośród gwiazd, zachowując takiego, jakim był w momencie zabijania smoka, którego i nadal trzyma w ręku. mb
Hyft. Atu IJ Iflopk I, M7 Ntuck1 / HcnditM MtMWffrpouę U^śg^ f, Jf.
KARNOS (Kópvoę) - wieszczek z A kamami, przyłączyI się do wojska Heraklidów, gdy ci zebrani w Naupaktos przygotowywali się do najścia na Peloponez. Hippotes, jeden z Heraklidów, wziął go za szpiega i zabił. Wówczas nawiedziła wojsko zaraza. Zwrócono się do wyroczni, a ta orzekła, źe zarazę sprowadził na nich Apołlon rozgniewany z powodu zabicia jego kapłana. Hippotes dla odpokutowania udał się na wygnanie, a Heraklidzi przyrzekli wprowadzić kult A poi łona „Karnejskicgo".
Tradycja zna także herosa zwanego Kamot lub Kamejos, syna Zeusa i Europy, miłośnika Apollona. mb
Conua Ib. kW is Thn V I); Apd. BlM II t, J Om wymienia KjmowJ; kSd. in Cm k Ap. 71; Pstn, III |)f J,
KARY A (Kopóu)- dziewczyna z Lakonii, która została przemieniona w drzewo orzecha (korya w grccki"> znaczy „drzewo orzecha”) (-• Dion).
Inna wersja czyni z Karyi hamadryadę, zrodzoną / kazirodczej miłości Oksylom, syna Orejosa, i jego m ostry Ha mądry as mb
tu*, m Vas £rf VIII 10, Alb, HI 78 b; fiutf. In Hem., p 1964,
KASSANDRA tKciooóvflpa) - córka Priama i Heka-| by Jej brałem bliźniakiem był Helen os (lab. 31). Z okazji ich urodzin Priam i Hekabc urządzili wielką i uroczystość w świątyni Apollona Tymbrejskiego, poło* żonci niedaleko od bram Troi. wieczorem rodzice odjechali zapominając o dzieciach, które spędziły noc w sanktuanum. Nazajutrz, gdy rodzice przybyli po dzid i. znaleźli je śpiące, a dwa węże lizały ich oczy i uszy. aby dokonać „oczyszczenia". Na krzyk przerażonych rodziców gady skryły się wśród znajdujących się lam świętych liści laurowych. Odtąd dzieci przejawiały umiejętność wieszczenia, nabytą d/ięki im zyazczcnlu przez węże.
Inna wersja podaje, w jaki sposób Kassandra otrzymała dar wieszczenia od samego Apollona. Zakochany w niej bóg obiecał, żc nauczy ją odgadywania przyszłości, jeśli się mu odda. Kassandra przyjęła propozycje, uczyła się od boga sztuki wieszczenia i, gdy już ją posiadła mc dotrzymała obietnicy. Wtedy Apołlon naplul jej w usta odbierając w ten sposób nic samą umiejętność wieszczenia, ale moc przekonywania o prawdziwości przepowiedni. Powszechnie uważano, że Kassandra była wieszczką „natchnioną", podobnie jak Pytia albo Sybilla. Bóg brał ją w swe posiadanie i wtedy w ekstazie prorokowała. Helen os natomiast objaśniał przyszłe wydarzenia z lotu ptaków i na podstawie różnych znaków.
Wszystkim ważnym wydarzeniom w historii Troi towarzyszyły wróżby Kassandry; w związku z przybyciem — Parysa przepowiedziała, źe ten młodzieniec (o którym nie wiedziano, kim byl w rzeczywistości) spowoduje upadek państwa. Z tego powodu o mało co nie została skazana na śmierć, aż wreszcie rozpoznała w nim syna Priama i to ocaliło jej życic. Później, gdy Parys powrócił do Troi wraz z Heleną, przepowiedziała, że to porwanie doprowadzi do zagłady miasta. Nikt jednak, jak zwykle, jej nie uwierzył. Ona pierwsza wiedziała, już po śmierci Hektora i po wyprawieniu się Priama do Achillesa, żc Priam powróci z ciałem syna. Ona też sprzeciwiała się ze wszystkich sil, wspierana w tym przez wieszcza Laokoona, zamiarowi wprowadzeńia do miasta drewnianego konia, pozostawionego na brzegu morza przez Greków, gdy ci udawali, że się wycofują. Powiedziała, że w koniu są ukryci uzbrojeni wojownicy. Ale Apołlon zesłał węże, które pożarły — Laokoona i jego synów, a Trojanie zlekceważyli jej przestrogi. Przypisywano jej również kilka przepowie Ini dotyczących kobiet trojańskich wziętych jako branki po zdobyciu miasta oraz dotyczące przyszłości rodu Eneasza.
Podczas plądrowania Troi Kassandra skryła się w świątyni Ateny. Tam ścigał ją Ajas Lokryjczyk; ona uchwyciła się posągu bogini, ale Ajas odciągnął ją siłą, strącając przy tym z postumentu posąg bogini. Posąg wzniósł wtedy oczy ku niebu. Grecy widząc to świętokradztwo, chcieli ukamienować Ajasa. On jednak schroniwszy się za ołtarzem bogini, którą dopiero co znieważył, uratował swe życie.
Przy podziale łupów Kassandra dostała się Agamcm-nortowi, który zapałał do niej gwałtowną miłością. Kassandra do tego czasu pozostała dziewicą, pomimo że nic brakowało kandydatów do jej ręki. Jednym z nich był Otryoncus, który przyrzekał Priamowi, żc przepędzi Greków, jeśli ten odda mu w nagrodę po odniesionym zwycięstwie rękę córki. Otryoncus jednak zginął z ręki Idomencusa.
Kassandra miała powić Agamemnonowi bliźniaków.
179
Telcdamosa i Pclopta. Ale po powrocie do Myken Ąp mcm nona zamordowała jego własna //ma Ona Urź i zazdrości zabiła Kassandrę. Niektóre wersje o zahójt-iwie Aga mcm nona podają jako jedyny powód jego (micrci miłość do Kaatiulry.
Niekiedy Kassandrę zwano Aleksandrą i pod tym imieniem Lykofron uczynił z niej główną bohaterkę mego wieszczego poematu, napisanego w chwili, gdy Rzymianie zaczęli ingerować wprost w sprawy Grecji, Lykofron podaje, jakoby Priam niezadowolony z daru prorokowania swej córki i obawiajac się szyderstw Trojan trzymał ją w odosobnieniu, pod strażą nadzorcy, który był zobowiązany donosić królowi wszystko, co wypowiedziała Kassandra. Poemat miałby przekazywać proroctwa Kassandry. mh
II VI252; XIII36) o.; XXIV 6991 Sthoł, ot/ tor. i VII44;OJ XI421, F/JHKmkcl),p,49.Paut V |9, n,; Vcr». 4/* II245.141;III
II); Pi. 11,29 n.: I-j«l.inHom,441,40; Apd HMWH.i.lip V 17; 22;23; VI23; A. Ag p—im; Scrv. tn Vcrg 4#/i II247; Hyg faft 90.93; |0C; 117; 121; Tut. m Lyc. Mimniriurn; //»/». 410. E. 7> paMtm; Wr 297 Por i. Divcui, //r Vp,rulr df tu prtiphłlt**r('auundrr. L4|t 1942;
I, Tb. KMktićn. KunaiulfO, Am. Akad. WW. Wm 1924; P, O. Miimi, w.}. H 8. LXXIX 1959.%. 80-93,
KASSIFONE (KttO0Upóvrj) - siostra Tclegonosa, córkaOdyscusza i czarodziejki Kirke (lab. 14 i lab. 39). Gdy Telegonos zabił przypadkowo — Odyaeutza, Kitkę przywróciła go do życia, a Kassifonc wyszła za mąż za Telemacha, swego przyrodniego brata. Ale Kassifonc zabiła Telemacha, ażeby pomścić śmierć swej matki, Kirke, którą on zabił.
Ta wersja należy do najpóźniejszych opowieści o Odyieuszu i jest poświadczona jedynie przez komentarze Tzetzesa do Lykofrona. Częściej mówiono, że właśnie Kirke była żoną — Telemacha (-» Odyseusz). mb
Tal. in Lyc. 791; 805; MOS; Sil. For, J. Mrard. Cobnltatim.____». 334
n,« Odyicum.
KASSJOPKJA (Kuooićneui)-matka — Andromedy, która dumna ze swej urody ośmieliła się rywalizować z riercidami lub nawet, wedle innych wersji, z samą Herą, Boginie uprosiły Posejdona, aby pomścił ich urażoną miłość własną. Posejdon więc posłał potwora morskiego, który pustoszył ziemie Kassjopci. Aby uśmierzyć gniew boga. miano złożyć w ofierze ekspia-cyjncj i wydać potworowi Andromedę. Ale przybył niespodzianie Perseusz, oswobodził Andromedę i uprowadził ze sobą. Kassjopeja zaś została przemieniona w gwiazdoziór.
Różne są wersje co do pochodzenia Kaujopci. Często łączono ją z rodem Syryjczyka, Agenora. Byłaby zatem żoną Fpjniksa, a matką Fineusa (tab. 3). Niekiedy uchodziła za córkę Arabosa. syna Hermesa, od którego imienia wywodzi się nazwa Arabii. Bądź też podają, że mężem jej był nic Fojniks, lecz Epafos, z którym poczęła Libię, matkę Agenora. Dość często wreszcie czyniono z mej żonę Kcfcusa, króla Etiopii. Wszystkie te genealogie łączą mit Kassjopci z krajami położonymi daleko na południu: z Arabią, Etiopią lub Górnym Egiptem, mh
Hehol, in A R ll 178; PHG tM Diler) 183; Ani Lib. 40; My*. Pab 44; 149.Aur II10; Apd.Uibl 114.3.1 U 1.4; Su. I 42 n ; f.nt 14;Tut. w Lyc. S)6.138 n; Ov. Met. IV 738
KASTA 1,1 A (KomciAta)-dziewczyna z Delf. Napastowana przez Apollona w pobliżu sanktuarium boga.
K AU KON
rzuciła się do źródła, które odtąd nosiło jej imię, a poświęcone zostało Apołłonowi.
Wedle innej wersji Kastałia była córką Achetoosa, a żoną króla Dełfosa Miała / nim syna Kastaliosa, który rządził Delfami po śmierci ojca. mh
Lact m SM 7V4 1497. Mol el. Ot 1087 P«u* X S, 5.
KAMOR (Kóonop)" jeden z Dioskurów. mh
*K ATETCJS (KóOątoę) - Mit o nim został włączony do cyklu latyńskicgo, dla wyjaśnienia pewnych imion. Katetos zakochał się w córce króla etruskiego Anniosa. zwanej Salta. Porwał ją i zabrał do Rzymu. Annios usiłował schwycić uciekinierów, ale na próżno. Z rozpaczy rzucił się do najbliższej rzeki, którą następnie nazwano Anto (dzisiaj Anicnc, dopływ Tybru na północ od Rzy mu). T ymczascm Katetos poślubił Suitę i miał z nią dzieci: Latinosa i Saliosa i od ich imion wywodzą się nazwy Lalynów oraz Kolegium Sali ów, kapłanów Marsa, którzy co roku w Rzymie wykonywali podczas procesji obrzędowe tańce, mb Pt-Ple. Parai 40. FHG (Molier) III. p 230.
KATRELS (Kuipećę)-jeden z czterech synów Minosa i Pasifae i jego następca na tronie Krety (tab 28). Wyrocznia przestrzegała Katrcusa, żc zgnie z ręki jednego z dzieci. Miał ich czworo, trzy córki: Aerope, Klymene i Apemosyne, i jednego syna, Altajmencsa. Katreus zataił przepowiednię przed dziećmi, ale syn i jedna z córek, Apemosyne, poznali ją. Oboje uciekli więc z Krety, aby uniknąć udziału w spełnieniu przeznaczenia, udali się na Rodos i tam zbudowali miasto, któremu nadali nazwę Krctenta, od imienia ich wyspy rodzinnej. Tymczasem Katreus w obawie przed ziszczeniem się przepowiedni oddal dwoje pozostałych dzieci, Aerope i jej siostrę, żeglarzowi Naupliosowi, aby je sprzedał jako niewolnice do obcych krajów.
Gdy Katreus postarzał się, zapragnął przekazać królestwo synowi i udał się na Rodos, by go odnaleźć. Po wylądowaniu wraz z załogą w miejscu zupełnie pustym został zaatakowany przez pasterzy wołów, którzy sądzili, źe mają do czynienia z piratami. Protestował i mówił kim jest, ale szczekanie psów przeszkadzało w porozumieniu się i pasterze obrzucali go kamieniami aż do chwili, gdy zjawił się Altajmcncs i przebił go mieczem. Gdy pojął, co uczynił, Altajmcncs na własną prośbę został wchłonięty przez ziemię.
Właśnie wtedy, gdy Menctaos udał się na pogrzeb Katreusa, który był jego dziadkiem przez matkę Aerope (tab. 2). Parys uprowadził Helenę.
Arkadyjczycy uważali, że Katreus nie był synem Minosa, lecz Tcgeatcsa i wnukiem ich króla Lykaona. mb
KAUKASOS (KuóKaooę) - pasterz zabity niegdyś przez Kronosa. Zeus dla upamiętnienia go nazwał jego imieniem Kaukaz, który przedtem zwał się „Górą Borcasza". mb
ft.-Pfe. Dr fiu* v )
K AU KON (Kaóicu>v)- I. Jeden z synów — Lykaona. króla Arkadii, a zatem z rodu Pelazgów. Od jego imienia wywodzi się nazwa ludu Kaukonów, zamieszkujących zachodnią część Peloponezu. Wraz z brać-