KONKURS GEOGRAFICZNY
dla uczniów gimnazjów województwa lubuskiego
w roku szkolnym 2006/2007
3 marca 2007 r.  zawody III stopnia (wojewódzkie)
Na rozwiązanie zadań masz 90 minut.
Czytaj uwa\
nie polecenia.
Obliczenia wykonuj w brudnopisie na stronie 8. Powodzenia!
Zadanie 1. (0  2)
Rysunki przedstawiają cień gnomonu ustawionego w Tarnowie, który mo\
na obserwować w momencie
południa słonecznego w ró\
nych miesiącach roku. Przyporządkuj poszczególnym rysunkom
odpowiednie miesiące, do których pasują przedstawione sytuacje:
marzec, czerwiec, sierpień, grudzień
A B C D
A. .................... B. ........................ C. ........................ D. ....................................
Zadanie 2. (0  1)
Oblicz szerokość geograficzną miejscowości poło\
onej na równole\
niku, na którym w dniu przesilenia
letniego SÅ‚oÅ„ce góruje po poÅ‚udniowej stronie nieba na wysokoÅ›ci 77º27'.
Odpowiedz
:..................................................................................................................................................
Zadanie 3. (0  1)
Zawody koszykarskie NBA odbywajÄ… siÄ™ w Los Angeles (119ºW,34ºN) w dniu 3 lutego o godzinie
10.00 czasu urzędowego. O której godzinie powinniśmy włączyć telewizor, aby oglądać bezpośrednią
transmisję z tych zawodów w Polsce?
Odpowiedz
: ...................................................................................................................................................
Zadanie 4. (0  4)
Uzupełnij rysunek tak, aby przedstawiał cyrkulację międzyzwrotnikową.
a) Podpisz na rysunku układy baryczne: literą W  wy\
baryczny, literÄ… N  ni\
baryczny.
b) Zaznacz strzałkami kierunek ruchu powietrza w cyrkulacji pasatowej.
c) Zaznacz w odpowiednim miejscu opady (symbol  chmurka z kropkami).
d) Wyjaśnij pojęcie pasat.
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
1
Zadanie 5. (0  1)
Zaznacz proces, którego efektem są widoczne na ilustracji wygięte pnie drzew.
a) abrazja
b) spełzywanie
c) krasowienie
d) erozja wgłębna
Zadanie 6. (0  3)
W ka\
dym z poni\
szych zestawów podkreśl obiekt, który nie pasuje do pozostałych. Wyjaśnij, dlaczego
nie pasuje on do pozostałych.
a) Nizina Chińska, Nizina Indu, Nizina Turańska, Nizina Gangesu
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
b) Kaukaz, Sudety, Himalaje, Pireneje
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
c) Morze Arabskie, Morze Ochockie, Morze A
aptiewów, Morze Kaspijskie
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
Zadanie 7. (0  5)
W ka\
dym podpunkcie podkreśl właściwą odpowiedz
.
a) W Afryce rzeką najzasobniejszą w wodę i o największym dorzeczu jest:
Nil Niger Kongo Zambezi
b) Rzeka, która nie le\
y w zlewisku Oceanu Atlantyckiego, to:
Limpopo Nil Niger Oranje
c) Jezioro, które nie nale\
y do jezior tektonicznych, to:
Malawi Nasera Rudolfa Tanganika
d) Krzewiaste zarośla będące formacją wtórną, która w Afryce Północnej zajęła miejsce lasów
z przewagą dębów i sosen, to:
chaparral caatinga makia sawanna
e) W których lasach roślinność przystosowana jest do zmiennego poziomu wód i ich znacznego
zasolenia?
galeriowych mglistych namorzynowych twardolistnych
2
Zadanie 8. (0  2)
Poni\
ej przedstawiono kontury jezior. Rozpoznaj te jeziora i wpisz ich nazwy w odpowiednim miejscu.
A. .................................................. B. ............................................. C. ..............................................
Zadanie 9. (0  4)
Podaj nazwy kanałów przedstawionych na mapkach. Wpisz nazwę kanału i połączonych przez nie
akwenów wodnych. Określ rolę tych kanałów.
Kanał: ......................................... Kanał: ......................................... Kanał: ........................................
Akweny wodne: Akweny wodne: Akweny wodne:
................................................... ..................................................... .........................................................
Rola przedstawionych kanałów.
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
3
Zadanie 10. (0  2)
W wyniku nawadniania upraw bawełny przez wody rzek Amu-darii i Syr-darii, uchodzących do Jeziora
Aralskiego, nastąpiły zmiany w środowisku przyrodniczym i gospodarce regionu. Powierzchnia jeziora
zmniejszyła się.
Wpisz po dwie negatywne przyrodnicze i gospodarcze konsekwencje nadmiernego poboru wód
rzecznych do nawadniania pól w tym regionie.
Konsekwencje przyrodnicze:
1. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
2. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
Konsekwencje gospodarcze:
1. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
2. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
Zadania nr 11 i 12 rozwiÄ…\
na podstawie mapy świata.
5
F
4
E
2
C
3 D
6
1
B
A
Zadanie 11. (0  3)
Na mapie za pomocą numerów od 1 do 6 zaznaczono akweny morskie. Nazwij je
i przyporzÄ…dkuj odpowiedni typ (otwarte, przybrze\
ne, śródlądowe).
Numer Nazwa morza Typ
1.
2.
3.
4.
5.
6.
4
Zadanie 12. (0  3)
Na mapie za pomocą liter (A, B, C, D, E, F) zaznaczono sześć pustyń. Nazwij je i podaj główny czynnik
ich powstania.
Litera na mapie Nazwa pustyni Główny czynnik powstania
A
B
C
D
E
F
Zadanie 13. (0  2)
Do ni\
ej wymienionych miast dopisz dominujÄ…cÄ… funkcjÄ™.
handlowa, turystyczna, uzdrowiskowa, kultu religijnego, nauki i oświaty, przemysłowa
Cambridge - .............................
Zakopane - ...............................
Rabka - .....................................
Mekka - ....................................
Zadanie 14 (0  3)
Rozpoznaj religie na podstawie opisu.
a) W religii tej czci się wiele bóstw, najwa\
niejsze z nich to Brahma, Wisznu i Siwa. Najstarsze i święte
księgi to Wedy. Wyznawcy tej religii dzielą się na kilka kast. Najwy\
szą z nich jest kasta braminów.
.........................................................
b) Religia ta powstała na obszarze dzisiejszej Arabii Saudyjskiej. Jej twórcą był Mahomet. Wyznawcy
tej religii wierzą w jedynego Boga Allaha. Ich świętą księgą jest Koran.
.........................................................
c) Jest to religia, która nie odwołuje się do Boga. Jest raczej sposobem samowyzwolenia się z cierpienia.
Taki stan wyzwolenia mo\
na osiągnąć dzięki technikom medytacyjnym, na przykład zen. Szczególnie
znanymi ośrodkami tego wyznania są klasztory tybetańskie.
........................................................
Zadanie 15.(0  1)
Oblicz liczbę ludności kraju, w którym w jednym roku przyrost naturalny wynosił 164 tys., a wskaz
nik
przyrostu naturalnego 20 .
Odpowiedz
: ...................................................................................................................................................
Zadanie 16. (0  3)
Poni\
ej podano nazwy agend ONZ. Wybierz z poni\
szego wykazu i zapisz po dwa przykłady działań
ka\
dej z nich.
udzielanie pomocy w walce z epidemiami, dbałość o lepszą jakość \
ywności,
wspieranie rozwoju oświaty i kultury, ochrona zdrowia ludności świata,
ochrona zasobów naturalnych świata,
tworzenie światowej listy dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego
FAO - ............................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................................
UNESCO - ....................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
WHO - ...........................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
5
Zadanie 17. (0  3)
Ni\
ej wymienione obiekty geograficzne mają wspólne nazwy. Podaj je.
1. wyspa w północnej Kanadzie, pustynia w południowej Australii, jezioro w środkowej Afryce
..................................................
2. stan w USA, rzeka i wy\
yna w Ameryce Północnej
...................................................
3. państwo w Ameryce Południowej, rzeka w USA,
...................................................
4. stan w USA, zatoka i półwysep w Ameryce Północnej
...................................................
Zadanie 18. (0  3)
Do zakładu przemysłowego dopisz główny czynnik lokalizacji, wybierając z ni\
ej przedstawionych.
bliskość rynków zbytu, bliskość wody, piasek kwarcowy,
węgiel brunatny, wykwalifikowana kadra pracowników
huta szkła - ..................................................................
elektrownia cieplna - ...................................................
zakład włókienniczy - ..................................................
zakłady mięsne - ...........................................................
Zadanie 19. (0  2)
Wymień dwie wady i dwie zalety transportu wodnego śródlądowego.
Wady:
1. ............................................................................................................................................................
2. ............................................................................................................................................................
Zalety:
1. ............................................................................................................................................................
2. ............................................................................................................................................................
Zadanie 20. (0 - 3)
Planujesz wybudowanie zakładu przemysłowego o określonym profilu. W ka\
dym przypadku masz
do wyboru dwa miejsca budowy danego obiektu. Dokonaj wyboru i uzasadnij go.
a) zakłady celulozowo-papiernicze  Bydgoszcz, A
ódz

........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
b) zakład precyzyjnej aparatury pomiarowej  Warszawa, Opole
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
c) cukrownia  Wrocław, Suwałki
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
........................................................................................................................................................................
6
Zadanie 21. (0  3)
Mapa przedstawia rozmieszczenie głównych elektrowni w Polsce.
Przedstaw trzy prawidłowości wyjaśniające rozmieszczenie elektrowni w Polsce.
1. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
2. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
3. ............................................................................................................................................................
..................................................................................................................................................................
Zadanie 22. (0  1)
Zaznacz województwo, w którym występuje największy udział obszarów chronionych w jego ogólnej
powierzchni.
a) pomorskie
b) opolskie
c) dolnośląskie
d) małopolskie
Zadanie 23. (0  1)
Zaznacz poprawną kolejność pięter roślinnych występujących w Tatrach.
a) kosodrzewina, regiel dolny, regiel górny, piętro pogórskie, hale turnie
b) piętro pogórskie, regiel dolny, regiel górny, kosodrzewina, hale, turnie
c) piętro pogórskie, regiel dolny, kosodrzewina, regiel górny, hale, turnie
d) piętro pogórskie, regiel dolny, połoniny
7
Brudnopis
8