NBPortal.pl
MOC PIERWSZEGO WRAŻENIA
Czas realizacji: 2 godziny lekcyjne
y
ródło: Fundacja Młodzieżowej Przedsiębiorczości
Treści Po zakończonych zajęciach uczeń Konsultant
nauczania powinien informacje
dodatkowe
kreowanie uzasadnić znaczenie pierwszego wrażenia, przedstawiciel
własnego omówić, co składa się na efekt pierwszego lokalnego biznesu
wizerunku, wrażenia, wizażysta,
znaczenie wyjaśnić związki między pierwszym psycholog,
pierwszego wrażeniem a zachowaniem drugich osób oraz doradca do spraw
wrażenia, nawiązaniem dobrych relacji wizerunku,
prezentacja interpersonalnych, przedstawiciel
niewerbalna, podejmować próby samoobserwacji i refleksji  Szkoły Liderów ,
prezentacja nad sobą, rozpoznawania oczekiwań innych. aktor.
werbalna.
Cele:
" kształtowanie umiejętności kreowania własnego wizerunku,
" ćwiczenie umiejętności nawiązywania kontaktów z ludz
mi, budowania pozytywnych
relacji,
" uświadomienie znaczenia pierwszego wrażenia, jakie wywieramy na nowo poznanych
osobach.
Pojęcia:
" pierwsze wrażenie,
" prezentacja niewerbalna: mowa ciała, ruchów, gestów, mimiki itd.,
" prezentacja werbalna.
NBPortal.pl
Adresat:
" uczniowie gimnazjum
Oczekiwane rezultaty
Po zajęciach uczeń:
" rozumie znaczenie pierwszego wrażenia,
" wie, jakie są związki między wywartym pierwszym wrażeniem a zachowaniem drugich
osób, nawiązaniem dobrych relacji interpersonalnych,
" podejmuje próby samoobserwacji, rozpoznawania oczekiwań innych, refleksji nad
sobą,
" potrafi kreować swój wizerunek, wie, co się składa na efekt pierwszego wrażenia.
Materiały:
" materiał pomocniczy nr 1  instrukcje dla uczniów,
" duże arkusze papieru, flamastry, kartki.
PROPONOWANY PRZEBIEG ZAJ
Ć
1.
Poinformuj uczniów, że celem tych zajęć jest zastanowienie się, w jaki sposób tworzy-
my nasz własny wizerunek, co wpływa na to, jak inni nas postrzegają i jak się do nas
odnoszą.
Rozpocznij od krótkiej rozmowy z uczniami. Zapytaj, na jakich podstawach inni
wyrabiają sobie o nas zdanie, co wpływa na ich myślenie na nasz temat.
Wypowiedzi zapiszcie na tablicy, pogrupujcie w kategorie: gesty, ubiór, postawa, mi-
mika, głos, sposób wypowiedzi, kultura osobista. Zwróćcie uwagę na to, jak wiele tych
uwag dotyczy niewerbalnego przekazu. Podkreśl, że ludzie najpierw odbierają
komunikaty niewerbalne, póz
niej treść słów. Dlatego tak ważne jest, aby gesty, mimika,
ton głosu były zgodne ze słowami, jakie wypowiadamy.
2.
Wybierz pięciu uczniów, którzy odegrają scenki  zgodnie z instrukcją w materiale
pomocniczym. Z każdym uczniem omów szczegółowo, jak ma odegrać swoją rolę.
NBPortal.pl
Wytłumacz, że każda rola jest reprezentatywna dla różnych zachowań, postaw, które
prezentują ludzie.
Uczniowie przygotowują się do odegrania swoich ról poza klasą.
Pozostałych podziel na cztery zespoły. Wyjaśnij, że zadaniem każdego z nich będzie
uważna obserwacja, na której podstawie podejmą próbę wyrażenia opinii o
wchodzących osobach, w których rolę wcielą się ich koleżanki czy koledzy.
3.
Uczniowie odgrywają kolejne scenki, każda z nich trwa około 30 sekund. Kieruj czasem,
informuj każdego  aktora o rozpoczęciu i zakończeniu scenki.
Wyprowadzasz po kolei każdą osobę za drzwi sali, informujesz, żeby policzyła do pięciu
i może rozpocząć granie swojej roli. Zamykasz drzwi, obserwujesz scenkę z boku.
Kończysz scenkę, kiedy usłyszysz wypowiedziane słowa:  Przejdz
my do rzeczy ;
 Ja...yyy... przyszłam porozmawiać ;  Tak więc jestem, co chce Pan wiedzieć? ;  Cieszę
się z naszego spotkania .
 Aktorów warto nagrodzić brawami.
Dajesz czas na krótkie omówienie w grupach obejrzanej sytuacji. Nie komentujesz tego,
co uczniowie obserwowali.
Po kilku minutach poproś następną osobę do odegrania scenki.
Po każdej scence uczniowie w zespołach dzielą się spostrzeżeniami i zapisują je: co
myślą o odegranej postaci, jak chcieli się zachować wobec niej? Ważne są pierwsze
myśli, uwagi; czas na pracę zespołów  ok. 3-4 minut.
Po zaprezentowaniu wszystkich scenek podziękuj  aktorom , nie zapomnij
 odczarować uczniów z ról, jakie odgrywali. Pozwól im krótko podzielić się z innymi
uczuciami, jakich doświadczyli, udziel im informacji zwrotnych.
Zaproś zespoły, by przedstawiły swoją pracę, podzieliły się na forum spostrzeżeniami.
Scharakteryzujcie pięciu bohaterów zaprezentowanych scenek.
WAŻNE
Zaznacz, że chociaż uczniowie pracowali w różnych zespołach, mają podobne uwagi,
myśli, spostrzeżenia, opinie. Podkreśl, że już po kilkudziesięciu sekundach, zgodnie ze
swoimi obserwacjami, potrafili ocenić każdego bohatera. Uwzględniali przede wszystkim
NBPortal.pl
sygnały niewerbalne. Wpłynęło to na ich sposób myślenia o każdej z tych osób. Pod
wpływem zachowania się prezentowanych postaci pojawiały się u każdego z nich jakieś
uczucia. Zgodnie z emocjami, jakie pojawiały się podczas kolejnych scenek, mieli różne
odruchy i reakcje wobec postaw poszczególnych bohaterów. (Np.: jeśli poczuli złość,
irytację, to mieli ochotę powiedzieć coś niemiłego tej osobie).
Podczas tego ćwiczenia uczniowie mogą różnie reagować, np. wobec osoby nieśmiałej
jedni doznają współczucia i chcą jej pomóc, a inni czują irytację. Należy akceptować
wszystkie wypowiedzi. Uczniowie powinni uświadomić sobie, że wywoływanie
ambiwalentnych uczuć u rozmówcy nie zawsze sprzyja realizacji celu, w jakim
przyszliśmy do tej osoby, budowaniu pozytywnych relacji i naszej wiarygodności.
W omówieniu tego ćwiczenia zastanówcie się, dlaczego tak ważne jest pierwsze
wrażenie. Dla różnych ludzi inne rzeczy są istotne. Są jednak pewne kanony (wygląd,
postawa ciała, mimika twarzy, zwroty grzecznościowe, ton głosu...), które powinny być
respektowane przez wszystkich. Psychologowie uważają, że pierwsze kilkadziesiąt
sekund spotkania może zaważyć na tym, jak inni będą się do nas odnosić, jak będą do
nas usposobieni, czy pomyślą o nas  to miła osoba lub też  jaki niesympatyczny, nijaki
człowiek . Każdy z nas oceniany jest przez otoczenie na podstawie przekazów
niewerbalnych, jakie wysyła. Nie zawsze będziemy mogli wykazać się wiedzą,
umiejętnościami, gdy rozmówca będzie do nas nieprzychylnie nastawiony w wyniku
pierwszego wrażenia, jakie wywarliśmy. Może wcale nie zechce nas wysłuchać lub nie
będzie w stanie skupić się na tym, co do niego mówimy. Jednakże prawdą też jest, że
nie wy-starczy się tylko dobrze zaprezentować (postawa, ton głosu, uśmiech, ubiór),
kiedy nie możemy poprzeć tego wiedzą, umiejętnościami, których oczekuje nasz
rozmówca.
4.
Powiedz, żeby uczniowie dobrali się w pary i opowiedzieli sobie, kiedy oni oceniali kogoś
na podstawie pierwszych kilku chwil kontaktu. Zachęć, aby kilka osób o tym
opowiedziało.
Następnie zapiszcie na tablicy, w jakich sytuacjach pierwsze wrażenie ma zasadnicze
znaczenie.
NBPortal.pl
WAŻNE
Często oceniamy innych na podstawie pierwszego wrażenia. Przy kolejnych
spotkaniach towarzyszą nam wspomnienia z pierwszego kontaktu. Zauważ, że ludzie
często mówią:  Pamiętasz jak X przyszedł tu pierwszy raz ... lub  Od pierwszej chwili
wiedziałam, że z nim będą kłopoty... albo  Jak ją tylko ujrzałam, poczułam, że ją
polubię... . Wielu starań potrzeba, żeby zmienić na lepsze myślenie o nas osób drugich.
Słyszymy też nieraz wypowiedzi:  Nie zrobiła na mnie dobrego wrażenia, ale póz
niej
zmieniłam o niej zdanie , gorzej, gdy mówią:  Wydawał się taki miły, ale jak go lepiej
poznałem, okazało się, że to straszny pozer . Tak więc pierwsze wrażenie, chociaż ma
swoją moc, może być czasami mylne.
5.
Podsumowanie
Istotą pierwszego kontaktu jest właściwe zaprezentowanie siebie. Twoje ciało może
wysyłać informacje o pewności siebie lub jej braku, pozytywnym, negatywnym lub
obojętnym nastawieniu do drugiej osoby, zaniepokojeniu, spokoju czy niepewności.
Pierwsze wrażenie możesz zrobić tylko raz, a ludzie są podatni na jego działanie.
Na budowanie pozytywnych relacji z innymi także wpływają:
" normy społeczno-obyczajowe: wygląd zewnętrzny (strój, schludność, włosy,
za-pach), sposób zwracania się do osoby, kultura bycia, zwyczaje
środowiskowe,
" mowa ciała  postawa, kontakt wzrokowy, zachowanie odpowiedniego
dystansu, ruchy ciała, sposób poruszania się, gestykulacja, mimika,
" używanie stosownego do sytuacji słownictwa,
" intonacja, dykcja, barwa, natężenie głosu, tempo wypowiedzi,
" uśmiech,
" wyraz
ne przedstawienie się, zwroty grzecznościowe.
Opracujcie dekalog  Co sprzyja pozytywnemu kreowaniu własnego wizerunku? W
grupach uczniowie mogą wykonać plakat, mapę myślową, komiks...
Zwróć uwagę, aby uczniowie nie pominęli poniższych zaleceń:
NBPortal.pl
" wyglądaj pewnie  podnieś wzrok i uśmiechaj się,
" wykaż zainteresowanie  patrz prosto w oczy, jednak nie rób tego natarczywie,
" okaż szacunek  wyjmij ręce z kieszeni, mów miłym tonem,
" od samego początku zwracaj się do osoby, używając tytułu lub funkcji, zwrotu
pan, pani, nazwiska lub imienia w zależności od okoliczności, aby pokazać,
że jest to dla ciebie ważne, że masz zamiar je zapamiętać,
" traktuj wszystkich w ten sam sposób  nikogo nie wyróżniaj,
" nie zapomnij o dobrych manierach: pochylenie głowy, uścisk dłoni, postawa,
" używaj stosownego, poprawnego języka, mów wyraz
nie, starannie dobieraj
słowa,
" zadbaj o wygląd zewnętrzny,
" zwracaj uwagę na tempo, ton wypowiedzi.
6.
Na zakończenie zajęć zaproś uczniów, aby podczas rundki podzielili się refleksjami
dotyczącymi tych zajęć oraz powiedzieli, jaką wynieśli z nich korzyść dla siebie.
Zamiast rundki możesz uczniom rozdać karteczki, aby zapisali na nich swoje wrażenia z
zajęć. Ci uczniowie, którzy zechcą, mogą je głośno odczytać.
Uwaga! Zajęcia te można rozbudować i zastosować kamerę wideo do nagrywania
uczniów po stworzeniu dekalogu (można ćwiczyć korzystny pierwszy kontakt z drugą
osobą). Każde nagranie trzeba omówić, wskazując pozytywne elementy oraz usterki i
błędy, które należy wyeliminować.
Materiał pomocniczy nr 1
Osoba pierwsza
Wielokrotnie głośno pukasz. Po usłyszeniu  proszę wchodzisz szybko, energicznie,
niechcący trzaskasz drzwiami, bardzo głośno mówisz   Dzień dobry !
Wyciągasz rękę pierwszy, potrząsasz dłonią rozmówcy przy powitaniu.
Siadasz na krześle, zaraz wstajesz. Wyłamujesz palce dłoni. Siadasz ponownie,
przesuwasz się razem z krzesłem bliżej rozmówcy.
Klepiesz dłonią w kolana, mówiąc  Przejdz
my do rzeczy! .
NBPortal.pl
Osoba druga
Nieśmiało, cicho pukasz, wchodzisz po usłyszeniu  proszę . Wolno, starannie zamykasz
drzwi. Stajesz przy nich, z pochyloną głową, mówiąc prawie szeptem   Dzień dobry .
Wzrok masz utkwiony w podłogę. Niepewnie podchodzisz nieco bliżej. Nie dostrzegasz
podanej na powitanie ręki. Na słowa  proszę usiąść przysiadasz nieśmiało na brzegu
krzesła, w dalszym ciągu nie patrzysz na rozmówcę. Skubiesz rękaw. Po chwili mówisz
 Ja... yyy...przyszłam porozmawiać .
Osoba trzecia
Masz podwinięte rękawy, rozpięte guziki. Pukasz i od razu wchodzisz  luzackim
krokiem . Trzymasz ręce w kieszeni, żujesz gumę. Mówisz głośno   ...obry , niedbale
podajesz rękę na powitanie i nie czekając na zaproszenie, odstawiasz krzesło. Siadasz
w niedbałej pozie, przyglądasz się swoim butom, odzywając się   Tak więc jestem, co
chce Pan wiedzieć?  .
Osoba czwarta
Pukasz zdecydowanie (nie za głośno). Spokojnie czekasz na słowo  proszę .
Wchodzisz wyprostowany. Spokojnie zamykasz drzwi. Z uśmiechem mówisz,  Dzień
dobry , patrząc na rozmówcę. Krótki, mocny uścisk wyciągniętej do ciebie dłoni.
Podczas powitania podajesz swoje nazwisko. Po wskazaniu ci miejsca siadasz
zdecydowanie, prosto, utrzymujesz kontakt wzrokowy. Mówisz:  Cieszę się z naszego
spotkania albo  Miło mi Pana poznać .
Osoba piąta
Siedzisz za stołem, gdy słyszysz pukanie. Spokojnie mówisz:  Proszę .
Odpowiadasz na usłyszane  dzień dobry . Wstajesz, podchodzisz do rozmówcy i
podajesz rękę na powitanie. Wskazujesz miejsce, mówiąc   Proszę usiąść . (Może się
zdarzyć, że ktoś nie poda ci ręki na powitanie.)
Cały czas jesteś spokojny, opanowany, uśmiechasz się do rozmówcy.