192 nw>w
192 nw>w
•wen a higher degree the areas o# the right bank of the Ve&*a Rwer. ttshoutd be menboned. however. thal dur-•ng the Phase 9. single grave sets ot smal necropoBs of the Przeworsk cufcure were begmng to appear thete (Memów.Felczyska.Gniazdowice. Strzelce—Konpisty 1965. coiogne «nf of M. Rudnicki: Wożniak 1970:3190; Okoński. Potocka 2001)). and sSghOy tatar (at the and of Phase Hf) groowd cemeteries (Szarbća — NagHc 2002 and feather unpubfished rnatariate of R NagHc) — phe-nomena unknown befbre on areas near Kraków, itiscfif-ficutt to eupłain the causes for those (Mierences at the moment They seem to point not onły to a dfferent dy-namics of dewetopment but atso drfferences m the eth-twc oomposition of Ihe pnpitatinns mhabibng particutar areas of die Tyniec greup etach, at iaast from me begkv rang of Phase U. was certainiy heterogenous in ts naturę (Woźniak 1961: 262). At the same kme. howoaor. me whoie of woalem Małopolska wtowi the reach of me Tyniec gropp had a number ot featurea in common during me last ihree certturies. Thal spedfic feature underimed by me presence of La Tana forms and 'southem pat-tems’ in yarious spheres of He. ■ noticeatte parncularly agamst me bacfcgrawd of me situaćon on the areas of the Romerarian and talar Przeworsk cuttures sunound-ng i from ma norm.
Rataiad to moae tssues is the problem of tarminolo-gy and the core of the phenomenon of the in całłed Tyniec group- The author uses this term to deacribe al sets wrfiere the presence of CeiSc forms is found regard-tess of wheSier they occuned in a *pure La Tene’ corv lex* (matenats of Phase I) or were accompanied by forms foreign to the La Tene cutture (in Phases II and III). This is due lo the fact that despite considerabfe changes marefostng themsefces particufady in the naturę of n-rensones of mowable arfefacts krom three very distinct chronofogcal phases. also olements of continua&on arę dearty noticeabie. They occur not orty in the materia! cutture but also, amongstotherthings, inthepermanence of basie founda&onsof me sedlement network. the forma of bukfngs ki me soHtments and some phenomena of me spkitoal cutture possUe lo interpret on the basis of archnootagcal aources. The ndcsM thal even though an inflow (and maybe an outfiow aa we*) of certan groups kom bom non-Cetkc areas (Przeworsk, Jastorf) as wek as new Cetbc setttere from the south shoułd be taken ido coneiderakon. me core of the popdabon most cer-tainfy compnang sfso successors lo Cetts who had am-wed mare aa earty as ma bagmngs of me 3* cenlury BC. remaned on their (oca&ons odtnrabng me modela in-henfed kom thek anoestors and passing them on to new settiers This was (awoured by the martenance of Wety contacts w*h Cettc areas n other paru of Europę.
However, Ihe inflow of new groups kom non-CeMc areas exerted an influence on me materiał euflure picture and that is why ma inventories of artefacts of the two youngar phases are so differem kom their contemporeneoua in-yentones of the La Tknę cutture of central Cetbc areas On a closer took. drfferences can also be identiTied wtmki me Tyniec group itsełf.
Such heterogeneous oomposition of the population open to newoomers and influences from areas with dif-ferent cuttures is a feature of areas tarmed as ao-cafled contact zones. Therefore. western Małopolska in the period of kme under consideration here shoukf perhapa be regarded as one of such 'contact zonę*’ resembkng. to some extent the so-caHed Konfaktzone then existir>g in central Germany (Peschei 1978. 1988: Werner 1981; MOfler 1996). Of course. these comparisons may not be Hera! due for instance to the different cuttural erwiron-ment and the incomparabły smaller scalę of the phenomena obsenred in Małopolska and on the German Central Ptateau. The Małopolska model of contacts and co«d*tence of olements of diflerent cuttures orignabng kom bom the Cetbc South and the northem zonę of Central Europę must have had its own spedfidty. However, its ful Identification is not possible on the basis of an analyss of sources from one settfement micreregion of the Tyniec greup.
Paufina Poleska Muzeum Archeologiczne w Krakowie Oddział w Nowej Hucie os. Zielone 7 31-968 Kraków e-maii: poiesica@maLkratow.pl
Bibłiography
DĄBROWSKA T, 1968. Wczesne fazy kultury przeworskiej.
Chronologia — zasięg — powiązania Warszawa. DĄBROWSKA T, 1994. Wpływy jastorfckie na kułturę przeworską w młodszym okresie przedrzymsJum In: J. Gurba.
A. Kokowski (eds). Kultura przeworska I. 71-87. Lubin. GABLER D . 1995. Die Siedungen der Urbev6icarung Unter-parmonlens in der fiflhrómiscłien Zeit In: J. Tejral. K. Pieta.
J. Rajllr (eds). Kaftan Germanon Rómer In Mitteldonau-gebiet vom Ausktang dar I mknę bis zum 2 Jahrhundert. 63-81. Bmo-Mtra.
GABLER D.. 1996. SpSttotbsche und rómische Siedlungen des 1. nachchristflchen Jałuhunderts im Stadtgebiet von Savaria. MteokMó veslnik 47. 239-247.
GEBHARD R.. 1969. Dar Claaachmucfc aus dam Opptdum von Manching. Dm Ausgrabungen In Manching 11. Stuttgart GOOL0WSKIK., 1685. Przemiany kulturowe i osadnicze w południowej i środkowej Polsce w młodszym okresie przed-rzymskim i w okresie rzymskim. Wrocław.
MACHULSKA LEDWOS R WOŻNIAK Z. 1976. Formy do
stan 1) Uatenał, Archeologiczne Nowej Huty 5.202-206
KEMPISTY A.. 1965 Kopce małopolskie ■ NON bada* prowadzonych w Mamoela. powal Pińczów w roku 1962. In ZmttU Badań nad Polskim tisilwmi ram UWiPW. Sprawozdania 1962-1963. 49-56 Wonwi
KUBICHAJ.. 1997. Okres WańaU i irtodazy okres przedrzymski In: K. Tina (ed.). Z archeologu Ualopotski Histona I stan badań zachodnorr Wop oteaa) wyżyny lessowej 2*7-329 Kraków.
MEDUNA J . 1960 De ańnezatfcften SwAmgan ai IIKiwi Praha.
MOLLER R-. 1996. żur Bwwkng Mawkłaraatfeano in aman Jahrhundert v. Chr. Im Z Woźniak (ed.). Kontakie Mnga dar Bemsteinstrasse (zwłachan CaputAdrmo und den Oeteea-gabmtan) ki dar Zaś urn Christ Geburt 281-291. Kraków.
NAGUK R_, 2002. Cmentarzysko kufejry przeworskiej na san 7 w Szaro* gm. Korausza (badana w lalach 1997-1999) Uatenał/ Archeologiczne 33. 141-162.
OKOŃSKI J_. POLESKA P. 2001. Cmentarzysko kuBury przeworskiej z młodszego okresu przadrzymafcłago na stanowisku 7 w Siedkxi. gm. Bochnia, ftmnł Bocheński 5.235-276.
PESCHELIC. 1978. Anttnga germanischer Bin*ng aa Ma-tetgebirgsraurn.Art>sits-undFof3chungsberichtezłjrSścto-eiechen fkidankrnakStoga 12 Berfin.
PESCHEL K. 1968. Katen und Germanen wdhrend dar jOnge-renvorn0mischenBsenzeit(2.-1. Jh. V. u. Z.) In: F. Horst. F. Schlette (eds). FtOhe MOtar m l—ilsiaopa 167-200. Bartn.
PIETA K.. 1962. Ue Puctw-KiAtur. Mira.
POLESKA P. 1996. Die INanaraakrtu Siedking in Krafców-Nowa Huta-Pleszów. kr Z. Wożniak (ed.). Kontaśoe tangs derBemsleinsbesse (zmitctmn Caput Adriae und den Ost-seegebieten) in der Zeit urn Chrisa Geburt. 211-242. Kraków.
POLESKA P. 2000. Celtycki warsztat garncarski na osadzie w Krakowie Pleszowie (stan. 20) Uatenały Archeologiczne Nowej Huty 22. 75-93.
POLESKA P.. TOBOLA G_ 1987. Osada grapy tynieckiej kutasy lateńskiej na stan. 41 w Nowej Hucw Krraalw w h. Część L Uakanafr Archeologiczne Nowej Huty 11. 6-119
POLESKA P.. TOBOLA G_ 1987. Osada grapy tynieckie, kutaay lateńskiej na stan 41 w Nowej Hucie Krzestawicach (Część II. Anakza materiałów). Ueeetmły Archeologiczne Noemi Huty 12 89-130.
POLESKA P. TOBOLA G, 1989 Materiał) lateńskie za ster 41 w Nowej Hucia Krzestawicach. Matenafy Archeologiczne NommiHuty 13. 125-132.
RIECKHOFF S 1995. Sflddetdschłand im Spanraaigrtaid von Keten Germanen nd Rómam. Tneter Ześtschnń 19. Tnar
RUOMtaa ML. 1996 The Carte SetSemant at Peiezyska w Złota kr Z. Woźniak (ed.) KcrtaUe tangs der fTn naw i im (zaee&mn CaptA Adriae ind den Owaigati menj in der Trat tern Chrisa Geburt. 243-256. Kraków
RYDZEWSKI J.. 1997 Kiten łużycka tar K. Tina (ed) Z archeolog* Italopotski. liskarta i stan bedeń zachodnio-maiopctshei wyżyny lessowej. 249-288. Kraków
TRZECIECKIM-. 1996 Cezc S«Ow-wrc a Oaamot Ir. Z ,v=ź-nak (ed ) Konmtde tangs dar Banrneaamaam (awschen Caput Adnae und den Ortsasgaówaw* m der Ze* tern Chrisa Geburt 2S7-2S7 Kraków.
VO!GT T.. 1971. Zwei Formengruppen tpheaeermzerhomr
Gurte! T-----hrttffi—-“^-r Trfte idMarges hi nas 55
221-280.
WERNER J. 1961 (oaal)lŁPiideLAtegegawawdwi Besiedkmg im ItelgaNgaaai Gawaw 55.121-130.
WOŹNIAK Z.. 1960.Dwie bransolety cakydoe z Mogty. IkM) Archeołogczne. Z 225-230.
WOŻMAK Ł 1970. Oaackaciwo sekydoe w Potece. Wrccra*
WOŹNIAK Z 1974 KszoAowsn i aę Mrt i aaiaiSwi ■ MMi potecezachodniej włazach Ci D okresu laaańskjego Słana Anague 2. 47-60
WOZNIAK Z- 1977. Kutajrefie Bezsehungen sMdwi den
Gebiecen Pd---* -*t~ DOR Trrrl der l ianrn _re oer
trflnan rómschen KaMoaŁ Arbeds- md Forechmga-bencree zur SkAawckan Bodenammddage 22. 101-112. Bartn.
WOŻNIAK Z- 1978. Cefiydo —n~lta menniczy z.okaSc Krakowa. Acte Arheedogce Carpa—ca 18.101-112.
WOŻMAK Z- 1961 Uodsza faza kutery lateńskiej i grupa tyniecka. kt A Wiekamejski lad.) Aokakaaa aem poWMck V. 246-263. Wrocław
WOŻNIAK Z.. 1986 SMaiponaby badań nad tateaąlaiefefcą w Polsce kr K. Gortoarta. R. Madyda Legufto (ads) Stw> t potrzeby bmded nad mśodezym ateeeem przedrzymehwi • okresem rzymskrr. w Polsce. 11-24. Kraków
WOŻNIAK Z. 1988. Kiteanta und a—cha Uartndanmgar aóhrand dar 2 Hóifte oaa 1. Jahttmdens ». u. Z. aa SOd-pokiische Raraa In: F Horst. F Schłeoe jada) FNhe MMwr aJ UteNimpa 235-245. Bartn.
WOŻNIAK Z.. 1990. Osada gn«y ryraectoąi w Po&ęZu. wey krahoeetoe Kraków.
WOŹNIAK Z.. 1992 ZurCraonolo^ederkebscnenSiedungs-makanakan aua ScMaawn tmd iOaro awa tr K. Gortowrtu. R Madyda Legutko (eds) Pmbieme der akkw md aó-aokten Chronologie ab Lmtnazat be zim MhartWkter. 9-17. Kraków.
WOŻNIAK Z.. I996a Nawa Forschungsergetmsse Ober dw jdngare Lrtknazak A SOdpoien Arhaotofib iateik47.165-172.
WOŻNIAK Z.. 1996b. Korkakia Itngs dar Bamstamstrasse n dar Za* urn Chtek Geburt Irr Z. Wożniak (ed.). KordaUe