nrfti mhfwn -CSC*Tar*^-i .aula* na t* wahania) Z kole* wyfcocłiy % .llran/iw i f/j&s. *neaeaitdmrar«p*^łwmewpływaja,|akiił-tdB|e-oageografię kłimat#,aścwawv
^iżme-—~p^~> śe cr/mrifc. zabnnawc* równowagę fadłacy»ą t tcoptoat.
- r----kjefflT^ikaii kHlcrigmnn. a Tawgt w .3nzg?dł epokacfa cr/-.wKwq afcy»-
Tomanie awmritow ^ńnam w poprzez Loufajwafle przez flar pwaji
MImmmmhl Si 0 yinccfyL.fcnprymi zajmuje « oeetrorofcoęcŁ W odnamencoi
Iftn— mirwnii z w wimwii.Piii TinirnnifTnr iii tt-"-—^cicsd iNnn ~*cn: r~n"™ Ijbe^ z ■■—-a"■ ttUmit wmiait ąoeśict ąWKesjw cckzsc enerm *aęxi: Or ^tWUPNCSBA
MNkBBHC iODKa^KST ĆimUMBC ttH3li!il3>.WC!t exxx rętrsL V lŁZT* 1 ^■<l—k zaryg nurwn m Zjem. I
^P'pMW» łiwl -gudcuwc—wedfanę .y^kowfe— Tictar : CTmnrsa ruie iiawya. atanea— I
^JKET SriHOt JMK atilKK ncffi« 3EŁ OdoCK A2SC alłHUSŁ •Wll HTI* ZKLrźu. CZSSCHC ^IKBWUUEŁ ZX> i -sziaeafDcś Tr?vwroer*c*. mskemsaamm: te sakasz,m san* iioęsndcwe. dżmcsmzmntnz Łezżzsz om’ I 3530* ypA ««wKiKar nr ńn^i lnga^rr rgsar: iss%: aun^ś r 1
m—IMlIlią ir llIliTinnąrinllr ‘"'a" łMMTnAwam Hmin-^-yy armiyr’ 1
ZnlMk jRzaradnl i fadrasoL A*. Tli—ńmlit » 1E7 i- psa.1. ie jścwd «imy rrjmą 1
<■—** « *niuwfc-rw OlCar T12S57.S a«w^ wyntwwf ■ ■ ■'■■ ■]■--IlĆR IK ąAb«^<«ąijS I
kwrpcmieiiMwiBKyodtoiujwo^ arpiimujk-kie^nŁpwgMą lAwkia*. ZaanB*. ołaóeyikiik I mina IRumhnkh- tr. nptwmr rrance ftuupjtfkzne. iA 3 dobowe. seasonone j -w^dkAsaat» I
dzodMaa MBHfitnczDftCk, bórvm podiefuu {spmznii wwł Kiwnąć« nm Wfccm nakzidae* ns- I tmar jAn Mpa hkfańw o«»»wf-irjwri> Stąd już q*nfat* do mpi o»:aazsziiŁ T^rirfh isnimÓR;. eff I ^rłlir*1. aprajjeHmai «tftnpnHtmai skcrtcKrnal ijp
J.H«BwfcoBaiXIXw. dninuiln»-id Jdawczną" dcfimgę Mwnatii „Przez pojęcie Mmmm iopp nućmy całokształt ywA atmosferycznych, Łiórc określają średni tum atmosfery w jakimkolwiek scu na powierzchni Ziemi. To, co nazywamy {xzdńegiem pogody, jest tylko fazą, pojedynczym akt^ wciągu następujących po sobie zjawisk, których pełny, rok po roku mniej lub bardziej podobny przebieg tworzy klimat danej miejscowości”. J. Hann uważa się za prekursora tzw. klimatologu średnich -nauki o kształtowaniu się średnich wartości elementów klimatu. Średnie nie odzwierciedlają całokształtu zjawisk atmosferycznych, zdarza się - jak to widzieliśmy na przykładzie zachmurzenia—że nie reprezentują nawet najczęściej zdarzających się stanów atmosfery. Zbiór średnich wartości poszczególnych elementów klimatu jest abstrakcją. Gdyby jednak krytycy Hanna rozpoczęli lekturę jego definicji od drugiego w kolejności zdania - podnoszone zastrzeżenia miałyby mniejszy sens. Hann w istocie tłumaczy, że śred- | nie powstają z kumulowania zjawisk atmosferycznych, czyli — w jego ujęciu — stanów pogody, powla- i rzających się w długoletnim przebiegu. Podkreśla wyraźnie, że na klimat składają się wszystkie, nawet I niezupełnie do siebie w każdym roku podobne stany pogody. Wiąże on ponadto klimat z danym miej- i scena, czyniąc go - jakbyśmy teraz powiedzieli — składnikiem epigeosfery.
Procesy kiimatotwórcze są bezpośrednią przyczyną kształtowania się klimatu. Warto podkreślicie są to przede wszystkim procesy zachodzące w atmosferze. Rządzą nimi prawa fizyki gazów. Czynniki kii-mMm (w tym czynniki geograficzne) stanowią zewnętrzną „scenerię” dla przebiegu procesów klimaio- j rwórcncŹL. sterując nami - przynoszą ..określony efekt”.
Wedhig Bergercma (1930), klimat jakiegoś obszaru jest dziedziną występowania mas powiedz* aadL flemioaych przez pode ciśnienia i wiatru. Wskazuje on w ten sposób na genezę klimatu, o której i decyduje proce* knaowaiB tśę nau powietrznych. Jest to ujęcie tzw. klimatologii dynamicznej, na©- I adw** w dueldj^i ąenpąracj ISuat jot uważany za rezultat występujących w danym nago I
0*tt!Vmiarce - ^ TV:
ggtmb* metearehsgle i im efe, 1 * ’ •wv*iwe
łł *-!F|lrF««fJ H«i*nlopL atawm * Inutfiii Mk kimam (Mk^ M-wtto sę poyęcic Mm Uaatiaacs) Vaies je iufcui^ od dribamcn w%-ĄMroUMMłLCBłojeawatMTBnahrffriiifcłfTt^ y wasL*^. mrt^ryt bc « otredowd iriac^adi in »)?«i okkmme" Doktie-
ęną. ic poięac hsiohb ■ok l»c B)vxnc i? ngśaaa tczcn. snisn nw <PiMBiavMt^MijgSUhM«cm.Jegiptpogót>łMKMo»MMSna3>KiaaoJipht-ttóffi gęga » r^ł~— - P" : i » —mrr
w aŁise! mKK tt—jiui ?er-err.rm~ — w~i-i-r-ł ii—n-g-—i iriiast!a«mibiorfHŁłe«im«i^fc^łpianfaaa'aafagMqc rasOB maę» pogeaasibkscaerfii s:iv-*n inrat oa« ^ « ByniiiHwr it.iliii i V’ ii»i f hm—» sBStema- Pfirlto, ooia ■mmamt 'meto
zagaje tłi^iUŁunni i jeep ownrta. ^hubsc ąęą z yaanai ZifL podah-* ui winoię sabsuncji z prasizgaa kcsaiczaą. * ezaede *ł siceiete ri *■-niw, mwh |»««y Istotna piyrmy «ięc ąfto - aca pmanNK
miaiyggnufiii HjraaTyreym i pmaimiił pnnńnwŁr gn»-
mg promimkin^UB stooetynrgn pmłtjyteo aa eótłąęiaBicętm«irffnnnł»dMcg-m) nrir |immii nin» mi i pode i i ■itir^n it linii ą i mi i lilafri 7ii liii Minii ii
Pedosfera (gr. pedon — gleba, sphaira - sfera kufeta)-nieciągła poadoka kiiti ńenskiQ. w której zachodzą procesy glebowe, sfera glebowa Ziemi.
Biosfera (gr. bios)—życie, świat organiczny kuli ziemskiej) - sfera występowania orgamzrów żywych.
Epigeosf era (gr. ep/ - nad. na. zewnętrzny) - zewnętrzna powłoka Ziemi, powłoka krajobrazowa. powłoka geograficzna.
Kriosfera (gr. kryos - chłód. lód. kriosfera) - nieciągła powłoka kuli ziemskiej, zbudowana z wody w stanie stałym (lodu lodowcowego, pływającego, firnu, śniegu): część hydrosfery.
Quasi-cykliczny (łac. quasi - jakby, na kształt, jak gdyby. gr. kyklos - krąg. koło. cykl) - prawie okresowy, cykliczny zaburzony.
System klimatyczny nie jest więc systemem izolowanym (bo energia przenika prze? granice systemu), ale jednocześnie jest systemem zamkniętym (ponieważ substancj krąży tylko wewnątrz systemu).
Dopływ energii promieniowania słonecznego, wielkość, kształt i ruchy Ziemi, b dowa i ukształtowanie jej powierzchni składają się na warunki wejściowe syster