Chemia
Poziom podstawowy
1. a) MgO, Al2O3, SiO2, P4O10, SO2; b) Al2O3, SiO2, P4O10, SO2; c) Al2O3, SiO2, P4O10, MgO; d) Al2O3, SiO2;
e) Al2O3, MgO. Tlenek glinu.
Reakcje tlenków z:
kwasem solnym: MgO + 2 HCl $ MgCl2 + H2O; Al2O3 + 6 HCl $ 2 AlCl3 +3 H2O
zasadÄ… sodowÄ…: SiO2 + 2 NaOH $ Na2SiO3 + H2O; P4O10 + 12 NaOH $ 4 Na3PO4 + 6 H2O
SO2 + 2 NaOH $ Na2SO3 + H2O; Al2O3 + 2 NaOH + 3 H2O $ 2 Na [Al(OH)4]
2. a) Mg3(PO4)2; b) 4 P + 5 O2 $ P4O10; P4O10 +6 H2O $ 4 H3PO4; 2 Mg + O2 $ 2 MgO;
Mg + 2 H2O $ Mg(OH)2 + H2; MgO + H2O $ Mg(OH)2; c) 3 Mg + 2 H3PO4 $ Mg3(PO4)2 +3 H2;
3 MgO + 2 H3PO4 $ Mg3(PO4)2 +3 H2O; 6 MgO + P4O10 $ 2 Mg3(PO4)2;
6 Mg(OH)2 + P4O10 $ 2 Mg3(PO4)2 +6 H2O; 3 Mg(OH)2 +2 H3PO4 $ Mg3(PO4)2 +6 H2O
3. 5,6 dm3 dowolnego gazu (w przeliczeniu na warunki normalne) to 0,25 mola; liczb´ moli n obli-
V
czamy wed"ug wzoru: n =    = 5,6 dm3 : 22,4 dm3 · mol 1 = 0,25 mola.
V0
O masie próbki decyduje masa molowa. Mas´ kaÅ»dej z próbek obliczamy ze wzoru: m = n · M; mNH
3
= 0,25 mola · 17 g/mol = 4,25 g; mN O = mCO = 0,25 mol · 44 g/mol = 11 g. Równe obj´toĘci ga-
2 2
zów zawierają jednakowe liczby cząsteczek.
4. a) N; b) N; c) P.
5. WartoĘci odczytujemy z wykresu, na przyk"ad:
Masa tlenku 7 g 14 g
Masa metalu 5 g 10 g
mmetalu
5 g
      
% = · 100% =    · 100% = 71,428%
metalu
mtlenku
7 g
% = 100%  71,428% = 28,572%
tlenu
MMe
             
wzór ogólny tlenku: MeO; %Me = : 100% = 71,428% $ MMe = 4 O $ Me to Ca;
MMe + 16 g/mol
wzór tlenku: CaO
6. 1  c, 2  a, 3  d.
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
7. 100 g H2O  125 g NaNO3
1000 g  x
x = 1250 g
przyjmujemy, Że dH2O = 1 g/cm3
ms
1250 g
C% =             · 100% =        · 100%=55,55%
ms + mwody
2250 g
8. Na2O + H2O $ 2 NaOH
62 g  80 g
36,5 g  x
x = 47 g NaOH
ms = 47 g NaOH
mr = 200 g H2O + 36,5 g Na2O = 236,5 g
ms
47 g
C% =     · 100% =        · 100% = 19,9%
mr
236,5 g
Obj´toĘç otrzymanego roztworu:
mr 236,5 g
V =    =              = 194 cm3 = 0,194 dm3
d
1,22 g/cm3
Liczba moli NaOH:
m 47 g
n =   =            = 1,175 mola
M 40 g/mol
n 1,175 mola mol
Cmol =   =            =6     
V 0,194 dm3 dm3
40 32 40
9. a) Ca, 20, 20, 40, 20, 60; b) S2 , 16, 16, 32, 18, 50; c) K+, 19, 21, 40, 18, 58;
208 119
d) Pb2+, 82, 126, 208, 80, 288; e) Sn4+, 50, 69, 119, 46, 165.
10. CH2=CH2 + Cl2 $ CH2Cl CH2Cl  1,2-dichloroetan;
CH=CH + 2 HCl $ CH3 CHCl2  1,1-dichloroetan.

11. C2H5OH + O2 $ CH3COOH + H2O  roztwór zawiera 120 g kwasu octowego. Aby otrzy-
maç 120 g CH3COOH, naleÅ»y utleniç 92 g C2H5OH. Masa roztworu alkoholu = 500 g  masa tlenu
92 g
przy"Ä…czonego w procesie utleniania. mr = 500 g  64 g = 436 g; C% =       · 100% = 21,1%.
436 g
12. a) 3-metylopentan-3-ol; b) np. C5H11OH, C4H9OH, C8H17OH;
c) np.
CH3 CH3
H3C CH2 CH CH2 CH2 CH3 H3C CH2 CH CH
OH OH
13. a)
CH3 CH COO
NH+
3
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
b) Alanina wykazuje charakter amfoteryczny:
+
CH3 CH COO + H $ CH3 CH COOH
NH+ NH+
3 3
CH3 CH COO + OH $ CH3 CH COO + H2O
NH+ NH2
3
14. a) 2 Na + 2 H2O $ 2 NaOH + H2  reakcja egzotermiczna; b) CH4 +2 O2 $ CO2 +2 H2O
 reakcja egzotermiczna; c) CaCO3 $ CaO + CO2  reakcja endotermiczna; d) CaO +
H2O $ Ca(OH)2  reakcja egzotermiczna.
II 0  II
15. N2 + O2 $ 2 NO; N0  4 e $ 2 N; O2 +4 e $ 2 O; 4 NH3 +5 O2 $ 4 NO + 6 H2O;
2
 III II 0  II
N +5 e $ N | · 4; O2  4 e $ 2 O | · 5; 3 Cu + 8 HNO3 $ 3 Cu(NO3)2 + 2 NO + 4 H2O;
II II V II
Cu  2 e $ Cu | · 3; N +3 e $ N | · 2
$ $
16. NH3 + H2O NH++ OH ; CH3NH2 + H2O CH3NH+ + OH ; roztwory przewodzÄ… prÄ…d dzi´-
# #
4 3
ki obecnym jonom, a fenoloftaleina barwi si´ pod wp"ywem jonów wodorotlenkowych.
2
17. a) Ba2+ + SO4 $ BaSO4.; H2SO4 + BaCl2 $ BaSO4. + 2 HCl; b) 699 g; c) czerwonÄ….
18. a) 2 CO2; b) SO2; c) 2 CO2; d) CH2=CH2
19. st´Å»enie kwasu w 1. kolbie: C =8%
%1
równanie reakcji: SO3 + H2O $ H2SO4
masa kwasu siarkowego(VI) = 9,8 g
st´Å»enie kwasu w 2. kolbie: C = 9,8%
%2
20. a) 17 grupa, 2 okres
b) niemetaliczny
c) 0,  I
21. podpunkt a;
produkt reakcji z wodą bromową: wzór CH2Br CHBr CHO
nazwa: 2,3-dibromopropanal
produkt reakcji z odczynnikiem Tollensa:
wzór: CH2=CH COOH, nazwa: kwas propenowy
79
22. Br  liczba nukleonów = 79, liczba elektronów walencyjnych = 7
35
81
Br  liczba nukleonów = 81, liczba elektronów walencyjnych = 7
35
23. obliczenie w 1. roztworze: 0,5 mola jonów chlorkowych
obliczenie w 2. roztworze: 0,6 mola jonów chlorkowych
222
24. Rn
86
25. A  C2H5OH, etanol
B  CH3CHO, etanal
C  CH3COOH, kwas etanowy
1) CH3CHO + Ag2O $ CH3COOH + 2 Ag
2) C2H5OH + CuO $ CH3CHO + H2O + Cu
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
26. W"aĘciwoĘci substancji o wiązaniu jonowym: a, c i d; w"aĘciwoĘci substancji o wiązaniu kowa-
lencyjnym: b, e i f.
27. a) 28, cząsteczek, 22,4; b) 2, 8, atomów, 44,8; c) 1,2; d) 27.
28. 2 KMnO4 $ K2MnO4 + MnO2 + O2
2 · 158 g KMnO4  22,4 dm3 O2
50 g KMnO4  x
x = 3,5 dm3 O2
29. 1  D; 2  C; 3  B; 4  D; 5  A.
ms · 100%
0,4 g mol
           
30. C% = ; mr = 1,33 g; d = 1,33 g/cm3; Cm =                      = 10      ;
mr
40 g/mol · 0,001 dm3 dm3
31. Reakcje utleniania i redukcji zajdą w probówkach: 1 i 3.
1) 3 Zn + 2 Fe3+ $ 3 Zn2+ + 2 Fe  utleniacz: Fe3+, reduktor: Zn
2) Fe + 2 H+ $ Fe2+ + H2  utleniacz: H+, reduktor: Fe
32.
W"aĘciwoĘç Wzór zwiÄ…zku
H2SO4
mocny kwas
substancja higroskopijna NaOH
SO3
tlenek o charakterze kwasowym
K2O
tlenek o budowie jonowej
Ca3(PO4)2
sól trudno rozpuszczalna w wodzie
kwas, którego wszystkie sole są dobrze
HNO3
rozpuszczalne w wodzie
33.
B"´dnie (omy"kowo)
Typ związku Wzory związków wpisane wzory
związków
MgO, Li2O, CaO, BeO
tlenki zasadowe BeO
CaO, SO2, P4O10, SO3
tlenki reagujÄ…ce z wodÄ… 
HNO3, HCl, HBr, HClO4
mocne kwasy 
H3PO4, H4P2O7, HPO3, H3PO3 HPO3
kwasy wieloprotonowe
Mg3(PO4)2, Mg(OH)2, MgCO3, MgSO4 MgSO4
zwiÄ…zki trudno rozpuszczalne w wodzie
Ca, Mg, CO, SO2, F2 F2
silne reduktory
34. A: CH=C CH3; B: CH3 CHOH CH3; C: CH3 C CH3 .

O
Chemi a. Pozi om podst awowy


ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
35.
Substancja Etanol Fenol
Na + +
NaOH  +
HNO3
++
CH3COOH
++
woda bromowa  +
Na2CO3
 
36. 1  B; 2  E; 3  C.
37.
Nazwa procesu Nr probówki Obserwacje
Powstaje bia"y, k"aczkowaty
wysalanie 2
osad, bia"ko si´  Ęci´"o .
Roztwór w probówce zabarwia
reakcja biuretowa 3
si´ na kolor róŻowofioletowy.
ZawartoĘç probówki przyjmuje
reakcja ksantoproteinowa 1
Żó"te zabarwienie.
38. S + O2 $ SO2
1
SO2 +   O2 $ SO3
2
SO3 + Ba(OH)2 $ BaSO4 + H2O
masa osadu:
1 mol S  233 g BaSO4
0,1 mola  x
x = 23,3 g
39. przyk"adowa para substancji (rozpuszczalna sól wapnia i rozpuszczalny fosforan, np. Ca(NO3)2,
Na3PO4.
cząsteczkowe równanie reakcji np.: 3 Ca(NO3)2 +2 Na3PO4 $ Ca3(PO4)2 + 6 NaNO3
3
skrócone jonowego równania reakcji: 3 Ca2+ +2 PO4 $ Ca3(PO4)2
40. 2 i 3
41. obliczenie masy molowej pierwiastka
II  II
MeO
MMe 5
     =  
MO 2
MMe
5
           =  
2
16g/mol
5
MMe =   · 16 g/mol = 40 g/mol & Ca
2
2 Ca + O2 $ 2 CaO
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
42.
nNH 1
4
     =  
1
nHCl
mNH 17 g/mol
3
     =            
mHCl 36,5/mol
17
mNH = mHCl ·     
3
36,5
17 g/mol
mNH = 7,3 g ·               = 3,4 g NH3
3
36,5 g/mol
4 g  3,4 g = 0,6 g NH3
43. zawartoĘç X w stopie:
100%  90,8% = 9,2%
mX = 0,092 · 70,5 g = 6,49 g
X + 2 HCl $ X Cl2 + H2
m 6,49 g
2,24 dm3
nX = nwodoru =                  = 0,1 mola MX =    =           = 64,9 g/mol
n 0,1 mola
22,4 dm3/mol
X = Zn
44. A  1; B  4; C  3; D  2
45. 1  A, B, E; 2  C, D
46. tlenek wapnia; tlenek zasadowy; CaO + H2O $ Ca(OH)2
tlenek siarki(VI); tlenek kwasowy; SO3 + H2O $ H2SO4
tlenek potasu; tlenek zasadowy; K2O + H2O $ 2 KOH
47. liczba protonów: 16; liczba elektronów: 18; liczba neutronów: 16
48. przemiana b
49. rozpuszczalna sól wapnia, np. CaCl2, Ca(NO3)2
rozpuszczalny w´glan, np. Na2CO3, K2CO3, (NH4)2CO3
kwasy, np. HCl, HNO3
Przyk"ad opisu:
Do roztworu CaCl2 dodajemy roztwór Na2CO3. WytrÄ…ca si´ osad w´glanu wapnia. Do odsÄ…czo-
nego osadu dodajemy roztwór kwasu solnego. Osad si´ roztwarza, powstaje klarowny roztwór
zawierajÄ…cy jony wapnia.
równania cząsteczkowe
CaCl2 + Na2CO3 $ CaCO3. + 2 NaCl
CaCO3 + 2 HCl $ CaCl2 + CO2 + H2O
równania jonowe
2
Ca2+ + CO3 $ CaCO3.
CaCO3. + 2 H+ $ Ca2+ + H2O + CO2
50.
 II 0
S $ S + 2 e / . 2
IV 0
S + 4 e $ S / . 1
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
zbilansowanie liczby elektronów w równaniach po"ówkowych
 II 0
2 S $ 2 S + 4 e
IV 0
S + 4 e $ S
 II IV 0
2 S + S $ 3 S
wspó"czynniki w równaniu
2 H2S + SO2 $ 3 S + 2 H2O
wskazanie utleniacza i reduktora
IV  II
utleniacz: S, reduktor: S
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
Numer Maksymalna
Punktacja czÄ…stkowa
zadania liczba punktów
15 17 przyporządkował
 3 pkt
12 14 przyporządkował
 2 pkt
1 9 11 przyporządkował
 1 pkt 6
wskazanie tlenku glinu  1 pkt
napisanie równania reakcji  1 pkt
podanie wzoru soli  1 pkt
2 napisanie równania reakcji z b  5x1 pkt 11
napisanie równania reakcji z c  5x1 pkt
obliczenie masy próbek  1 pkt
3 2
porównanie liczby cząsteczek  1 pkt
3 przyporzÄ…dkowania  2 pkt
4 2
2 przyporzÄ…dkowania  1 pkt
odczytanie danych z wykresu  1 pkt
5 obliczenie sk"adu procentowego  1 pkt 4
ustalenie wzoru  2 pkt
6 za kaŻde przyporządkowanie  po 1 pkt 3
obliczenie masy soli, którÄ… naleÅ»y rozpuĘciç w 1 dm3 wody  1 pkt
7 2
obliczenie st´Å»enia procentowego  1 pkt
napisanie równania reakcji  1 pkt
obliczenie masy NaOH  1 pkt
obliczenie masy roztworu  1 pkt
obliczenie C%  1 pkt
8 7
obliczenie moli NaOH  1 pkt
obliczenie obj´toĘci roztworu  1 pkt
obliczenie Cm  1 pkt
9 za uzupe"nienie kaŻdego wiersza tabeli  1 pkt 5
za kaŻde równanie reakcji  po 1 pkt
10 3
podanie nazw  1 pkt
napisanie równania reakcji  1 pkt
obliczenie masy alkoholu  1 pkt
11 4
obliczenie masy roztworu  1 pkt
obliczenie st´Å»enia  1 pkt
podanie nazwy  1 pkt
12 podanie wzoru homologu  1 pkt 4
podanie wzorów izomerów  2 pkt
a  1 pkt
13 3
b  równania reakcji  2 pkt
napisanie równania reakcji  4x1 pkt
14 6
zaklasyfikowanie 4 reakcji do odpowiednich procesów  2 pkt
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
Maksymalna
Numer
Punktacja czÄ…stkowa
zadania
liczba punktów
dla kaŻdej przemiany:
15 za równanie reakcji  1 pkt 6
za bilans elektronowy  1 pkt
wskazanie roztworów przewodzących prąd  1 pkt
16 3
napisanie równania reakcji  2x1 pkt
a  równanie cząsteczkowe  1 pkt
równanie jonowe  1 pkt
17 4
b  1 pkt
c  1 pkt
18 za uzupe"nienie kaŻdego równania reakcji  1 pkt 4
obliczenie st´Å»enia kwasu w 1. kolbie  1 pkt
napisanie równania reakcji  1 pkt
19 4
obliczenie masy kwasu siarkowego(VI)  1 pkt
obliczenie st´Å»enia kwasu w 2. kolbie  1 pkt
20 za kaŻdy podpunkt  po 1 pkt 3
za wskazanie podpunktu a  1 pkt
21 podanie produktu reakcji z wodą bromową (wzór i nazwa)  1 pkt 3
podanie produktu reakcji z odczynnikiem Tollensa (wzór i nazwa)  1 pkt
podanie symboli izotopów  1 pkt
22 podanie liczby nukleonów  1 pkt 3
podanie liczby elektronów walencyjnych  1 pkt
23 obliczenie w kaŻdym roztworze  po 1 pkt 2
podanie symbolu pierwiastka  1 pkt
24 2
podanie liczby atomowej i liczby masowej  1 pkt
za podanie wzorów i nazw  po 1 pkt
25 5
za napisanie równał
reakcji  po 1 pkt
podanie nazw wiązał
 1 pkt
26 6 5 poprawnych przyporządkował
 2 pkt 3
4 3 poprawne przyporzÄ…dkowania  1 pkt
9 8 poprawnych obliczeł
 4 pkt
7 6 poprawnych obliczeł
 3 pkt
27 4
5 4 poprawne obliczenia  2 pkt
3 2 poprawne obliczenia  1 pkt
28 obliczenie obj´toĘci tlenu  2 pkt 2
29 przyporządkowanie równania  5x1 pkt 5
obliczenie g´stoĘci roztworu  1 pkt
30 2
obliczenie st´Å»enia molowego roztworu  1 pkt
za podanie numerów probówek  1 pkt
31 za równania reakcji  2x1 pkt 5
za wskazanie utleniacza i reduktora  1 pkt
Chemi a. Pozi om podst awowy
ODPOWI EDZI DO ZADAĄ TESTOWYCH. PRÓBNA MATURA Z OPERONEM I  GAZETŃ WYBORCZŃ %
Maksymalna
Numer
Punktacja czÄ…stkowa
zadania
liczba punktów
podanie 6 wzorów  3 pkt
32 podanie 5 4 wzorów  2 pkt 3
podanie 3 wzorów  1 pkt
wpisanie 4 związków  2 pkt
33 2
wpisanie 3 związków  1 pkt
34 za kaŻdy wzór  po 1 pkt 3
35 za kaŻdy wype"niony wiersz tabeli  po 1 pkt 6
36 za kaŻde poprawne przyporządkowanie  po 1 pkt 3
37 za wype"nienie kaŻdej komórki tabeli  po 1 pkt 6
napisanie 2 równał
reakcji  1 pkt
38 napisanie równania reakcji  1 pkt 3
obliczenie masy osadu  1 pkt
podanie przyk"adowej pary substancji  1 pkt
39 napisanie cząsteczkowego równania reakcji  1 pkt 3
napisanie skróconego jonowego równania reakcji  1 pkt
40 podanie numerów  1 pkt 1
obliczenie masy molowej pierwiastka  1 pkt
41 podanie symbolu Ca  1 pkt 3
napisanie równania reakcji  1 pkt
podanie stosunku molowego substratów reakcji  1 pkt
42 wyliczenie masy jednego substratu  1 pkt 3
wyliczenie iloĘci amoniaku  1 pkt
rozwiÄ…zanie zadania  3 pkt
43 4
podanie nazwy  1 pkt
4 prawid"owe przyporzÄ…dkowania  3 pkt
44 3 prawid"owe przyporzÄ…dkowania  2 pkt 3
2 prawid"owe przyporzÄ…dkowania  1 pkt
podanie 5 prawid"owych w"aĘciwoĘci  2 pkt
45 2
podanie 4 prawid"owych w"aĘciwoĘci  1 pkt
46 za prawid"owe uzupe"nienie kaŻdego wiersza tabeli  po 1 pkt 3
47 podanie prawid"owego zestawu wartoĘci  1 pkt 1
48 okreĘlenie typu przemiany  1 pkt 1
podanie zestawu odczynników  1 pkt
opisanie doĘwiadczenia  1 pkt
49 6
za napisanie równał
czÄ…steczkowych  po 1 pkt
za napisanie równał
jonowych  po 1 pkt
napisanie równał
po"ówkowych  1 pkt
zbilansowanie liczby elektronów w równaniach po"ówkowych  1 pkt
50 4
uzgodnienie wspó"czynników w równaniu  1 pkt
wskazanie utleniacza i reduktora  1 pkt
Chemi a. Pozi om podst awowy