Jean Maisonneuve - Rytualy dawne i wspolczesne




4. Praktyki nowatorskie.


Ruchy religijne nowego typu powstaly w latach 1965-1970, w Stanach
Zjednoczonych, a pozniej rozwinely sie w Europie w srodowisku katolikow
i protestantow pod nazwa odnowy charyzmatycznej.
Jej zwolennicy gromadza sie najczesciej raz w tygodniu i lacza sie we wspolnej
modlitwie i medytacji (opartych na lekturze tekstow biblijnych) z formami
spontanicznej ekspresji, tworzac w ten sposob nowe obrzedy. Grupa wiernych
odwoluje sie do slow sw. Pawla:



Nie wiemy, jak sie modlic, lecz sam Duch
modli sie za nas.





W ten sposob moga oni osiagnac wylewnosc
Ducha, ktora nie jest ani sakramentem, ani obrzedem, lecz dzialaniem
osobistym lub grupowym w kierunku odnowy duchowej. Modlitwie, ktora wspiera
to oczekiwanie, towarzysza czesto gesty, ktorym Stary i Nowy Testament
nadaje duze znaczenie, np. polozenie rak na glowie, symboliczny znak blogoslawienstwa,
pociechy a nawet uzdrowienia.


W czasie spotkan uczestnicy stosuja zarowno werbalna forme ekspresji
(inwokacja), jak i niewerbalna, doswiadczana jako natchnienie Ducha Swietego
(glosolalia). Jest to jezyk zlozony z neologizmow tworzonych spontanicznie
w formie onomatopei i pojedynczych sylab przez jedna lub pare opsob. Przewodnik
mowi lub spiewa zupelnie nowym jezykiem, ktory moze byc poddawany na biezaco
roznym interpretacjom, natomiast wymyka sie wszelkim analizom prowadzonym
na podstawie nagran. Inicjatorzy sekwencji wiazacych sie ze wspomniana
juz wyzej wylewnoscia zmierzaja zapewne
do zbudowania komunikacji grupowej oraz do rozwiazania problemow aksjologicznych
i egzystencjalnych. Grupa odczuwa przy tym gleboka satysfakcje czysto religijna
(Duch Swiety ozywia nasze jezyki) lub zadowolenie
w szerszym sensie (Mowiac w taki sposob, nie tworzymy
miedzy soba zadnych podzialow). Chodzi tu o specyficzny rodzaj charyzmatycznej
laski, bezinteresownego daru przyczyniajacego sie do tworzenia wspolnoty,
ktory zbliza sie naawet do transu (nie powoduje jednak utraty tozsamosci
i samokontroli).


Stwierdzono, ze pojawienie sie we Francji tych nowatorskich praktyk
zbieglo sie mniej wiecej z wyparciem liturgii lacinskiej z katolickich
ceremonii religijnych. W ten sposob nowatorzy mieli potencjalna szanse
na wprowadzenie hermetycznego, charakterystycznie monotonnego jezyka glosolalii.
Kosciol jednak nie docenil donioslosci tego zjawiska i wybral racjonalna
nowoczesnosc.


Wyzej wspomniane procesy wykazuja pewne podobiebstwo: zwrot ku ekspresji
ciala (wokalanej i poprzez gesty), wartosciowanie i wyrazanie, np. radosci,
obecnosc lidera, polaczenie tolerancji i presji grupowej, potencjalna mozliwosc
ekstazy1.

1 Zob. rozdz. IV, paragraf
4.


This page hosted by
Get your own Free Home
Page