3582279403

2) Powoły wanie się na dorobek innych dyscyplin naukowych

Korzystanie z literatury obcojęzycznej

Zaintere

sowanie

konkretnymi

problemami

wychowaw

czymi

nych systemów wartości i koncepcji człowieka, powstałych na gruncie filozofii, religii. psychologii;

2) przeprowadzaniu badań dotyczących procesu wychowania i niektó rych jego uwarunkowań, jak i różnego rodzaju badań podstawowych, związanych bezpośrednio lub pośrednio z zagadnieniami wychowawczymi;

1. sięganiu do własnych doświadczeń w zakresie wychowania dzieci i młodzieży, czyli podejmowania z nimi pracy pedagogicznej, po dobnie jak to czynili pedagodzy tej miary, co W. R. George (USA), H. Lane (Anglia), S. T. Szacki (Rosja), J. Korczak i wielu innych.

Refleksja poszukująca nad wychowaniem

W odwoływaniu się do refleksji poszukującej nad wychowaniem chodzi przede wszystkim o sprecyzowanie używanych w teorii wychowania pojęć, ukazanie złożoności procesu wychowania, łącznie z celami i metodami ich realizacji, uporządkowanie wiedzy o wychowaniu oraz poszerzanie i pogłębianie jej za pomocą informacji czerpanych z nauk, takich jak psychologia rozwojowa, wychowawcza i społeczna, psychologia osobowości, socjologia wyciłowania, antropologia filozoficzna. aksjologia i etologia. Chodzi tu także o poszukiwanie zasadności twierdzeń głoszonych w obrębie teorii wychowania, zgodnie z określonym paradygmatem jej uprawiania. Wzmiankowana tu refleksja zakłada krytyczne omówienie i analizę interesujących teoretyka wychowania problemów oraz dostrzeżenie przez niego błędów, nieścisłości i uproszczeń w przedstawianiu oraz uzasadnianiu cudzych i własnych stanowisk dotyczących zagadnień wychowawczych.

Należy też podkreślić, że poprawna i dostatecznie pogłębiona refleksja nad wychowaniem na ogół nie jest możliwa bez korzystania z literatury obcojęzycznej. Pomijanie tego dorobku przypomina wyważanie otwartych drzwi - to stwarzanie pozorów odkrywczości poprzez proponowanie rzekomo nowej koncepcji wychowania.

Niemniej refleksja poszukująca, pomimo swej poprawności logicznej i merytorycznej, w uprawianiu teorii wychowania nie wystarcza. Teoria wyc Iłowania, będąc nauką praktyczną (podobnie jak medycyna), ma bowiem ułatwiać rozwiązywanie konkretnych problemów, z jakimi się spotykają w swej pracy wychowawczej rodzice, wychowawcy i nauczyciele. Pełni ona przecież — oprócz funkcji czysto poznawczej także funkcję usługową na rzecz szeroko rozumianej praktyki pedagogicznej. Związane z tym zadanie wymaga oczywiście czegoś więcej niż świado-

22 Teoria wychowania jako dyscyplina pedagogiczna