3582308452

UMOWA PRZEWOZU

Przez umowę przewozu przewoźnik zobowiązuje się w zakresie działalności swego przedsiębiorstwa do przewiezienia za wynagrodzeniem osób lub rzeczy.

Tak określona w kodeksie cywilnym umowa przewozu dotyczyć może zarówno przewozu osób, jak i rzeczy. Przepisy kodeksu cywilnego o umowie przewozu - jako przepisy o charakterze ogólnym - obejmują teoretycznie swym zasięgiem wszystkie gałęzie transportu.

Umowa przewozu jest według przepisów kodeksu cywilnego umową konsensualną, dochodzi bowiem do skutku z momentem porozumienia stron.

Przepisy o umowie przewozu zamieszczone w kodeksie cywilnym regulują jedynie przewóz wykonywany zawodowo przez przewoźnika w zakresie działalności jego przedsiębiorstwa. Toteż w ujęciu kodeksu umowa przewozu jest zawsze umową odpłatną i ma charakter ekwiwalentny. Natomiast do umów o przewóz bezpłatny należy stosować (w świetle unormowań k.c.) przepisy o umowie zlecenia. Odmiennie normuje tę sprawę ustawa Prawo przewozowe, której przepisy stosuje się odpowiednio także do przewozu nieodpłatnego, wykonywanego przez uprawnionych przewoźników (w tych gałęziach transportu, które ustawa objęła jednolitą regulacją).

Prawa i obowiązki stron wynikające z umowy przewozu uzależnione są od tego, czy przewóz dotyczy osób, czy rzeczy.

Przewoźnik - jest nim tylko taki podmiot, który prowadzi działalność transportową w formie przedsiębiorstwa. Z tego powodu umowa przewozu jest umową kwlaifikowaną - tj. taką, która może być zawierana tylko przez profesjonalistę (osobę stale, zawodowowo i zarobkowo trudniącą się tego daną działalnością). Nie jest istotny z punktu widzenia umowy przewozu tytuł prawny przewoźnika do środka transportu - wystarczy, aby był posiadaczem zależnym.

5.1.1.    PRZEWÓZ OSÓB WEDLE KODEKSU CYWILNEGO

W umowie o przewóz osób stronami są przewoźnik i podróżny. Podstawowym obowiązkiem przewoźnika jest przewiezienie podróżnego na określone miejsce. Ponadto przewoźnik jest obowiązany do zapewnienia podróżnemu warunków bezpieczeństwa i higieny w czasie transportu oraz takich wygód, jakie ze względu na rodzaj transportu uważa się za niezbędne.

Odpowiedzialność przewoźnika za bagaż podróżnego kształtuje się różnie, w zależności od tego, czy bagaż ten podróżny miał ze sobą, czy też został on powierzony przewoźnikowi. Za bagaż nie powierzony przewoźnikowi przewoźnik ponosi odpowiedzialność tylko wtedy, gdy szkoda wynikła z winy umyślnej lub rażącego niedbalstwa przewoźnika. Za bagaż powierzony przewoźnikowi ponosi on odpowiedzialność według zasad przewidzianych dla przewozu rzeczy.

5.1.2.    PRZEWÓZ RZECZY WEDŁUG KODEKSU CYWILNEGO

Jej przedmiotem jest przewiezienie na miejsce przeznaczenia określonych rzeczy. Ponadto specyfiką tej umowy jest występowanie w niej obok stron - wysyłającego i przewoźnika - jeszcze trzeciej osoby, tj. odbiorcy. Niekiedy odbiorcą może być wysyłający, najczęściej jednak jest to osoba trzecia.

Ogólne obowiązki wysyłającego i przewoźnika scharakteryzowane zostały wyżej. Gdy przewóz dotyczy rzeczy, kodeks cywilny określa ponadto szereg dodatkowych obowiązków stron.

Wysyłający powinien podać przewoźnikowi swój adres, adres odbiorcy oraz miejsce przeznaczenia, do którego rzecz ma być przewieziona. Spoczywa na nim również obowiązek oznaczenia przesyłki według rodzaju, ilości oraz sposobu opakowania, jak również określenie wartości rzeczy szczególnie cennych.