Zagadnienia na kolokwium - Zarządzanie 1012/1013 rok
1) Co to jest intełektualizm etyczny?
- pogląd głoszący, że postępowanie człowieka zależy wyłącznie od jego wiedzy na temat dobra i zła. Człowiek wiedzący co dobre nie może czynić źle - jeśli zatem źle postępuje, oznacza to, że jego wiedza na temat dobra jest niepełna.
2) Dwie metody dyskusji stosowane przez Sokratesa.
-Metoda elenktyana polegała na sprawdzaniu wartości i zbijaniu twierdzeń rozmówcy poprzez wyprowadzanie z nich konsekwencji doprowadzających w końcu do tezy absurdalnej lub sprzecznej z twierdzeniem pierwotnym. Była metodą negatywną, która wskazywała na niepewność i brak ugruntowania tego, co rozmówca uważał za wiedze, a co w rzeczywistości okazywało się jedynie mniemaniem. Rozmowa prowadzana była do momentu, aż rozmówca przyznawał, żenienie wie na ten temay.
-Metoda maieutyema ("położnicza") była z kolei metodą pozytywną, Stosował ją tylko wobec niektórych osób, w których drzemała nieuświadomiona wiedza Poprzez dyskusję Sokrates starał się pomóc tej wiedzy "przyjść na świat". Nie był więc osobą pouczającą a jedynie pomocnikiem, który sam także się uczył
3) Jaki był stosunek Soikratesa do polityki?
Sokrates nie działał aktywnie w polityce, jednak wielokrotnie poruszał tematy polityczne. W wielu swoich wypowiedziach krytykował demokracie ateńska, przez co bywał wielokrotnie oskarżany o antvdemokratvzm. Wynikać to także miało z tego. że wśród jego uczniów znajdowali się przeciwnicy demokracji (Alldbiades. Platon. Kritiaszl. Sokrates krytykował również ustrój oligarchiczny, przez co przeciwko niemu zwrócili się zarówno zwolennicy demokracji jak i oligarchu
4) Poglądy etyczne Sokratesa 3 główne tezy:
a) cnota jest dobrem bezwzględnym
b) cnota wiąże się z pożytkiem i szczęściem
c) cnota jest wiedzą
5) „Obrana Sokratesa” (zarzuty, oskarżenie, przebieg procesu, treść obrany, istota nauki Sokratesa - interpretacja dialogu)
ZARZUTY: zarzucano mu bezbożność i deprawowanie młodzieży. Sokrates powoływał się za to na głos ducha bożego (dciimonion), który podpowiadał mu decyzje. Postawa taka spotykała się z niezrozumieniem ogółu, który podejrzewał go o niedowiarstwo i tym samym gorszenie młodzieży.
OSKARŻENIE: wprowadzenie nowych wierzeń i psucie młodzieży.
PRZEBIEG PROCESU: Sokrates stawał przed sądem przysięgłych który składał się z 500 losowo wybranych obywateli. Najpierw na rozprawie przemawiali oskarżyciele, następnie odpowiadał oskarżony. Bezpośrednio po obronie oskarżonego odbywało się tajne głosowanie nad winą oskarżonego za pomocą specjalnie oznaczonych kamyków, muszelek lub tabliczek. Rozstrzygała większość absolutna, gdyby jednak przynajmniej jedna piąta sędziów nie przyznała racji oskarżycielowi, ten musiałby zapłacić karę tysiąca drachm za wniesienie niesłusznego oskarżenia i marnowanie czasu sądu. Jeśli oskarżonego uznano winnym, miał on po raz dnigi prawo do wypowiedzi. Mógł przyjąć żądaną karę albo zaproponować inną. Po tej dnigiej mowie oskarżonego sędziowie znowu rozstrzygali przez głosowanie, która kara ma być wykonana. Trzecią, pożegnalną mowę Sokrates wygłosił po ostatecznym zapadnięciu wyroku śmierci.
6) Klasyfikacja ustrojów państwowych wg Platona i Arystotelesa.
WG. PLATONA: Państwo skonstruowane było wedle idei dobra i sprawiedliwości Wg. Platona organizacja ta powinna dążyć do zalet rag wyższych, i właściwych ideom, którymi według niego były powszechność i stałość. Od obywateli wymagał stałości, w sposobie myślenia i odczuwania W poetach zaś widział wielkie zagrożenie, ponieważ podlegają zmiennym uczuciom a przez sztukę swą mogą oddziaływać na innych obywateli. Nie jest dopuszczalne aby każdy człowiek samoistnie dążył da własnego dobra Państwo ma być zbudowane jak organizm, a w nim każdy ma robić to czego odeń wymaga wspólny cel wszystkich. Uważał, że aby dobro czynić należy je znać dlatego ną tranach państwa znajdowai-się powinni przedstawiciele największej wiedzy czyli filozofowie. Platan dostrzegał także potrzebę innych grup społecznych - strażników państwa czyli wojska oraz wykonawców niezbędnych przedmiotów materialnych czyli rzemieślników. Każda z tych grup ma inne zadania i musi zatem żyć w odmiennych warunkach twarzą: różne stany społeczne. Oprócz tego musi być także hierarchiczne, ponieważ każdy stan pełni inne funkcje. Uważał, że idealne państwa jest również ascetyczne. Dąży do celu, którego osiągnięcie nie zapewnia społeczeństwu bezpośrednich korzyści
WG. ARYSTOTELESA: odrzucił platońską koncepcję idealnego państwa, w jego ujęciu farma państwa musi aktualizować się w realnym państwie. Przekonywał, że każda wspólnota powstaje dla osiągnięcia jakiegoś Dobra lecz przede wszystkim czyni to najdoskonalsza ze wszystkich wspólnot, która ma najważniejsze ze wszystkich zadanie i wszystkie inne obejmuje, czyli wspólnota państwowa, zmierzająca w swej doskonałości do Dobra najwyższego. Państwo powstaje, podobnie jak pierwsze wspólnoty, na drodze naturalnego rozwoju, jest