pytania egzaminacyjne dr Wach
1) Przedmiot postępowania: dawniej obowiązywała koncepcja materialno-prawna - przedmiotem
procesu jest roszczenie materialne (możność domagania się od drugiego podmiotu pewnego zachowania się) -•> wady tej koncepcji (jeśli sąd oddali powództwa, proces był bezprzedmiotowy). Obecnie koncepcja, że przedmiotem postępowania jest roszczenie procesowe (formalne), czyli twierdzenie prawne powoda, że przysługuje mu roszczenie materialne.
2) Kasacja: od wydanego przez sąd drugiej instancji prawomocnego wyroku lub postanowienia w
przedmiocie odrzucenia pozwu albo umorzenia postępowania kończących postępowanie w sprawie, strona, Prokurator Generalny lub RPO może wnieść skargę kasacyjną do SN. Jest to nadzwyczajny środek zaskarżenia Legitymacja do wniesienia: strony lub interwenient uboczny, RPO i Prokurator Generalny.
3) Podstawy kasacji: skargę kasacyjną strona może oprzeć na następujących podstawach: 1. naruszeniu
prawa materialnego przez błędną jego wykładnię lub niewłaściwe zastosowanie; 2. naruszeniu przepisów postępowanią jeżeli uchybienie to mogło mieć istotny wpływ na wynik sprawy. Prokurator Generalny może oprzeć skargę na tych podstawach, jeżeli przez wydanie orzeczenia doszło do naruszenia podstawowych zasad porządku prawnego, a RPO: naruszenia konstytucyjnych wolności alb o praw człowieka i obywatela
4) Apelacja: od wyroku sądu pierwszej instancji przysługuje apelacja do sądu drugiej instancji. Jest to
środek zaskarżenia zwyczajny i odwoławczy.
5) Rodzaje norm: normy procesowe i kompetencyjne = normy formalne. Przeciwieństwo norm
materialnych. Normy procesowe cywilne (ogół norma regulujących właściwość sądów i innych organów + farmy działania tych organów i występujących przed nimi stron i zainteresowanych osób przy rozpoznawaniu i rozstrzyganiu spraw cywilnych oraz przy przymusowym wykonaniu orzeczeń). Normy kompetencyjne rozgraniczają właściwość sądów od innych organów oraz właściwość sądów, (normy jurysdykcyjne określają właściwość sądów polskich).
Podział na normy substancjalne (wyrażające podstawowe założenia sytemu prawnego) i instrumentalne (techniczno-organizacyjne).
6) Tryb postępowania cywilnego: proces iniepraces, tryby są równorzędne, orzeczenia w obu trybach
majątaką samą moc i skutki. Proces jest starszy, uregulowany całościowo, nieproces - odrębności, uregulowania szczególne. Art. 13 domniemanie procesu + do nieprocesu odpowiednio stasujemy przepisy o procesie: wprost (doręczenia, pełnomocnicy, terminy), modyfikacje (orzeczenie, umorzenie), wcale (współuczestnictwo. Interwencja uboczną wyTÓk zaoczny, rygor natychmiastowej wykonalności)
7) Postępowanie nieprocesowe: tryb postępowania w którym rozpoznawane i załatwiane są sprawy z
zakresu prawa cywilnego i rodzinnego wymieniane bezpośrednio w przepisach KPC + pewne inne sprawy wskazane w ustawach szczegółowych, np. o ubezwłasnowolnienie, o zniesienie współwłasności, ogłoszenie testamentu. W postępowaniu nieprocesowym nie występuje spór o prawo.
8) Sprawy należące do nieprocesu: dwustraoność (proces, zawsze musi być przeciwnik) a uczestnictwo
(brak spomaści w nieprocesie) + istotność społeczna spraw (w nieprocesie większe znaczenie społeczne, sąd ma funkcję bardziej aktywną).
9) Jakie kategorie spraw zawiera postępowanie nieprocesowe?
z zakresu prawa osobowego: ubezwłasnowolnienie, uznanie za zmarłego, stwierdzenie zgonu prawa rzeczowego: stwierdzenie zasiedzenią przepadek rzeczy, zniesienie współwłasności, ustanowienie drogi koniecznej, postępowanie wieczystnksięgawe
prawa spadkowego: zabezpieczenie spadku, spis inwentarza, przyjmowanie świadczeń o przyjęciu i odrzuceniu spadku, ogłoszenie testamentu, stwierdzenie nabycia spadku, dział spadku
zobowiązań: złożenie przedmiotu świadczenia do depozytu sądowego
Agnieszka Szmilewska