Podział metod chromatograficznych:
Podział ze względu na rodzaj fazy stacjonarnej:
- chromatografia adsorpcyjna - fazą nieruchomą jest ciało stałe (adsorbent)
- chromatografia podziałowa - fazą nieruchomą jest ciesz (naniesiona na nośnik)
Podział ze względu na geometrie układu (tylko w chromatografii cieczowej:
- chromatografia kolumnowa - faza stacjonarna znajduje się w rurce zwanej kolumną
- chromatografia planarna - faza stacjonarna umieszczona jest na płaszczyźnie
Stała podziału KD
Każdy proces chromatograficzny oparty jest na podziale składników pomiędzy 2 fazy.
Gdy próbka znajduje się w kolumnie, składniki próbek natychmiast ulegają podziałowi pomiędzy fazę stacjonarną (stałą lub ciekłą) i fazę ruchomą (gaz, ciecz lub substancja w stanie nadkrytycznym). Faza ruchoma będzie przenosić przez kolumnę zadozowaną mieszaninę. Różne substancje będą różnorodnie oddziaływać z fazą stacjonarną w zależności od ich struktury cząsteczkowej.
Podział substancji pomiędzy dwie fazy opisuje współczynnik podziału K0 definiowany jako stosunek masy substancji w równych objętościąch fazy ruchomej i stacjonarnej.
gdzie:
Cm
m, - masa substancji w jednostce objętości fazy stacjonarnej mc - masa substancji w jednostce objętości fazy ruchomej ca - stężenie substancji w fazie stacjonarnej cm - stężenie substancji w fazie ruchomej
Między liczbą cząsteczek związków chrom a tog rafowanych, obecnych w fazie ruchomej i nieruchomej ustala się równowaga dynamiczna z wielokrotnym przechodzeniem ich z jednej fazy do drugiej.
Kd jest stałą równowagi, która zależy od:
- badanej substancji
- fazy ciekłej
- temperatury
Jej wartość nie zależy od rodzaju kolumny.
Rozdzielenie składników mieszaniny jest możliwe tylko wtedy, gdy ich stałe podziału różnią się między sobą.
IZOTERMA SORPCJI I KSZTAŁT PIKU
Stężenie w kolumnie
Ilość poszczególnych substancji zasorbowanej przez fazę stacjonarną zależy od stężenia w fazie ruchomej. Stosunek pomiędzy ilością zasorbowaną, a stężeniem w fazie ruchomej, przy stałej temperaturze nazywamy izotermą sorpcji.
/
izoterma sorpcji
KSZTAŁT PIKU
Ogonowanie
Rozmycie przedniej części piku
Rozdział składników w kolumnie chromatograficznej
Pik „gaussowski" METODY CHROMATOGRAFICZNE:
Pod pojęciem warunków rozdziału rozumiemy:
- rodzaj fazy stacjonarnej
- rodzaj fazy ruchomej