3582320646

GENETYKA WYKŁAD 1 * co to jest genetyka, życie, gen ?

genetyka - nauka o dziedziczności i jej zmianach

~ nauka młoda, także z polilycznych powodów

-    cechy rodziców nie sprzężone z płcią ujawniają się w F2 (dlatego dziadkowie - wnukowie podobni do siebie)

-    niektórzy ludzie są do siebie podobni mimo, że nie są spokrewnieni => niektóre geny mogą segregować całymi grupami; jednak podobieństwo najłatwiej uzyskać w obrębie rodziny

-    czynniki środowiska mogą zmieniać fenotyp, ale nie powodują zmian dziedzicznych (chyba, że zajdzie mutacja)

1809 - teoria Lamarcka: indukowanie zmian ewolucyjnych przez środowisko teoria ta spowolniła rozwój genetyki na długie lata

Jusenko Dymitrowicz - radziecki naukowiec; zwolennik teorii głoszącej, że zmiany środowiska indukują permanentne zmiany fenotypu i cechy nabyte są dziedziczone (środowisko zewnętrzne ma dominującą rolę) ~ na tych teoriach oparte zostały tezy marksistowskie

do 1964 r. w ZSRR trawło przekonanie o prawdziwości tych teorii; dopiero potem, po odkryciu w 1964 r. struktury DNA odwrócono się od teorii Lamarcka

-    U SA jest na czele badań nad GMO (genetycznie modyfikowana żywność), tworzone są nowe odmiany zboża, lepsze hodowle bydła i innych zwierząt hodowlanych

-    Thomasz Morgan - ojciec genetyki

-    1909 Johansen - metoda sekwencjonowania genu (ważny etap w genetyce)

-    Baltimore - odwrotna transkryptaza (Nobel)

-    odkrycie genów mozaikowych (Nobel) - lata 70' - 80' :

izolacja pojedynczych genów

sekwencjonowanie genomu efektem wielu programów sekwencjonowania genów (prawdziwa rewolucja)

wystarczy znaleźć sekwencję końców 3' i 5', aby w komputerowej bazie danych znaleźć resztę

SEKWENCJONOWANIE GENÓW

1.    projekt Saccharomyces cerevisiae - „to co jest ważne dla drożdży jest ważne dla człowieka" ©

-    drożdże są dobrym gospodarzem ekspresji obcych genów, ma różnorodne zastosowania, jest niepatogenny -16 chromosomów; ok 5000 genów

-    37 laboratoriów na całym świecie sekwencjonowało genom drożdżowy - projekt ukończono w 1999 r.

-    dodatkowa analiza komputerowa sekwencji dała dużo informacji o homologii - podobne geny występują u S. cerevisiae i u człowieka (więc to dobry obiekt badań nad mutacjami)

2.    projekt HUGO - HUman Genome Organisation

-    głównie w USA, program zakończy! się kilka lat temu ( mysz - opracowano rok temu; dawniej opracowano sekwencje genów patogennych Procaryota ze względu na ważny aspekt praktyczny)

-    do projektu użyto specjalnych komputerów (jeden z nich jest w Instytucie Zoologii:))

-    zainspirował wielu inżynierów do budowy nowych urządzeń

1