Faza stała gleby-cz.;mineralna(skalenie,kwarc,krzemiany, węglany,miki)różny stopniu rozdrobnienia.Na cz mineralną składają się: minerały pierwotne do których zalicza się zwietrzałe skały krystaliczne (żwir, piach), cechą minerałów pierwotnych jest brak zdolności sorpcyjnych(nie chłoną wody, nie pęcznieją),minerały wtórne, które odgrywają właściwą rolę w glebie.Część organiczna (5-15% objętości gleby), składa się z obumarłych,części owo lub całkowicie rozłożonychtkanek roślinnych i zwierzęcych. humifikacja-Częściowy rozkład mat organicznej, w którym biorą udział organizmy glebowe.Produktem humifikacji jest bezpostaciowa subst organiczna zwana próchnicą glebową lub humusem-90% subs organicznej gleby.Humus to mieszanina
związków wielkocząsteczkowych o budowie cyklicznej powiązanych przez atomy tlenu, azotu,grupy aminowe i inne.Wyróżnia się następ grupy:kw huminowe,huminy i kw fulwowe.Kwasy huminowe to polimeryczne zw o skomplikowanej budowie i dużej masie cząsteczk,nierozpusz w wodzie,rozpuszcz w roztw alkalicznych, bardzo duże zdolności wiązania wody i zdolności sorpcyjne.Huminy są to subst nierozpu w kwasach i zasadach tylko w cieczach organ. Kwasy fułwowe(fulwokwasy) to grupa zw próchniczych o prostszej i bardziej różnorodnej bud oraz mniejszej masie cząsteczkod kw huminowych.dobrze rozpuszcz się w wodnych roztworach kwaśnych i alkalicznych. Fazą ciekłą gleby jest woda, w której rozpuszczone są związki mineralne i organiczne -tzw. roztwory glebowe.Woda molekularna związ jest z cząst stałymi siłami elektrost i przez hydratację kationów.Najwięcej wody molekularnej wyst w glebach drobnoziarnistych, takich jak gliny ciężkie i iły.W.kapiłarna zajmuje małe pory na skutek działania sił kapilarnych w glebie.głównie w glebach średnioziamistych, jak piaski gliniaste, pyły, gliny.W.wolna zajmuje większe pory i szczeliny w glebie i przemieszcza się w nich na skutekgrawitacji. Woda infiltracyjna (przesiąkająca) występuje w glebie po dużych opadachabmosferycznych. Najwięcej wody wolnej zawierają gleby gruboziarniste, żwiry i piaski.Fazą gazową gleby jest mieszanina gazów i pary wodnej. Fazę gazową gleby nazywa się powietrzem glebowym, jego skład różny jest od składu powietrza atmosferycznego i ulega dużym wahaniom.
sorpcyjne właśc gleb-zjawisko dzięki którym może zatrzymywać molekuły i jony, mikroorganizmy i drobne zawiesiny ogólnie wynikają: z zawartości i szybkości rozkładu materii organ,zawartości i struktury frakcji ilastej,stosunku materii organ do mineralnej, z odczynu gleby i związanej z tym ilości wymiennych jonów zaadsorbowany na cząstkach fazy stałej,zawartości soli w roztworze glebowym. Odczyn kwasowy wpływa na uwalnianie glinu z fazy stałej do roztworu glebowego.W kw śród Alw monomerycznej, np. Al(OH)2+, Al(OH)2 postać najbardziej przyswajalna przez rośliny.Duże ilości glinu blokują kanały w błonach cytoplazmatycz,utrudniając przyswajanie Ca,zakłóca przyswajanie Mg. Poza tym zostaje zakłócony stos potasu do wapnia z magnezem(Al nie blokuje przyswajania K),pogarsza jakość roślin paszowych. Wytrącanie się nierozpuszczalnych fosforanów glinu,fosfor staje się niedostępny dla roślin.przyczyną upośledzenia wielu procesów w roślinach, przede wszystkim w systemie korzeniowym, co skutkuje zahamowaniem ich wzrostu(zamieranie lasów,obniżanie plonów).Kwas.wymienna spowo jest obecnością (H+)i(A13+) słabo związanych przez kompleks sorpcyjny gleby.Roztwór soli obojętnej KC1 uwalnia je z komp.sorpcyjnego gleby.Na miejsce jonów H+ i A13+ wchodzą K+.Uwolniony z kompleksu jon H+ oraz jony H+, powstałe z hydrolizy chlorku glinu A1C13, zach wg równania reakcji: A13+ + 3C1 + 3H20 —>A 1(011)3 + 3H-H-3C1 Czynna-obecność w rozt gleb kwasów: azot,siarkowego,octow szczawiowego ,węglowego, wytrącenie Al AI(OH)3+ 6KF —>K3(A1F6)+ 3KOH Kw=[Na mmol/lOOg sg] A13+w[Almmol/100] potencjalna-jony wodoru, glinu,żelazalII zaadsorbowane na fazie stałej. hydrolityczna-Po zadaniu gleby solą hydrolizującą zasadowo (np. octanem sodu lub wapnia); uwalniają się te jony wodoru i glinu, które przechodzą do roztworu w środowisku alkalicznym.Monitoring jakości gleby i ziemi, wchodzi w skład gł cz PMŚrodo,którą jest jakość środ(blok stan - imisja, jakość), dostarcza danych dotyczących aktualnego stanu gleby i ziemii. Info te-pierwotnymi, razem z danymi z bloku "presje" podstawą zintegrowanej oceny i prognozy stanu gleby i ziemi oraz analizy przyczynowo -skutkowej zależności - stan a działalność społ-gosp człowieka.etapie wstępnym wskazanie obszarów, na których istnieje możliwość zamęczysz etap I określa się listę niebezpiecznych substancji, które mogą powodować zagrożenie identyfikacja i wstępna ocena wszystkich PŹZ etap II-Potwierdzenie lub wykluczenie obecności wytypowanych subs,przeprowadzenie pomiarów wstępnych.etap III analiza szczegół i określenie stężenia.etapem IV Przygotowanie pełnej dokumentacji o przekroczeniu standardów jakości gleby i ziemi(rejestr obszarów) oraz wskazanie terenów do rekultywacji