UKŁADY DYSPERSYJNE GLEB
Faza stała - związki mineralne, minerały pierwotne
- minerały wtórne
Faza płynna - wodne roztwory rzeczywiste i koloidalne o zmiennym składzie jakościowym i ilościowym
Faza gazowa - składająca się z powietrza atmosferycznego, C02 i pary wodnej
Układ dyspersyjny - taki dwufazowy układ w którym cząstki ciała (np. ił) są rozproszone w innym ciele np. wodzie, która odgrywa rolę ośrodka dyspersyjnego. Właściwości układów dyspersyjnych zależą od właściwości ciała rozproszonego oraz właściwości ośrodka dyspersyjnego.
Układ monodyspersyj ny - faza rozproszona posiada jednakowe wymiary
Układ polidyspersyjny - cząstki rozproszone mają różne wymiary.
W zależności od stopnia rozdrobnienia cząstek zawieszonych wyróżniamy:
1. Zawiesiny- układy zawierające cząstki >0, lmm widoczne w zwykłym mikroskopie, cząstki nie dyfundują nie dializują, pozostając na sączkach zwykłej bibuły.
2. Dyspersoidy- roztwory koloidalne - układy dyspersyjne zawierające cząstki o średnicy 0,1-0,00 lmm. Dyspersoidy słabodyfundują, nie dializują, nie przechodzą przez ultrafiltry.
3. Roztwory rzeczywiste - zawierają cząstki <0,001mm. Roztwory rzeczywiste dyfundują, dializują, przechodzą przez ultrafiltry. Koloidy glebowe w gleboznawstwie to takie układy, które zawierają w ośrodku dyspersyjnym cząstki o średnicy <lmm lub 2mm.
Cechy układów dyspersyjnych:
Powierzchnia graniczna układów dyspersyjnych - najbardziej charakterystyczna wielkość układów dyspersyjnych. Określa wielkość powierzchni między fazą rozproszoną a ośrodkiem dyspersyjnym. Stopień rozdrobnienia układu dyspersyjnego charakteryzuje jednostkowa powierzchnia właściwa D=S/V [cm-1]
gdzie S-całkowita powierzchnia fazy rozproszonej, V-objętość fazy rozproszonej Dlatego posiada niewielką pojemność sorpcyjną.
- miąższość gleby- (gleby płytkie, średnio głębokie i głębokie),
- przejście poziomów,
- barwa gleby,
- stan uwilgotnienia,
- organoleptyczne określenie grupy granulometrycznej,
- struktura gleby,
- układ gleby,
- oglejenie- (plamiste, zaciekowe, marmurkowate, strefowe, całkowite),
- wytrącenia żelaziste (plamy, zacieki, smugi, konkrecje),
- odczyn gleby - pH,
- nagromadzenia CaC03 w postacie twardej - laleczki węglanowe, lub miękkiej - pseudogrzybnie, naloty,