UBEZPIECZENIA MAJĄTKOWE
Ubezpieczenia majątkowe mogą dotyczyć mienia albo odpowiedzialności cywilnej. Gdy ubezpieczenie dotyczy mienia, zakład ubezpieczeń zobowiązany jest do wyrównania szkód powstałych na skutek utraty lub zniszczenia określonego składnika majątkowego. Przykładem tego typu ubezpieczenia jest ubezpieczenie mienia od kradzieży z włamaniem, ubezpieczenie zwierząt od padnięcia itd.
Przez umowę ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zakład ubezpieczeń zobowiązuje się do zapłacenia określonego w umowie odszkodowania za szkody wyrządzone osobom trzecim, wobec których odpowiedzialność za szkodę ponosi ubezpieczający albo osoba, na której rzecz zostaje zawarta umowa ubezpieczenia. Przykładem ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej jest np. obowiązkowe ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej posiadaczy i kierowców pojazdów mechanicznych za szkody spowodowane ruchem tych pojazdów. Szkody takie mogą być niekiedy bardzo znaczne, zaś sprawcy mogą nie mieć możliwości ich naprawienia. Toteż celem tego rodzaju ubezpieczenia jest przede wszystkim zapewnienie poszkodowanym wyrównania poniesionych szkód.
Ubezpieczony składnik majątkowy może w trakcie trwania ubezpieczenia stać się własnością innej osoby. W takich przypadkach kodeks przewiduje różne rozwiązania, w zależności od tego, czy ubezpieczony składnik majątkowy był nieruchomością, czy ruchomością. Gdy na inną osobę przeszła własność ubezpieczonej nieruchomości -prawa i obowiązki z umowy ubezpieczenia przechodzą na nowego właściciela. Natomiast jeśli nie umówiono się inaczej, umowa ubezpieczenia rzeczy ruchomych rozwiązuje się na wskutek przejścia własności rzeczy ubezpieczonej na inną osobę.
Odszkodowanie pokrywa faktyczny uszczerbek majątkowy, jakiego doznał ubezpieczający. Nie obejmuje natomiast utraty spodziewanych korzyści. Nie może ono przewyższać wysokości szkody poniesionej przez ubezpieczającego. Umowa ubezpieczenia określać musi sumę ubezpieczenia. Stanowi ona górną granicę odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń. Sposób ustalania wartości ubezpieczonego mienia, jak również sposób ustalenia szkody oraz wysokości odszkodowania określają ogólne warunki ubezpieczenia. Ubezpieczający w razie zajścia wypadku losowego nie może zachowywać się biernie, wychodząc z założenia, że jego szkodę i tak pokryje zakład ubezpieczeń. Przepisy k.c. nakładają na niego obowiązek aktywnego przeciwdziałania powstaniu szkody. Musi on użyć wszelkich dostępnych mu środków w celu zmniejszenia szkody oraz w celu zabezpieczenia bezpośrednio zagrożonego mienia przed szkodą. Gdyby dopuścił się w wykonywaniu powyższych obowiązków rażącego niedbalstwa, odszkodowanie się nie należy, chyba że zapłata całości lub części odszkodowania odpowiada w danych okolicznościach zasadom współżycia społecznego albo interesom gospodarki narodowej. W granicach ubezpieczenia zakład ubezpieczeń zwraca koszty związane z ochroną i zabezpieczeniem mienia.
Przeciwdziałając nieuczciwym machinacjom i przestępczym wywoływaniom powstania szkody, kodeks stanowi, że zakład ubezpieczeń jest wolny od odpowiedzialności, jeżeli ubezpieczający lub osoba, za którą ponosi odpowiedzialność, wyrządziła szkodę umyślnie. Gdy szkoda nie została wyrządzona umyślnie, lecz spowodowana została rażącym niedbalstwem, odszkodowanie się nie należy, chyba że jego zapłacenie odpowiada w danych okolicznościach zasadom współżycia społecznego albo interesom gospodarki narodowej.
Gdy za szkodę odpowiedzialna jest osoba trzecia, roszczenia ubezpieczającego wględem niej przechodzą z mocy prawa na zakład ubezpieczeń, aż do wysokości zapłaconego przez zakład odszkodowania. Gdy zakład pokrył tylko część szkody, ubezpieczającemu przysługuje co do pozostałej części pierwszeństwo zaspokojenia przed