3582325334

Leszek Kopciuch, Wybrane zagadnienia z filozofii, Materiał na egzamin

WYKŁADY prof. dr hab. Leszek Kopciuch zaliczenia z oceną w sesji zimowej 2011/2012

1.    Filozofia a inne dziedziny kultury (nauka, religia, sztuka, światopogląd, ideologia)

2.    Działy filozofii (ontologia, teoria poznania, etyka, estetyka, aksjologia, antropologia filozoficzna, filozofia kultury, historia filozofii, logika)

3.    Główne problemy i stanowiska ontologiczne (rrtonizm, dualizm, pluralizm, kauzalizm, teleologizm)

4.    Główne problemy i stanowiska epistemologiczne (racjonalizm, empiryzm, irracjonalizm, idealizm i realizm teoriopoznawczy, sceptycyzm, agnostycyzm, dogmatyzm, koncepcje prawdy)

5.    Problemy i stanowiska filozofii dziejów (teorie postępu dziejowego, teorie kryzysu i katastrofizmu, pluralizm cywilizacyjny)

•    Re izm (łac. res - rzecz) - pogląd filozoficzny, którego twórcą byt Kotarbiński; wg niego istnieją jedynie rzeczy, przedmioty, osoby, natomiast pojęcia, zdarzenia, własności, relacje, przeżycia - już nie istnieją

•    Hipostaza - pojęcie, które traktujemy jako coś istniejącego, ale nie jest to rzecz; np.: wojna, pokój, miłość, deszcz

•    Okazjonalizm - świat idei i świat materialny są na tyle od siebie jakościowo różne, że nie mogą na siebie oddziaływać bezpośrednio, ale oba światy istnieją równolegle w tym samym czasie; G.W. Leibniza B. Spinoza

•    Teoria iluminacji - wzięła się po zamieszaniu jakie wywoła Platon, gdy jako pierwszy mówił o wrodzonej wiedzy, którą posiadamy ze świata idei; Św. Augustyn wykorzystał teorię przypomnienia i stworzył teorię oświecenia, a której posiadamy wiedzę wrodzoną, o której nie wiemy i nie używamy jej, dopiero po akcie oświecenia, gdzie duch święty na nas zstępuje, odkrywamy tą wiedzę i korzystamy z niej

•    Agnostycyzm - świat jest ni epoznawalny

1)    zakresowy - wskazujący na niemożliwość poznania w skończonym czasie nieskończonej liczby stanów rzeczy, cechującej wszechświat

2)    psychologiczny - konstatujący słabość wszystkich bądź niektórych (np. D. Hume) władz poznawczych człowieka

3)    sceptyczny - z wielości rozwiązań tych samych problemów oraz licznych błędów w teoriach naukowych (np. zasada nieoznaczoności Heisenberga)

4)    krytyczny - stwierdzający istnienie sfer z natury niepoznawalnych (np. "rzeczy same w sobie" u I. Kanta)

Rg*nę kó nrepcię filgzgfii

•    KONCEPCJA KLASYCZNA: istnieje autonomiczny przedmiot, który bada tylko filozofia; jej przedmiot nie pokrywa się z przedmiotem żadnej innej nauki

•    KONCEPCJA POZYTYWISTYCZNA: zadaniem filozofii jest synteza wyników naukowych badań szczegółowych

•    KONCEPCJA NEZOPOZYTYWISTYCZNA: właściwe poznanie świata dokonuje się przez nauki szczegółowe (realne - przyrodnicze, humanistyczne i formalne - logika, matematyka) a filozoficzne problemy badane są w tych naukach

■ KONCEPCJA IRRAGONALISTYCZNA (ŚWIATOPOGLĄDOWA): filozofia zajmuje się odpowiedziami na te pytania, a które nauki szczegółowe nie mogły odpowiedzieć

•    KONCEPCJA LINGWISTYCZNA: analiza języka w jakim formułowane są problemy i stanowiska filozoficzne