3582325720

FINANSE - POJĘCIE

Pojęcie finanse obejmuje wszelkie operacje finansowe przeprowadzone za pomocą pieniądza.

Finanse publiczne: dotyczą gospodarowania środkami pieniężnymi przez paostwo, samorządy i inne jednostki sektora finansów publicznych.

„Publiczne" - powszechne, jawne, przeznaczone dla ogótu.

Finanse publiczne jako nauka obejmuje:

•    Określenie zapotrzebowania wtadz publicznych na środki finansowe

•    Badania sposobów zaspokajania popytu wtadz publicznych na te środki

•    Określenie udziatu środków publicznych w finansowaniu poszczególnych dziedzin (przedsięwzięd)

•    Badanie efektywności planowania i wydatkowania środków publicznych pod katem realizacji założonych celów.

Rola finansów publicznych determinowana jest przez czynniki:

•    Społeczno polityczne:

-    zaspokajanie potrzeb zbiorowych spoteezeostwa

-    ochrona grup najstabszych ekonomicznie z powodów od siebie w znacznym stopniu niezależnych -uaktywnienie społeczności lokalnych

•    Ekonomiczne:

-    łagodzenie cyklu koniunkturalnego

-    dostosowanie struktury podaży do struktury popytu

-    likwidowanie negatywnych efektów działalności gospodarczej

Fbtrzeby zbiorowe: odczuwane sa przez ogót lub znaczna częśd spoteezeostwa. Potrzeby zbiorowe zaspokajane są przez dobra:

-    publiczne - finansowane wyłącznie z środków publicznych, do których dostęp nie jest uzależniony od poziomu zamożności obywatela

-    spoteezne - mogą byd częściowo finansowane z środków prywatnych (szkolnictwo, stużba zdrowia).

Podstawowe różnice miedzy finansami publicznymi a prywatnymi (o publicznych):

1.    Zysk nie jest podstawową kategorią

2.    Podlegają publicznej kontroli

3.    Przymusowy charakter gromadzenia

4.    Wielkośd środków

Reforma = naprawa; najczęściej finanse paostwa wymagają reformy, gdy wydatki paostwa sa nadmierne lub niewłaściwie kierowane, rozdysponowane. Zwykle reformy w krótkim okresie niekorzystnie wpływają na dobrobyt spoteezeostwa, ich pozytywne efekty sa odczuwalne w dtugim terminie. Reformy należy wprowadzad w dwóch pierwszych latach rządów (wtedy istnieje szansa na kolejną kadencję), oraz w okresie wzrostu gospodarczego (tatwiej jest ograniczyd pomoc paostwa w czasie niskiego bezrobocia i wysokich ptac).

Obszary wymagające reform: stużba zdrowia, system emerytalny (powszechny - ZUS, rolniczy - KRUS, mundurowy), funkcjonowanie powiatów, finansowanie partii politycznych i kościołów, zatrudnienie w administracji, polityka socjalna - demografia.