SPÓŁDZIELNIA
Reguluję ją:
• u. z 16. 09. 1982 r. prawo spółdzielcze
• u. z 15. 12. 2000 r. o spółdzielniach mieszkaniowych
• u. z 14. 12. 1995 r. o spółdzielczych kasach oszczędnośwciowo-kredytowych
• u. z 7.12. 2000 r. o funkcjonowaniu banków spółdzielczych, ich zrzeszaniu się i bankach zrzeszających
• u. z 27. 04. 2006 r. o spółdzielniach socjalnych
• u. z 22. 07. 2006 r. o spółdzielni europejskiej
• kodeks cywilny art. 3531 (zas. swobody umów)
Normatywna definicja spółdzielni (z ust. pr. spółdzielcze):
Art. 1. § 1. Spółdzielnia jest dobrowolnym zrzeszeniem nieograniczonej liczby osób, o zmiennym składzie osobowym i zmiennym funduszu udziałowym, które w interesie swoich członków prowadzi wspólną działalność gospodarczą.
§ 2. Spółdzielnia może prowadzić działalność społeczną i oświatawo-kulturałną na rzecz swoich członków i ich środowiska.
Cechy spółdzielni:
1. zrzeszeniowy charakter
2. dobrowolność
3. zmienny skład osobowy
4. zmienny fundusz udziałowy
5. prowadzenie wspólnej działalności gosp. w interesie członków spółdzielni
6. fakultatywne prowadzenie działalności społecznej i oświatowo-kulturalnej (nowela z 1994 r. do ustawy pr. spółdzielcze)
ad 1) Spółdzielnia jest korporacją (zrzeszeniem) osób, które łączą swoje działania dla osiągnięcia określonego celu, przy czym działanie to powinno być świadome i długotrwałe.
Spółdzielnia funkcjonuje w oparciu zarówno o substrat osobowy (członkowie spółdzielni) jak i o substrat majątkowy (własność, inne prawa rzeczowe, pr. obligacyjne) oraz o prawa na dobrach niematerialnych,
ad 2) Dobrowolność oznacza, że spółdzielnia może być dobrowolnie utworzona przez jej założycieli, dobrowolnie rozwiązana przez członków spółdzielni. Cecha dobrowolności zrzeszania się ma wyraźnie cywilistyczny charakter.
ad 3) Zmienny skład osobowy - cecha ta łączy się z regułą otwartych drzwi. To jedna z podstawowych zasad ruchu spółdzielczego. Reguła ta oznacza, że spółdzielnia nie może stawiać barier osobom, które zamierzają do niej przystąpić jeżeli tylko spełniają wymagania przewidziane w statu ci e sp ółdzi eln i i w u stawi e.
Spółdzielnia może jednak uzależnić przyjęcie zainteresowanej osoby w poczet jej członków od spełnienia przez nią pewnych kwalifikacji.
Reguła „otwartych drzwi” może być ograniczona lub wyłączona z przyczyn ekonomicznych. Reguła „otwartych drzwi" nie ma charakteru cywili stycznego oznacza to, że nie wynika z niej roszczenie o przyjęcie w poczet członków spółdzielni.
ad 4) Zmienny fundusz udziałowy - jest konsekwencją zmiennego składu osobowego -> gdyż podstawowym obowiązkiem osoby starającej się o członkostwo jest zadeklarowanie