PRAWO DOSTĘPU DO INFORMACJI PUBLICZNEJ - gwarantowana prawem możność uzyskiwania od władz publicznych i innych podmiotów realizujących zadania publiczne informacji o sprawach, których jawność leży w interesie publicznym.
Może być poddane analizie, może być rozpatrywane w 2 aspektach:
ljaspekt czynny prawa dostępu do inf publicznej - prawo domagania udostępnienia informacji,
które są podstawą do podejmowania decyzji politycznych i administracyjnych
2)bierne -obowiązek podmiotów wykonujących władzę publiczną realizujących zadania
publiczne, udostępnianie informacji
Prawo to ma obecnie ogromne znaczenie, łączy się zasadą jawności - która leży u podstaw działania władzy ustawodawczej, wykonawczej i sądowniczej. Realizacja zasady praworządności.
ISTOTNY SKŁADNIK DEMOKRATYCZNEGOI DZIAŁANIA STABILNEGO RZĄDU. Beneficjentami tego prawa jesteśmy my, wzmocnieniu ulega nasza pozycja.
To prawo uznane w ostatnich latach za bardzo istotne, rozpoznano w aktach prawa międzynarodowego.
AKTY PRAWA MIĘDZYNARODOWEGO:
-powszechna deklaracja praw człowieka 1948r. Art. 19 [każdy ma prawo do wolności opinii, prawo otrzymywania, poszukiwania informacji]
-art. 10 europejska konwencja praw człowieka [ każdemu z nas przysługuje wolność wyrażania opinii-wolność poglądów oraz otrzymywania i przekazywania informacji -międzynarodowy pakt praw obywatelskich i politycznych - 1966 r., art. 19 człowiek ma prawo do rozpowszechniania informacji
ETS - wąskie ujęcie prawa do informacji państw UE - mamy prawo dostępu do dokumentów pochodzących od organów instytucji unii.
Pierwsze regulacje gwarantujące ten dostęp do dokumentów - 1993,1994, 1997 wydanie stosowanych decyzji Rady, Parlamentu i Komisji
-Karta praw podstawowych - prawo dostępu do informacji publicznej jako prawo podstawowe
TRAKTAT WSPÓLNOT EUROPESKICH - ROZPORZĄDZENIE w sprawie dostępu do dokumentów
Akt który tworzy podstawy, zakreśla granice prawa dostępu do dokumentów unijnych, należy wspomnieć również o dyrektywach, które tworzą standardy dostępu do informacji publicznej: ljdyrektywa z 2003 r. / 98 / WE - w sprawie ponownego wykorzystania informacji sektora publicznego,
2)dyrektywa z 2003 r. / 4 / WE - dotyczy publicznego dostępu do informacji dotyczących środowiska i jednocześnie uchyla wcześniejszą dyrektywę.
Dyrektywy implementowane do prawa polskiego.
Rozporządzenie z 200lr. Regulujące dostęp do informacji na gruncie unijnym.
Podstawowy akt w zakresie acquis. Na gruncie tego rozporządzenia domagać się do dostępu do informacji publicznej mogą starać się wszystkie osoby fizyczne, jak i prawne —> przepisy dopuszczają rozszerzenie tego zakresu na inne podmioty z unii europejskiej. Podmioty te mają prawo domagania się dostępu do dokumentów —» ujęcie wąskie. Nie muszą to być dokumenty