2009-11-13
Prawo7.naw.stwo
POJĘCIE NORMY POSTĘPOWANIA
Wypowiedź normatywna - wypowiedź, która formułuje skierowane do danej osoby lub osób żądanie albo upoważnienie do określonego zachowania się.
Norma postępowania - wypowiedź normatywna, której towarzyszy przekonanie o możliwości narzucenia przez autora wypowiedzi wzoru zachowania wyrażonego w wypowiedzi.
Każda norma postępowania zawiera trzy elementy konieczne do jej zrealizowania:
1. Określenie adresata
2. Określenie wzoru postępowania
3. Określenie okoliczności warunkujących postępowanie
GENERALNOŚĆ IABSTRAKCYJNOŚĆ NORM PRAWNYCH
Norma postępowania nosi dwie zasadnicze cechy:
1. Generalność - norma jest skierowana do pewnej kategorii adresatów, nie zaś do adresata indywidualnego, wskazanego co do tożsamości. Wskazanie adresatów następuje przez powołanie się na ich cechy rodzajowe (obywatele, żołnierze, studenci, ale też kto, ktokolwiek, każdy. Prezydent RP). Generalność normy t indywidualność normy.
2. Abstrakcyjność normy - wzór zachowania określony jest przez wskazanie cech rodzajowych a nie konkretnych cech tego zachowania Chodzi zatem o wskazanie zachowania, które może być powtórzone w nieokreślonej z góry liczbie przypadków: „Kto zabija człowieka..."
Generalność i abstrakcyjność norm prawnych odróżnia je od postanowień będących aktami stosowania prawa, np. orzeczeń sądowych, decyzji administracyjnych, które mają charakter norm konkretnych i indywidualnych.
BUDOWA NORMY PRAWNEJ
Według koncepcji norm sprzężonych:
Norma sankcjonowana
Kto? |
W jakich warunkach? |
Jak powinien postąpić? |
Hipoteza |
Dyspozycja |
^adresaci pierwotni
Norma sankcjonująca | |
Zachowanie niezgodne z normą sankcjonowaną |
Konsekwencje? Upoważnienie organów do ich wymierzenia |
Hipoteza |
Dyspozycja |
^adresaci wtórni
Według koncepcji trójelementowej:
Kto? (elementy podmiotowej |
W jakich warunkach? (elementy przedmiotowe) |
Jak powinien postąpić? |
Konsekwencje? |
Hipoteza |
Dyspozycja |
Sankcja |