3582428852

Alkeny i Alkiny

Przed zapoznaniem się z regułami nazewnictwa alkenów warto wprowadzić pojęcie tzw. wodorku macierzystego. Z pojęciem tym będziemy się spotykać wielokrotnie pizy tworzeniu nazw innych związków.

1. Wodorkiem macierzystym nazywamy węglowodór nasycony utworzony ze związku w ten sposób, że wszystkie wiązania wielokrotne w związku zostały zamienione na wiązania pojedyncze, heteroatomy (atomy inne niz węgiel) zastąpione atomami wodoru, wolne wartościowości wysycone atomami wodoru.

2 Obecność jednego lub większej liczny wiązań podwójnych lub potrójnych w nasyconym macierzystym wodorku (z wyjątkiem układów heterocyklicznych) wskazuje się zamieniając końcówkę -an w nazwie macierzystego wodorku na jedną z poniższych.

3.

wiązanie podwójne wiązanie potrójne

jedno

-en

-yn <-in)

dwa    trzy

adien    -atnen    ...itd.

•adiyn    atriyn    ...itd.

12    3¹5

ch₃-ch=ch-ch-ch₃

pent-2-en

1    2    3¹56

CH_rCH_fC=C-CH₂-CH₃

heks-3-yn

4 Obecność zarówno podwójnego wiązania, jak 1 potrójnego wiązania wskazuje się końcówkami takimi jak -enyn, -adienyn, -enodiyn itd. Podwójnym, a    następnie potrójnym wiązaniom    przypisuje się możliwie    najniższe lokanty.    chociaż czasami moZe    się zdarzyć, ze -yn

otrzyma    nizszy    lokant    niż    -en.

Wymienia się tylko nizszy lokant wielokrot-nego wiązania, chyba ze różnica między obydwoma lokantami jest większa od jedności -wtedy wyzszy lokant podaje się w nawiasie.

CH3CEC-CH2CH1CH-CH3

CH^CeC-CI^-CHiCH-CH-CK

hept-2-en-5-yn

CH,-CH₅CH:CH-CH-CH₂-CH₅CH₃

CK

okt-5-en-2-yn

CH₃-CH₅CH:CH-C=CH-CH₂-CH₃

5-metylookt-3-en

ch₃-ch₂-ch₂-ch₂

4-butylookta-3,5-dien

dek-1(14)-en

Stereo chemia

•    Termin struktura może być użyty do opisu organizacji każdej matem (struktura związku, struktura elektronowa). Jest to pojęcie bardzo szerokie 1 w wielu przypadkach powinno być zastępowane pojęciami bardziej precyzyjnymi

•    Izomery - związki mające identyczne wzory sumaryczne (cząsteczkowe) a różniące się sposobem powiązania atomów, kolejnością lub sposobem rozmieszczenia ich w przestrzeni.

•    Konstytucja - określa sposób i kolejność powiązania atomów Izomery różniące się konstytucją są izomerami konstytucyjnymi Termin wzór konstytucyjny powinien zastąpić nadużywany termin wzór strukturalny

1

   Pod pojęciem konfiguracji cząsteczki o określonej konstytucji rozumiemy rozmieszczenie atomów w przestrzeni bez uwzględnienia różnych położeń atomów wynikających z rotacji wewnętrznej wokół jednego lub kilku wiązań pojedynczych (wiązań sigma).