< Słońrftot.Y w ' A* Jak mrustkugu-;.,
v*ik<f kulą ktrdmK\e., \m*sf<nwv stnm.-rt;■■-
sł:mH7KQf> <LtX Zjcni: .
odtfmtuie fwmjbtcątn
*"»?>»* pxkrrytn*x «.afr
Zitmi.
V A«Az<0 Otńtiu ,.; ZMÓ*xn:.iidodr. &<** ** Jurnrw . ayk znr»(tr.’/:.i u\tr\ /ęp> atmosfer. Ou.^\; troi tanf*r*t*r> -... ab 2 milimdtt sty*;. Cffynsta.
Słońce
Sionce jest najbliższą nam gwiazdą, ośrodkiem Układu Słonecznego i źródłem - pośrednio bądź licz pośrednio - całci energii, jaka jest nam potrzebna do życia Jest ono przeraźliwie gorące - około óOOtfG na powierzchni, czyli tak zwanej fotosferze 115 000 000°C w jądrze. Temperatura i ciśnienie jądra są wystarczające, by dochodziło do samoistnego procesu wytwarzania energii, czyli tak zwanej fuzji jądrowej. W procesie tym protony, jądra atomów wodoru łączą się, tworząc deuter, czyli ciężki wodór, a następnie hel Na każdym etapie tego procesu następuje ubytek masy na rzecz energii, łącznic w każdej sekundzie Słońce traci cztery miliony ton swojej masy, przetworzonej w czterysta miliardów miliardów megawatów energii, jakiej potrzebuje dla podtrzy mania procesów fuzji jądrowej i po to, żeby świecić. Większość tej energii wy promień iowu je w postaci ciepła, światła i promieniowania gamma, którym potrzeba tysięcy lat, by dotrzeć do powierzchni. Część energii Słońce ponownie absorbuje, a jej nośnikiem są cząsteczki zwane neutrinami, które powstają w wyniku reakcji jądrowych.
Zaćmienie!
Mmei więcej raz do roku Księżyi pi ~ I miedzy Słoniem a Ziemią, rzucając c icń K Księże \vwędrówx'C po swojej orbicie .-n.iM;. • najbliżej Ziemi, wtedy całkowicie ..'
|CY° tarczę, wywołując zjawisko zwane BKwfitym zaćmieniem.
^ /Wx* tdiotei^go ia\'
v i.vwm«if LjtUsu- u.i **** dooa crftiy ruOHMtit jfsb-wr
ir najbardziej okazał) obiekt na naszym nocnym nicbtc
J\ .i .. v, ■ v. s m własnym. po którym
chodził człowiek. Jest naszym najbliższym sąsiadem w kosmosie i krąży wokoł Ziemi ^ałyczas zwrócony ku nam jedną stroną \ Dryga srrora zwana jest często ciemną, ponieważ nie można a jej dostrzec z Ziemi. W czasie swego miesięcznego obiegu /f Księżyc zdaje sie zmieniać kształt, gdy Słońce oświetla lózr.ejego obszary . Mozru wyróżnić pięć wyraźnych faz: (nów. mk>dv Księżyc. kwadra. Księżyc garbaty, pełnia). Gdy strona widoczna z Ziemi jest całkiem demna, to wówczas strona odwrotna jest w całośri oświetlona. Księż e krąż) aa ryle blisko Ziemi, zc siła jegoprzTriapni: prdnosi wodę w ziemskich oceanach, powodując Frz>-pł)wy i odphwy (pływy).
*/&
Jak powstał Księżyc Istnieje falka teoru dotyczących powstania , .Księżyca. Mógł on powstać razem z Ziemią zc słonocznej mgławicy lub też z wybrzuszenia materii powstałego na równiku młodej Ziem:. Najbardziei powszechna teoria, sformułowana na podstawie analizy skal księżycowych i symulacji komputerowych głosi, zc w młodj Ziemię uderzyło ciało kosmiczne wielkości Marsa. Część wyrzuconego przez to zderzenie w kosmos materiału skalnego uległa ponownemu połączeniu i utworzyła Księżyc.
Kr**0 fwuatd)
Apollo 13 v {970
•włdbn
1kilkjoa
f^BSbńa.WkjuJrm,
s> roim7 strome pokonaj jat polcKta KsfTfCS
ttidoana Z Zums. uroi trpynam:
i aotorpni, rdatmomp*. afraarami marę. Po x ... ■
frauv -xidf2my sOunf nuvukcnu.fplop(Jaybf
Powierzchnia Księżyca
Księżycowe obszary wyżynne są bardzo stare - ich skah. gęsto pokryte kraterami, liczą sobie około 4,2 miliarda Lit. Zderzenia z asttrendami bsd)' wystarczająco gwałtowne, by stopić fragment)- powierzchni Księżyca. Powstałe w- wyniku uderzeń obniżenia wypełniły się lawą, tworząc rozległe, oemne obszary zwane wlot czyli morzami. Co ciekawe, rncinał zupełnie brak ich na niewidocznej z Ziemi stronic Księżyca. Około 3,8 miliarda lat temu bombardowanie astcroidanu praktycznie ustało, wyjątkiem było kilka zderzeń, w wyniku któf\\h powstał między innymi krater Kopernika ^obcc braku takich czynników iuszczącyxh jak wiatr i wiodą, od tamtego czasu powierzchnia Księżyca pozostaje witśowic meznuenioiu.
«onri^r moryd) *b,f*jyha4Kilpyr
jak obserwować Słońce?
N ic powinno się patrzeć prosto i przez teleskop lub lornetkę, bo j Można natomiast i
;m pieru Kuli ekran i dopiero wtedy oglądać je pnret lornetkę, okulary łub - po prostu - przez dziurkę wstręt w innej kartce papieru. To właśnie robią astronomowie. Srdający Słońce - skupuj światło słoneczne u pomocą : .-broionych w filtry, długich mb, przez które pada ono . i wyposażony w ekran stół obserwacyjny.
Niezakłócony widok Słońca
sforze widać najkpiej. gdy się je obserwuje spoza nawet .motety / przestrzeni kom niH-ullupsści. jak na przykład 'iT ne widać 'uperyorą.e, ogniste ■ „yo powierzam. Kilka statków kcwm słono- bezpośrednio. w tym
i Kir.łki w latach OMCtn-.KMąrsęh X\
/ tego ostatniego wylec uła ri^dApok magnetyczne
... ,e*" •
nad biegunami
Słońca. I
a ZKimą. by ob*tw*™
*
SSSSSttS**-
Kaęyc poend frrsdcfodoba i
U tan*, pdj ikdbt praopUnOd rdkaa Moru HĆerrt& v dsfwn a> n^rmnNOi^
/jmif Ohydni oda dęt? prry ty*
Rrpfau JuLi i tMŁsrJa fnnidr v idm/rs* pobaytj aę v ruitĄ peróaej nM 7jam. Oj* t tiwryb
\rrmcmt odo vyunz^D dar. ary nrews frryagmon ‘hxrxiryipu
rnambęirbfy Xa kraaptredy vq Ojr. UkLdu SŁncaęptyibdn: cdi - Ziam* i jo Kapyc.
Przyszłość Księżyca
Księżyc wciąż pozostaje ważnym cełcm przedsięwzięć zarówno naukowych, jak i gospodarczych. Księżycowa grawitacja, sześciokrotnie słabsza od ziemskiej, może w przyszłości pozwolić na wydobywanie i wysyłanie w przestrzeń kosmiczną surowców. Księżycowe niebo jest ciemne przez cały czas. brak tam szumów radiowych i atmosfery - jest to więc miejsce idealne do budowy teleskopów, zarówno optycznych, jak i radiowych. Wóda, odkryta w postaci lodu w- skałach na księżycowych biegunach, mozc roso wykorzystana do zaopatrywania baz księżycowych.' Obecnie największą przeszkodą w realizacji projektów-kolonizacji Księżyca są ogromne koszty. j>-
J9I
* rtSłAlKl* S Htf SlAfT
»S'(.*»C >
MSfR
<] W/rrtśiwj
a*****fo&*MŚ**3
itsyaaui hu. kwflpiep p^krn*