3582468939

51. Umorzenie udziałów w spółce z o.o.

Kodeks spółek handlowych nie definiuje pojęcia umorzenia, jego regulacje skupiają się natomiast na warunkach, sposobie i trybie umorzenia. Wyróżnić można trzy jego rodzaje:

•    dobrowolne - za zgodą udziałowca

•    przymusowe - bez zgody udziałowca na podstawie uchwały wspólników, zgodnie z przesłankami i trybem określonym w umowie spółki

•    tzw. automatyczne (warunkowe) - dochodzi ono do skutku w razie ziszczenia się określonych w umowie spółki zdarzeń bez powzięcia uchwały zgromadzenia wspólników (art. 199 § 4-5 ksh).

52. Nadzór w spółce z o.o.

Zgodnie z art. 212 ksh każdy wspólnik ma prawo do kontroli. Wspólnik może więc przeglądać księgi i dokumenty spółki, sam lub z upoważnioną do tego osobą. Jednak jeżeli kapitał zakładowy jest większy niż 500 000 zł lub liczba wspólników jest wyższa niż 25, to powinna być ustanowiona rada nadzorcza lub komisja rewizyjna. W przypadku ustanowienia rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej umowa spółki może wyłączyć albo ograniczyć indywidualną kontrolę wspólników. Członkiem rady nadzorczej lub komisji rewizyjnej nie może być członek zarządu, prokurent, likwidator, kierownik oddziału lub zakładu oraz zatrudniony w spółce główny księgowy, radca prawny lub adwokat. Rada nadzorcza składa się co najmniej z trzech członków powoływanych i odwoływanych uchwałą wspólników (umowa spółki może przewidywać inny sposób powoływania lub odwoływania członków rady nadzorczej). Członków rady nadzorczej powołuje się na rok, jeżeli umowa spółki nie stanowi inaczej. Uchwałą wspólników członkowie rady nadzorczej mogą być odwołani w każdym czasie. Komisja rewizyjna składa się co najmniej z trzech członków, powoływanych i odwoływanych według tych samych zasad, co członkowie rady nadzorczej. Zgodnie z art. 219 §1-2 ksh rada nadzorcza sprawuje stały nadzór nad działalnością spółki we wszystkich dziedzinach jej działalności, nie ma jednak prawa wydawania zarządowi wiążących poleceń dotyczących prowadzenia spraw spółki. Do szczególnych obowiązków rady nadzorczej należy ocena sprawozdań zarządu z działalności spółki oraz sprawozdania finansowego za ubiegły rok obrotowy. W celu wykonania swoich obowiązków rada nadzorcza może badać wszystkie dokumenty spółki, żądać od zarządu i pracowników sprawozdań i wyjaśnień oraz dokonywać rewizji stanu majątku spółki. Każdy członek rady nadzorczej może samodzielnie wykonywać prawo nadzoru, chyba że umowa spółki stanowi inaczej.

53. Powództwo o uchylenie uchwały zgromadzenia wspólników

Zgodnie z art. 249 ksh uchwała wspólników może być uchylona, jeśli jest „sprzeczna z umową spółki bądź dobrymi obyczajami i godząca w interesy spółki lub mająca na celu pokrzywdzenie wspólnika". Przesłanki te w literaturze rozumiane są dwojako.

Zgodnie z pierwszym poglądem (reprezentowanym m.in. przez A. Rachwała) jedna z przesłanek ma charakter samodzielny i jest to sprzeczność z umową spółki, natomiast druga z nich: sprzeczność z dobrymi obyczajami ma być spełniona jednocześnie z drugim członem przepisu art. 249 KSH, czyli jednocześnie umowa ma godzić w interesy spółki lub mieć na celu pokrzywdzenie wspólnika.