1060439967

ROZDZIAŁ

Prawo spółek a prawo rodzinne

1. Miejsce prawa spółek i prawa rodzinnego w systemie prawa.

Prawo rozumiane jako zbiór norm postępowania obowiązujących w danym miejscu i czasie stanowi uporządkowaną całość (posiadającą określony skład i określoną strukturę) zwaną systemem prawa⁶¹.

W zbiorze norm, jakim jest system prawa, wyróżnić można jego podzbioiy.

Po pierwsze, zasadnicze znaczenie ma podział na prawo publiczne i prawo prywatne⁶². Wyróżnienia takiego dokonuje się z uwagi na: rodzaj interesów chronionych przez normy prawne (prawo prywatne chroni interesu jednostki, zaś prawo publiczne interesu jakiegoś ogółu), pozycję podmiotów związanych stosunkami prawnymi wyznaczanymi przez obowiązujące normy (równorzędność w prawie prywatnym oraz podporządkowanie kompetencji w prawie publicznym), rodzaj środków ochrony prawnej (upoważnienie do domagania się ochrony państwa w prawie prywatnym oraz sankcja wymierzana przez sam organ w prawie publicznym) i sposób korzystania z tych środków w celu zrealizowania norm (dobrowolność korzystania z upoważnienia w prawie prywatnym oraz obowiązek wymierzania sankcji w sytuacjach określonych przez normy w prawie publicznym). Z punktu widzenia podziału prawa na publiczne i prywatne zarówno prawo spółek, jak i prawo rodzinne należy do podzbioru prawa prywatnego.

Po drugie, wyróżnia się określone podzbiory prawa z uwagi na różnorodne kryteria związane przede wszystkim z przedmiotem normowania. W ten sposób dokonujemy dychotomicznych podziałów zbioru norm tworzących dany system prawa na normy wchodzące w skład danego podzbioru (zwanego „gałęzią kompleksową”) oraz wszystkie pozostałe normy. Kompleksowe gałęzie prawa to gałęzie prawa nie mieszczące się w tradycyjnej, klasycznej systematyce prawa, obejmującej gałęzie jednorodne pod względem metody regulacji prawnej, wyodrębnione przede wszystkim ze względu na przedmiot regulacji prawnej. Na tej podstawie przyjmuje się, że normy kompleksowych gałęzi prawa należą równocześnie do danej gałęzi kompleksowej oraz którejś z gałęzi

61    S. Wronkowska [w:] S. Wronkowska. Z. Ziembiński. Teoria prawa. Poznań 1997, str. 192 - 194.

62    Zgodnie z definicją D. Ulpianusa: "publicum ius est quod ad statum rei Romanae spectat, privatum quod ad singulorum utilitatem”.

14