- jak gospodarka działa?
-jak gospodarka zareaguje na zmianę warunków działania?
EKONOMIA NORMATYWNA-zalecenia i rekomendacje oparte na subiektywnych sądach wartościujących (zależne od preferencji i priorytetów) - obywatele - wielość poglądów
-najszerszy podział:
MIKROEKONOMIA-szczegółowa analiza poszczególnych działań gospodarczych, badanie indywidualnych decyzji dot. Pojedynczych towarów, dla uproszczenia analizy może pomijać różne współzależności występujące w gospodarce
-ogólna teoria równowagi - badanie równoczesne wszystkich rynków poszczególnych towarów (stworzenie ogólnego obrazu konsumpcji, produkcji i wymiany w całej gospodarce w danym momencie - niebezpieczeństwo deformacji rzeczywistości przez nadmiar szczegółów i złożoność ujęcia)
-analiza cząstkowa - analiza mikroekonomiczna ignorująca efekty pośrednie
MAKROEKONOMIA - uwypukla te współzależności kosztem uproszczenia opisu cząstkowych zjawisk i działań (troska o przejrzystość obrazu działania całej gospodarki), kładzie nacisk na wzajemne stosunki zachodzące w gospodarce jako całości
-jeden agregat - „dobra konsumpcyjne” - nie samochody, telewizory, buty...
-3 pojęcia ilustrujące główne elementy konstrukcyjne makroekonomii:
*produkt narodowy brutto = wartość wszystkich dóbr i usług wytworzonych wytworzonych gospodarce w danym okresie, podstawowy miernik całkowitej produkcji dóbr i usług w gospodarce *wskaźnik cen = miernik przeciętnego poziomu cen dóbr i usług w gospodarce. Porównuje ich poziom w danym okresie z poziomem w wybranym okresie z przeszłości
*stopa bezrobocia = procentowy udział bezrobotnych bezrobotnych całości siły roboczej (ludność w wieku produkcyjnym, która byłaby gotowa podjąć pracę, gdyby ją mogła dostać) 2. NARZĘDZIA ANALIZY EKONOMICZNEJ
MODEL = (inaczej teoria) zawiera szereg założeń upraszczających, dotyczących sposobów zachowywania się ludzi. Stanowi świadome uproszczenie rzeczywistości -tworzy ramy organizujące sposób myślenia o zagadnieniu -pkt wyjścia procesów analizy
-posługiwanie się modelem pozwala określić, które informacje są w danym przypadku najistotniejsze -weryfikację modelu ułatwiają fakty, zasoby danych (istotne dobranie odpowiedniego zasobu danych-konieczność teoretycznego związku, a nie „wpływ bólu paznokcia córki sąsiada na okres wegetacji twoich roślin balkonowych)
SZEREG CZASOWY = kolejne wartości przyjmowane przez daną zmienną w różnych momentach (uwaga na manipulowanie wykresami - ostrożnie interpretować)
DANE PRZEKROJOWE = pokazują, jakie warunki przyjmuje analizowana zmienna u poszczególnych osób lub też ich grup w określonym momencie
WSKAŹNIKI = wyrażają względną wartość danej zmiennej odniesione do jej wartości w okresie podstawowym
-średnia cena (średnia ważona - uwzględnienie relatywnego udziału poszczególnych składowych)
-cen detalicznych(WCD) - wyciągnięcie śr.ważonej ze wskaźników cen różnych grup towarowych; roczna procentowa zmiana wskaźnika cen detalicznych jest powszechnie stosowaną miarą stopy zmiany cen (inflacji)
gdy wyrażone w wartościach pieniężnych - rozróżnienie:
Koszty nominalne = mierzone w danej walucie („bieżące złotówki”)
Koszty realne = skorygowanie kosztów nominalnych nominalnych zmiany poziomu cen („stałe złotówki”)