Miary wzrostu i rozwoju gospodarczego.
Miary czynników ekonomicznych.
PKB (percapita) Najpopularniejszy miernik. Choć niedoskonały, obrazuje zwykle również sytuację w pozostałych kategoriach społeczno-gospodarczych; naturalnie na obszarach (w krajach) o najniższych dochodach, mają miejsce następujące zjawiska:
Najkrótsza długość życia
Najwyższa śmiertelność dzieci
Wysoki przyrost naturalny
Niski poziom wydatków na naukę
Wysoki odsetek analfabetów w społeczeństwie
PPP (purchase power parity) parytet siły nabywczej. Za jego pomocą przelicza się waluty w taki sposób, aby ustalić ich rzeczywistą siłę nabywczą, parytet siły nabywczej różni się od kursu walutowego - może być od niego wyższy lub niższy9. Głównymi przyczynami zróżnicowania kursu walutowego i wartości waluty według parytetu siły nabywczej są:
różnice cen towarów i usług w porównywanych krajach, wyrażające różnice kosztów poszczególnych czynników wytwórczych, w tym kosztów pracy
polityka kursu walutowego w porównywanych krajach (celowe zawyżanie lub zaniżanie kursu), różnice kosztu dóbr publicznych i zakresu korzystania z nich.
EVI (economic vulnerability index) indeks wrażliwości ekonomicznej. Pozwala on na ocenę podatności gospodarek światowych na zakłócenia. Jest wypadkową poziomu następujących zmiennych:
Wielkość populacji
Oddalenie (odległość od potencjalnych partnerów w wymianie)
Koncentracja handlu I eksportu Udział rolnictwa I rybołówstwa w PKB,
Wielkość zjawiska bezdomności w wyniku katastrof naturalnych
Zmienność produkcji rolniczej
Zmienność dochodów z eksportu dóbr I usług10
Pozostałe kryteria używane dla określenia wrażliwości ekonomicznej to PKB oraz HAI. Jedynie gospodarki krajów o wielkości ludności mniejszej niż 75 milionów mogą być rozpatrywane przy użyciu indeksu wrażliwości ekonomicznej.
Miary czynników społecznych i kulturowych m.in.:
HAI (human assets index) Indeks zasobów ludzkich. Jest wypadkową poziomu następujących zmiennych: Odsetek odżywionych (zaspokojone podstawowe potrzeby żywieniowe)
Poziom opieki zdrowotnej Poziom edukacji
Poziom alfabetyzacji wśród dorosłych 11
HDI (human development index) Wskaźnik rozwoju społecznego. Jest miarą syntetyczną opartą na średniej wskaźników obejmujących trzy podstawowe sfery życia:
zdrowia (oceniana poprzez wskaźnik przeciętnej długości życia),
9 Blaszczyński A., "Słownik pojęć ekonomicznych Glossary of Economic Terms", Szkoła Zarządzania Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 1995
UNCDF - United Nations Capital Development Found 11 UNCDF - United Nations Capital Development Found