1636660498

4. Pole elektryczne 17

Powierzchnie ekwipotencjalne ;

— imię --■^\JsiTpola

Potencjał O ziemi

Rys. 5. Pole elektryczne rozpływu prądu z uziomu (a) i rozkład napięcia na powierzchni ziemi przy uziomie (b)

Pole elektryczne występujące w ośrodku przew odzącym jest określane jako pole przepływowe, gdyż wywołuje przepływ prądu elektrycznego.

Na rysunku 5 przedstawiono przekrój pola rozpływu prądu z uziomu rurowego do ziemi. Jak widać napięcie między elektrodą uziomu a ziemią rozkłada się na pewnej odległości.

Na rysunku 6 pokazano rozkład linii sił i linii ekw^potencjalnych w przewodzie o zmiennym przekroju. W obu odcinkach przewodu występuje tak zwane jednorodne pole elektryczne, którego natężenie we wszystkich punktach jest takie samo, równe napięciu między liniami ekwipotencjalnymi, podzielonemu przez odległość między nimi.

Rys. 6. Przepływowe pole elektryczne w przew odniku

Elektrony swobodne w ośrodku przewodzącym przepływają w polu elektrycznym do elektrody dodatniej - podobnie jak kationy w zjonizowanytn ośrodku płynnym - aniony zaś do elektrody ujemnej. Za dodatni kierunek prądu przyjęto kierunek ruchu dodatnich ładunków elektrycznych od elektrody dodatniej do ujemnej. Jest on przeciwny do kierunku przepływu elektronów; czyli najmniejszych ładunków ujemnych, oznaczonych e~. Natomiast za dodatni kierunek napięcia przyjęto kierunek ku biegunowi o wyższym potencjale, czyli od elektrody ujemnej do dodatniej, a więc przeciwnie do kierunku prądu, co zaznaczono na rysunku 6.

Pole elektryczne wytworzone między elektrodami umieszczonymi w ośrodku izolacyjnym (np. w powietrzu, oleju lub porcelanie) nazywa się statycznym polem elektrycznym. Pole to wywołuje krótkotrwały przepływ prądu