Linux Meta-FAQ Linux Meta-FAQ Michael K. Johnson, [e-mail] v4.5, 16 July 1996 Wersja polska Piotr Pogorzelski [e-mail] w 1.0.1, Luty 1997 To jest META-FAQ dla Linuxa. Jest to głównie lista wartościowych źródeł inforacji. Jeśli chcesz się dowiedzieć więcej o Linuxie, lub masz problemy i szukasz pomocy zapoznaj się podanymi dokumentami. Pierwszą wersją tego dokumentu napisał Lars Wirzenius ([e-mail]) . Obecnie opiekuje się nim Michael K. Johnson ([e-mail]). Wersją polską opiekuje się [e-mail]. Napisz do mnie jeśli masz jakiekolwiek pytania na temat tego dokumentu. 1. Wprowadzenie Co to jest Linux?Linux jest niezależną implementacją systemu operacyjnego zgodnego ze standardem POSIX, z rozszerzeniami pochodzącymi z systemów SYSV i BSD, który został stworzony od samego początku (wygląda i zachowuje się jak Unix). Nie ma w nim prawnie zastrzeżonego kodu. Linux jest swobodnie rozpowszechniany na warynkach Licencji GNU Public License. Działa na komputerach zgodnych IBM PC o architekturze ISA lub EISA (z różnymi wariantami magistrali lokalnej VLB i PCI) z procesorem 386 lub lepszym. Dodatkowo, został przeniesiony na komputery typu Amiga i Atari z jednostami MMU. To znaczy proesory 68020 z zewnętrznymi jednostami MMU, 68030, 68040 lub 68060. Wymagana jest również jednostak FPU (koprocesor), cybą, ze ktoś w końcu napisze emulator FPU. Patrz /pub/linux/680x0 w mirrorach tsx-11.mit.edu. Aktualne versje jądra obslugują również architekturę DEC Alpha i Sun SPARC. Dystrybucja RedHat Commercial Linux jest aktualnie jedyną dystrybucją dla procesorów Alpha. Dla procesora SPARC dostępna jest dystrybucja Red Hat i Debian (lub wkrótce będzie). Obsługa ARM, PowerPC i MIPS jest w różnych stadiach rozwoju. Czytaj comp.os.linux.announce. Dokładne inforamcje o wymaganiach sprzętowych znajdziesz w FAQ. Jądro Linuxa zostało napisane przez Linusa Torvaldsa (Linus.Torvalds@.Helsinki.FI) z Finlandii i wielu innych ochotników z całego świata. Większość oprogramowania pracującego pod Linuxem jest darmowa, wiele z nich pochodzi z projektu GNU. FAQ na temat LinuxaZbiór najczęściej zadawanych pytań wraz z odpowiedziami, w którym odpowiedź na większość pytań znajdziesz szybciej niż w sieci. Dostępny w większości archiwów ftp (/pub/linux/docs na tsx-11.mit.edu) i rtfm.mit.edu, podstawowym miejscu przechowywania wszelkich dokumentów FAQ. Dokumenty HOWTOPodobne do FAQ, lecz zamiast odpowiedzi na częste problemy wyjaśniają jak wykonać różne, powszechne zadania, np. jak zamówić dystrybucję Linuxa, jak skonfigurować drukarkę, zestawić podstawowe połąćzenie UUCP w celu dystrybucji Usenet News, itp. Zobacz sunsite.icm.edu.pl /pub/Linux/sunsite/docs/HOWTO, znajdziesz tam pełen zestaw najnowszych wersji wszystkich dokumentów HOWTO. Inne miejsca z aktualnymi kopiami to susnite.icm.edu.pl ftp.cc.gatech.edu i tsx-11.mit.edu. Dodatkowo, istnieje wiele którkich, dowolnie sormatowanych dokumentów nazwanych mini-HOWTO. Opisują bardzo specyficzne tematy, np. co to jest BogoMIPS lub jak używać Color-ls. Są dostępne w katalogu /pub/Linux/susnite/docs/HOWTO/mini. Grupy nowinkowe na temat LinuxaIstnieje kilkanaście grup usenet news na temat Linuxa. W jezyku polskim jest pl.comp.os.linux. Dobrym pomysłem jest też śledzenie grupy comp.os.linux.announce, która jest moderoana przez Larsa Wirzeniusa. Aby umieścić na niej jakąś wiadomość należy ją wysłać do [e-mail]. Wszelkie pytania na temat tej grupy należy kierować bezpośrednio do Larsa Wirzeniusa na adres [e-mail]. Grupa comp.os.linux.announce jest grupą moderowaną i służy do umieszczania ogłoszeń na temat nowych wersji programów, poprawek, ogłoszeń o różnych wydarzeniach dotyczących Linuxa. Grupa comp.os.linux.answers jest grupą moderowaną, na którą są przesyłane róznego rodzaju dokumentacje, miedzy innymi Linux FAQ i wszelkie dokumenty HOWTO. Grupa comp.os.linux.setup jest grupą niemoderowaną przeznaconą do dyskusji spraw związanych z konfiuracją Linuxa. Grupa comp.os.linux.admin jest grupą niemoderowaną przeznaczoną do dyskusji na temat administrowania Linuxem. Grupa comp.os.linux.development.system jest grupą niemoderowaną przeznaczoną do dyskusji na temat rozwoju jądra Linuxa. Pytania związane z budową różnych aplikacji jakie mogą być umieszczane w tej grupie muszą dotyczyć wyłącznie współpracy danej aplikacji z jądrem. Wszelkie inne pytania dotyczące budowy aplikacji są zwykle specyficzne dla Unixa i powinny być kierowane do grupy comp.os.unix, chyba że są bardzo specyficzne dla Linuxa, a wtedy należy je kierować do comp.os.linux.apps. Grupa comp.os.linux.development.apps jest grupą niemoderowaną przeznaczoną do dyskusji na tematy związane z budową aplikacji specyficznych dla Linuxa. Nie jest przeznaczona do poszukiwania rożnego rodzaju aplikacji pod linuxa, ani nie jest miejscem na dyskusję jakie aplikacje powinny się pojawić. Grupa comp.os.linux.hardware służy do dyskusji na temat sprzetu, lecz pytania muszą dotyczyć Linuxa. Grupa comp.os.linux.networking służy do dyskusji problemów związanych z rozwojem obsługi i konfiguracją sieci. Grupa comp.os.linux.x służy do dyskusji na temat problemów korzystania z X Window System specyficznych dla Linuxa. Grupa comp.os.linux.misc jest grupą niemoderowaną, gdzie można dyskutować na inne tematy, które nie pasują do wymieniownych wcześniej grup, a które dotyczą Linuxa. Zasadniczo nie należy wysyłać atykułu do kilku grup jednocześnie (crosssposting). Wyjątkiem jest okazjonalne wysyłanie wiadomości do grupy niemoderowanej i comp.os.linux.announce. Ideą podziału comp.os.linux. na tak wiele grup było zmiejszenie ruchu w każdej z nich. Ci, którzy się temu nie podporządkują będą tępieni bez litości... Inne grupy dyskusjneNie zakładaj, że wszystkie twoje pytania są specyficzne dla grup poświęconych Linuxowi. Jeśli twoje pytanie tak na prawdę dotyczy programowania w szelu pod unixem lub klonem unixa, to zadaj pytanie w comp.os.unix.shell. Dotyczy Emacsa? Pytaj w gnu.emacs.help. Również jeśli nie znasz innej grupy gdzie mógłbyś zadać to pytanie, lecz wydaje ci się, że powinna istnieć, spytaj grzecznie w swoim liscie czy ktoś nie zna grypy, która bylaby lepsza do zadania tego pytania. Użytkownik Linuxa powinie pamiętać co najmniej o takich grupach, jak comp.unix.{questions,shell,programming,bsd,admin} i comp.windows.x.i386unix . World-Wide WebGreg Hankins, [e-mail], opiekuje się stroną domową WWW dla projektu Linuxa. URL: http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html Polish HOWTOZanim zaczely powstawać tłumaczenia dokumentów angielskich, powstał http://sunsite.icm.edu.pl/pub/Linux/sunsite/docs/HOWTO/Polish-HOWTO. Chyba pierwszy dokument o Linuxie w Polsce i po polsku. HOWTO po polskuNa początku 1997 roku zawiązała się grupa osób w celu przetłumaczenia dokumentów HOWTO na język polski. Zobacz http://www.jtz.org.pl/Kontakt z ludźmi zajmującymi się tłumaczeniem HOWTO na polski to ogólnie dostępna lista [e-mail]. Można na nią wysłać list nie będąc na tę listę zapisanym, lecz pamiętaj, że jest ona przeznaczona przede wszystkim dla osób pracujących nad tłumaczeniami. Pamiętaj o tym wysyłając tam list. Lokalizacja programówJuż od ponad roku inna grupa ludzi pracuje nad tłuamczeniem komunikatów programów GNU. Dzieki temu już niedługo twój Linux będzie mówił do ciebie po polsku. Więcej informacji znajdziesz pod adresem ftp://ftp.torun.pdi.net/pub/nls. Linux PlusWreszcie pojawiło sie pierwsze czasopismo o Linuxie po polsku. Pierwszy numer został wydany w styczniu 1997. Dp czasopisma dołączony jest CD-ROM. Cena detaliczna 20 zł. Więcej inforamcji na ten temat w redakcji [e-mail], tel/fax [phone], adres LinuxPlus, Puszczyka 20, 02-784, Warszawa Linux JournalCzasopismo Linux Jouranl powstało ponad dwa lata temu. Znajdziesz tam artykuły odpowiednie niemal dla każdego poziomu znajomości Linuxa i chce być pomocne dla wszystkich użytkowników Linuxa. Subsktypcja kosztuje $22 w USA, $27 w kanadzie i Meksyku, i $32 dla reszty świata, płatne w doralrach amerykańskich. Prośby o subskrybcje proszę wysyłać pod adres [e-mail] lub faxem do USA 1-206-782-7191, lub pocztą na adres Linux Journal, PO Box 85867, Seattle, WA 98145-1867 USA. Jeśli chcesz przesłać numer karty kredytowej pocztą elektroniczną, SSC udostępnia publiczny klucz PGP: finger [e-mail]. Katalog oprogramowaniaInforamcję o darmowym oprogramowaniu dostępnym pod Linuxa można znaleźć w ``Katalogu oprogramowania dla Linuxa'' (Linux Software Map, LSM), ktróą można znaleźć na sunsite.icm.edu.pl w /pub/Linux/sunsite/docs/LSM.gz. Inforamcje o prowadzonych nie-komercyjnych projektach można znaleźć w ``Spisie projektów'' (Projrcts Map), wysyłanym okresowo do comp.os.linux.announce i przechowywanej w sunsite.unc.edu w katalogu /pub/Linux/sunsite/docs/Projects-Map/Projects-Map.gz. Informacje o produktach komercyjnych znajdują się w ``Spisie oprogramowania komercyjnego dla Linuxa'' wysłanym okazjonalnie do comp.os.linux.announce. 2. Jak zdobyć Linuxa 3. Archiwa FTP Linuxa Kompletna lista archiwów ftp Linuxa znajduje się w dokumencie Linux INFO-SHEET, który zawsze można znaleźć w tsx-11.mit.edu w katalogu /pub/linux/docs/. dostępne są wersje DVI (INFO-SHEET.dvi) i PostScript (INFO-SHEET.ps). Najważniejsze archiwa przedstawiono poniżej. Archiwum najbliżej ciebie znajdziesz w Linux INFO-SHEET. textual name numeric addr Linux directory ======================= ============== =============== tsx-11.mit.edu 18.86.0.44 /pub/linux sunsite.unc.edu 152.2.22.81 /pub/Linux ftp.funet.fi 128.214.248.6 /pub/Linux ftp.sunsite.icm.edu.pl 148.81.209.3 /pub/Linux Pierwsze trzy, są to główne archiwa linuxa, gdzie umieszcane jest najwięcej nowych programów. Istnieje wiele mirrorów, korzystaj z najbliższego (w sensie polączeń sieciowych). 3.1 Linux w BBS-ach Okazjonanie ktoś przesyła listę BBSów w których jest dostępny Linux. Możesz z nich korzystać jeśli nie masz dostępu do FTP. Lista ta jest dostępna w ftp.cdrom.com w pliku /pub/linux/docs/bbs.list. Jesli nie masz dostępu do ftp możesz ją otrzymać za pomocą programu ftpmail (opisanego później w tym dokumencie) lub poproś przyjaciela, który ma distęp do internetu. 3.2 Linux na nośnikach fizycznych Linux jest dystrybuwany przez wielu sprzedawców na dyskietkach, krązkach CD i taśmach. Przeczytaj Distribution HOWTO wysyłane regularnie do comp.os.linux.announce i dostępne w susnite.unc.edu jako /pub/Linux/docs/HOWTO/distribution-HOWTO. W Polsce Linux jest dostepny głównie przez FTP. Wydawnictwo software wydało krążek z dystrybucją REdHat 3.0.3 jesienią 1996. Wraz z pierwszym numerem LinuxPlus dostępna była płytka CD z dystrybucją RedHat 4.0, drugi nume zawierał Debiana 1.2. Wraz z pojawieniem się LinuxPlus powstała możliwść zdobycia w miarę aktualnej dystrybucji CD, bez konieczności kupowania krązków za granicą lub w firmach specjalizujących się w ich sprowadzaniu. 3.3 AFS Linux jest dostępny przez AFS przez zamontowanie wolumenu project.linux z sipb.mit.edu. 3.4 Uslugi ftpmail Sunsite oferuje usługę ftp-mail --- mail [e-mail]. 4. Dystrybucje Linuxa Linux jest rozpowszechniany przez jego autora jako jądro. Inni zgromadzili wokół niego oprogramowanie i stworzyli tzw. dystrybucje, z których powstała ogroman większość instalacji Linuxa. Lączą one jądro udostępnione przez autora z dodtkowym oprogramowaniem budując w ten sposób kompletny system. Wiekszośc dystrybucji zawiera zrówno oprogramowanie systemowe, jak również aplikacje. Istnieje kilkanaście dystrybucji Linuxa dostępnych w różnych miejscach. Sunsite gromadzi niemal wszystkie z nich i udostępnia w katalogu /pub/Linux/distributions. Najczęsciej polecane, swobodnie dostępne to Red Hat, Debian i Slackware. Wszystkie są dostępne za darmo przez internet, jak również za opłata na krązkach CD. Istnieją również inne dystrybucje Linuxa. Większość komercyjnych dystrybucji Linuxa ogłasza sięw Linux Journal. 5. Listy dyskusyjne dotyczące linuxa Najpopularniejsza i jedyna w polsce [e-mail] złączona z grupą usenet news pl.comp.os.linux stanowi najlepsze zródło inforamcji o Linuxie w Polsce. Inne wykorzystywane przede wszystkim przez ludzi pracujących nad rozwojem oprogramowania lub dotyczące dyskusji nie dostępnych publicznie wersji testowych. Adresy znajdziesz w Linux FAQ. Wyślij list na adres [e-mail] z jednym słowem help w treści listu, a otrzymasz list wyjaśniający jak zapisać się na dostepne tam grupy. Zachowaj te odpowiedz, gdzyż znajdziesz tam informacje jak się z takich grup wypisać. Jesli nie zapoznasz się z inforamacjami w tym liście i bedziesz wysyłał do tych grup z prośbą o wypisanie cię z nich zostaniesz sponiewierany za marnowanie łączy i cudzych pieniędzy. 6. Dokumentacja różnego rodzaju oprogramowania Wiele programów jest dostępnych z pewnego rodzaju dokumentacją, często wpliku o nazwie README lub podobnej. BARDZO dobrym pomysłem jest uważne przestudiowanie takich plików. Nudno jest oglądać (i odpowiadać) na pytania, na które odpowiedź można znaleźć w dokumentacji. 7. Więcej dokumentacji Projekt dokumentacji dla Linuxa (Linux Dokumentation Project, LDP) opracował mnóstwo dokumentacji. W tej chili jest dostępne ponad 1600 stron dokumentacji w postaci książek udostępnionych do darmowego kopiowania i rozpowszechniania. Powstało również wiele stron podręcznika (man pages) i powstaje ich coraz więcej. Zobacz sunsite.icm.edu.pl:/pub/Linux/sunsite/docs/LDP, znajdziesz tam dokumenty stworzone przez LDP. LDP dostarcza również opisane wcześniej dokumety HOWTO. 8. Trzymanie ręki na pulsie Ważne nowe wersje oprogramowania są zwykle ogłaszane w grupie newsowej comp.os.linux.announce. finger [e-mail] lub finger @linux.cs.helsinki.fi aby otrzymać informacje o najnowszej wersji jądra. 9. Ten dokument Ostania wersja tego dokumentu powinna być zawsze dostępna pod adresem http://www.jtz.org.pl/Html/META-HOWTO.pl.html, a najnowszą werję angielską na podstawie której powstał ten dokument znajdziesz pod adresem http://sunsite.unc.edu/mdw/linux.html 10. Prawa autorskie Znaki firmowe należą do ich właścicieli. Nie gwarantujemy satysfakcji. Żadnych gwarancji związanych z tym dokumentem. Nie jest ważny tam, gdzie jest to zabronione Zawartość teg odokuemntu jest własnością publiczną (public domain), lecz jeśli bedziesz go cytował, grzeczność nakazuje wspomnieć o autorach. 11. Od tłumacza Prawa autorskie tłumaczenia należą do (c) 1997 [e-mail]. Możesz robić z nim co zechcesz pod warunkiem, że zachowasz informacje o prawach autorskich. Zmiany w stosunku do oryginału to zmiana odwołań sunsite.unc.edu do jego kopii na sunsite.icm.edu.pl, rozdziały o polskich dokumentach i tłumaczeniach, oraz tekst o Linux+.