plik


ÿþZESZYTY NAUKOWE AKADEMII MARYNARKI WOJENNEJ ROK XLV NR 4 (159) 2004 Tomasz Szubrycht SIECIOCENRYCZNOZ  MITY I RZECZYWISTOZ STRESZCZENIE Od kilkunastu lat ma miejsce swoista rewolucja informatyczna, która zmieniBa oblicze wielu dziedzin ludzkiego |ycia. Zmiany te nie ominBy równie| sfery militarnej. W latach dziewi- dziesitych ubiegBego wieku admiraB A. Cebrowski wprowadziB pojcie dziaBaD sieciocentrycznych. Od tego czasu powstaBo wokóB nich wiele stereotypów. ArtykuB jest prób przedstawienia systema- tyki poj i stereotypów zwizanych z Network  Centric Warfare (NCW) oraz weryfikacji naro- sBych mitów. WSTP Ostatnie kilkana[cie lat ubiegBego wieku to gwaBtowny rozwój informatyki, który przejawiaB si zarówno postpem technicznym, jak i powszechno[ci wyko- rzystania informatyki w |yciu codziennym. Trwajce stulecie okre[lane jest jako wiek informatyczny lub rewolucja informatyczna i przyrównywane bywa czsto do majcej miejsce w XIX wieku rewolucji industrialnej. W[ród teoretyków my[li wojskowej panuje zgoda wobec stwierdzenia, |e charakter dziaBaD zbrojnych jest bezpo[rednio zwizany z epok, w której s one prowadzone. Tym samym wiek informatyczny powinien mie znaczcy wpByw na dziaBania zbrojne, a wynik konfrontacji militarnej w erze informatycznej zale- |e w znacznym stopniu od efektywnego wprzgnicia informatyki na poszczegól- nych szczeblach dowodzenia. W dotychczasowej historii to wBa[nie potrzeby siB zbrojnych byBy gBównym motorem napdowym rozwoju nowych, czsto nowator- skich idei lub technologii, jednak w przypadku informatyki tak rol odegraB sektor cywilny. Twórc idei militarnego wykorzystania koncepcji Network Centric Warfare (NCW) jest admiraB A. Cebrowski. Ale pojcie dziaBaD sieciocentrycznych przyspa- 143 Tomasz Szubrycht rza wielu trudno[ci. Nawet jej twórca twierdzi [4], |e nie mo|na jednoznacznie zde- finiowa prezentowanego problemu. W dostpnej literaturze brak jest definicji, któ- ra akceptowana byBaby przez wikszo[ specjalistów zajmujcych si tym zagadnieniem. W[ród teoretyków my[li wojskowej panuj w tej kwestii powa|ne ró|nice zdaD. Niektórzy uwa|aj, |e NCW nie jest koncepcj, a metod prowadzenia dziaBaD zbrojnych. Spotyka si to ze sprzeciwem innych, wedBug których NCW nie mo|e by okre[lana jako metoda prowadzenia wojny. Trudno jest prezentowa zagadnienie, które budzi takie kontrowersje ju| na poziomie definiowania. Mimo tych rozbie|no[ci, mo|na stwierdzi, |e sieciocen- tryczno[ jest najbardziej odpowiednim pojciem stworzonym dla opisu sposobu organizacji i prowadzenia dziaBaD militarnych w wieku informatycznym. NCW nie odnosi si jedynie do prostego zastosowania techniki informatycznej w siBach zbroj- nych, ale równie| do stworzenia zBo|onego systemu, który mo|e zrewolucjonizowa charakter przyszBych dziaBaD. Wprowadzenie prezentowanej koncepcji do sfery militarnej jest [ci[le zwi- zane ze zwikszeniem efektywno[ci zarzdzania. Jednak|e proste przekBadanie do- [wiadczeD lub rozwizaD wypracowanych przez firmy sektora cywilnego byBoby zbytnim uproszczeniem. Podobnie bBdna jest teza, |e wypracowane rozwizania i zgromadzone do[wiadczenie sektora prywatnego s nie do zastosowania w siBach zbrojnych (ze wzgldu na ich specyfik). GENEZA I KONCEPCJA DZIAAAC SIECIOCENRYCZNYCH W erze informatycznej bogactwo paDstw [3, 4] jest coraz cz[ciej uto|sa- miane z ró|norodnymi formami informacji, a nie  klasycznymi produktami prze- mysBowymi. W przeszBo[ci produkt byB kojarzony raczej z mniej lub bardziej przetworzonymi formami surowców naturalnych, wspóBcze[nie informacja i wBa- sno[ intelektualna zaczynaj odgrywa coraz wiksz rol w midzynarodowej wymianie gospodarczej. Tym samym informacja  jej przepByw oraz przetwarzanie  staje si wymiernym dobrem, które mo|e przyj jedn z trzech form: produktu, surowca lub  swoistego paliwa . W [wiecie wzrastajcej konkurencji o sukcesie gospodarczym decyduj ró|norodne czynniki, w tym: obni|enie kosztów wBasnych, wzrost jako[ci i nowoczesno[ci wytwarzanych produktów oraz ich globalna dystry- bucja. Chcc sprosta tym wyzwaniom, wiele midzynarodowych korporacji u[wia- domiBo sobie rol, jak mo|e odegra w tych procesach informatyka. Pierwszymi, którzy w praktyce handlowej na skal globaln wykorzystali osignicia informa- 144 Zeszyty Naukowe AMW Sieciocentryczno[  mity i rzeczywisto[ tyczne, byli przedstawiciele IBM, Wal-Mart i Deutsche Morgan Grenfell. Dziki wprowadzeniu organizacji sieciocentrycznej firmy te zwikszyBy o kilkadziesit procent zyski oraz osignBy znaczn popraw jako[ci obsBugi klientów. W przypadku dziaBaD militarnych identyfikowanie NCW jedynie jako  woj- ny w sieci jest powa|nym bBdem. Jej zasadnicz ide jest maksymalizacja wyko- rzystania dostpnych informacji w celu zwikszenia potencjaBu bojowego poprzez ich dystrybucj do wszystkich potencjalnych odbiorców. NCW przedkBada przewa- g informacyjn nad przewag militarn. Tym samym mo|na stwierdzi, |e jest w o wiele wikszym stopniu stanem umysBu ni| konkretnej rzeczywisto[ci. DziaBa- nia z zakresu sieciocentryczno[ci odnosz si do stworzenia takich warunków, by ka|dy z uczestników mógB w Batwy i przystpny sposób uzyska wiedz o sytuacji oraz by mógB sprosta zaistniaBym wyzwaniom pola walki. MITY I RZECZYWISTOZ NETWORK CENTRIC WARFARE M. Barnett w artykule [2] przedstawia i analizuje ró|norodne aspekty dzia- BaD sieciocentrycznych. We wstpie cytuje L. Harta:  Jedynym trudniejszym zada- niem, od wprowadzenia nowych idei i pomysBów do my[li wojskowej, jest porzucenie starego sposobu my[lenia . Wypowiedz ta w caBej rozcigBo[ci odnosi si równie| do NCW. WokóB pre- zentowanych zagadnieD narosBo wiele mitów i stereotypów. Poni|ej przedstawione zostan te, które s najcz[ciej powielane i przedstawiane w publikacjach dotycz- cych dziaBaD sieciocentrycznych. Mit pierwszy Zwolennicy dziaBania sieciocentrycznego uwa|aj, |e bdzie ono miaBo bez- po[redni wpByw na efektywno[ posiadanego potencjaBu militarnego. Takie zaBo|e- nie jest prawdziwe tylko wówczas, gdy wdra|anie idei NCW bdzie prowadzone równolegle w ramach sojuszu lub w siBach zbrojnych potencjalnych sojuszników. W systemach dowodzenia i Bczno[ci wielu paDstw ma miejsce systema- tyczny postp techniczny (informatyczny). Ma on jednak ró|ny wymiar, charakter lub kierunek. Najbardziej dynamiczny jest w USA, Izraelu i Japonii. Powoduje to, |e nawet bogate paDstwa (potencjalni sojusznicy tych paDstw) obawiaj si, |e utra- cona zostanie kompatybilno[ systemów. Wprowadzenie idei NCW i przyjcie w peBnym wymiarze jej filozofii dziaBaD niesie ze sob ryzyko  swoistej izolacji , 4 (159) 2004 145 Tomasz Szubrycht a tym samym ogranicza mo|liwo[ prowadzenia dziaBaD wielonarodowych lub so- juszniczych. Spowodowane jest to brakiem kompatybilno[ci sprztowej i procedu- ralnej, ale przede wszystkim ró|nicami natury mentalnej. Wynikaj one z ró|nic w procesie szkolenia, wymuszonych przez NCW. Zasadniczym wymogiem przyszBego pola walki stanie si zdolno[ wej[cia do wspólnej sieci informatycznej lub informacyjnej i uzyskanie zobrazowania pola walki. Brak takiej mo|liwo[ci spowoduje, |e element nie bdzie ani producentem (twórc), ani odbiorc (konsumentem) wspólnych baz danych i jako taki nie zostanie przyjty do  walczcej sieci . Pomimo przedstawionych zastrze|eD, bBdem wydaje si ewentualne porzucenie tej idei. Dotychczasowe dziaBania przeprowadzone przez Marynark Wojenn USA jednoznacznie potwierdziBy bowiem wag dziaBaD siecio- centrycznych. Mit drugi Kolejnym bBdem odnoszcym si do dziaBaD sieciocentrycznych jest przy- jcie zaBo|enia, |e charakter przyszBych konfliktów bdzie zbli|ony do scenariuszy  zimnowojennych , tj. konfliktów paDstw znajdujcych si na zbli|onym poziomie rozwoju technologicznego. Przeciwnicy NCW uwa|aj, |e ich efektywno[ bdzie wysoka jedynie w przypadku konfliktu o wysokiej intensywno[ci, rozgrywajcego si pomidzy przeciwnikami o zbli|onym potencjale militarnym (w tym potencjale informatycz- nym). Tymczasem teoretycy twierdz, |e w okresie kilkunastu, a nawet kilkudzie- siciu lat [rodek ci|ko[ci stanowi bd dziaBania inne ni| wojna (MOOTW), w których niepewno[, zBo|ono[ i chaos s norm. Uwa|aj oni, |e w przypadku konfrontacji z przeciwnikiem, który nie posiada scentralizowanych systemów do- wodzenia czy obiegu informacji, ofensywne dziaBania z zakresu wojny informacyj- nej bd maBo efektywne. Pogldy te dowodz wskiego rozumienia idei dziaBaD sieciocentrycznych, tj. zaw|ania ich do taktycznego wykorzystania powizaD w relacji sensor  wyko- nawca (strzelec). Powinno to ulec weryfikacji, je[li przyjmiemy wieloaspektow analiz realizowanej misji. Stworzenie jednolitego obrazu sytuacji taktycznej jest szczególnie wa|ne w przypadkach, w których chaos, niepewno[, zBo|ono[ i wpByw czynników poza- militarnych jest du|y. Umo|liwia on wypracowanie swoistego parasola ochronnego sprzyjajcego ograniczaniu niepo|danej i niekontrolowanej eskalacji napicia czy intensywno[ci konfliktu. 146 Zeszyty Naukowe AMW Sieciocentryczno[  mity i rzeczywisto[ Wielu specjalistów, szczególnie amerykaDskich, twierdzi, |e wspóBczesne systemy dowodzenia nie s przystosowane do efektywnej realizacji dziaBaD w ra- mach MOOTW. Nie oznacza to, |e NCW nie bdzie w stanie zwikszy tej efek- tywno[ci. Nie jest prawd, |e dziaBania sieciocentryczne s nieodpowiednie dla wykonywania zadaD w ramach MOOTW. To raczej ich uczestnicy nie umiej w peBni wykorzysta mo|liwo[ci, jakie stwarza im ta koncepcja, nie potrafi bo- wiem wBa[ciwie wykorzysta mo|liwo[ci gromadzenia i analizy dostpnych infor- macji. Bezsprzecznie nale|y pamita, |e posiadanie peBnych i wiarygodnych informacji pozwala lepiej oceni ka|d sytuacj. Mit trzeci Era informatyczna sprawia, |e przyszBe konflikty pomidzy stronami o po- dobnych potencjaBach rozpoczyna si bd od próby wywalczenia przewagi w ob- szarze zdobywania, przetwarzania, przekazywania i gromadzenia danych. Uzyskana przewaga umo|liwi przyspieszenie procesów decyzyjnych (lepsz finaln jako[ podejmowanych decyzji), co w efekcie doprowadzi do uzyskania przewagi w dzia- Baniach zbrojnych. Dla osignicia powy|szego niezbdna jest wiedza, w jaki sposób bezpiecz- na transmisja informacji niejawnych, elektroniczne zobrazowanie pola walki w cza- sie rzeczywistym i elektroniczne systemy kierowania [rodkami ra|enia mog przyczyni si do osignicia zaBo|onego celu. 100% Uczestnik dominujcy Przewaga informacyjna Uczestnik zdomi- nowany 100% Linia DokBadno[ informacji czasu Rys. 1. Interpretacja przewagi informatycznej [1] 4 (159) 2004 147 Tomasz Szubrycht Wykorzystanie przewagi informacyjnej oraz peBna i wiarygodna informacja o przeciwniku umo|liwiaj osignicie sukcesu stosunkowo maBym nakBadem siB. Tym samym NCW przyczynia si do zmniejszenia siB i [rodków bezpo[rednio zaan- ga|owanych w walce. Przyjcie koncepcji dziaBaD sieciocentrycznych sprawi, |e bd si one w coraz wikszym stopniu charakteryzowa maBymi, rozproszonymi, ale wysoce dynamicznymi elementami, sprz|onymi sieciami Bczno[ci i informatycznymi [1, 4]. Chocia| oddalone od siebie, uzyskaj one zdolno[ jednoczesnego ataku na wybrane kluczowe elementy (segmenty) przeciwnika, aby natychmiast po wykona- niu uderzenia ponownie przej[ w rozproszenie, tak by nie sta si obiektem ataku. Wiele tworzonych w przeszBo[ci teorii dotyczcych prowadzenia wojny nie znalazBo potwierdzenia w praktyce. Jedna z nich gBosiBa, |e ataki na [rodek ci|ko[ci systemu gospodarczego lub militarnego nieprzyjaciela zapewni szybkie zwycistwo (np. teoria osignicia zwycistwa poprzez zmasowane ataki powietrzne na cele strate- giczne). Teorie te s wci| popularne w krgach, które uwa|aj, |e era informatycz- na stworzy warunki na potwierdzenie ich sBuszno[ci [2]. Przeciwnicy takich teorii (w tym wypadku w odniesieniu do NCW) twier- dz, |e zniszczenie infrastruktury informacyjnej przeciwnika jest trudne z wielu powodów. Wynika to midzy innymi z tego, |e to, co jedni nazywaj wojn infor- macyjn, inni okre[laj jako terroryzm informacyjny. Uwa|aj oni, |e w przypadku dziaBaD o tym charakterze najbardziej podatn na ataki bdzie ludno[ cywilna, a dziaBania takie mo|na bdzie prowadzi jedynie w przypadku wojny totalnej lub globalnej. Z powy|szej analizy mo|na wycign nastpujcy wniosek: im mniejszy wspóBczynnik uzale|nienia spoBeczeDstwa od techniki informacyjnej, tym mniejsze bd efekty dziaBaD z zakresu wojny informacyjnej. Wynika to z faktu, |e im mniejsze jest uzale|nienie spoBeczeDstwa od technologii informatycznej, tym trudniej jest okre[li efektywno[ dziaBaD z zakresu wojny in- formacyjnej, poniewa| wiksze s mo|liwo[ci prowadzenia normalnego |ycia w [rodowisku o niskim nasyceniu technik informatyczn. Mit czwarty NCW jest czsto pojmowane jako swoiste panaceum na zmieniajc si rzeczywisto[ na polu walki [2, 7]. Osignicia krajów wysoko rozwinitych w dzie- dzinie informatyki skBaniaj do przyjcia tezy, |e wBczenie tych osigni w sfer zain- teresowaD wojskowych sprawi, |e przyszBe konflikty rozgrywane bd w zaciszu centrów dowodzenia, a gBównym celem bdzie wywalczenie przewagi informacyj- nej. Strona, która u[wiadomi sobie, |e poniosBa pora|k w tej dziedzinie, zaniecha 148 Zeszyty Naukowe AMW Sieciocentryczno[  mity i rzeczywisto[ dziaBaD o charakterze zbrojnym. Jest to my[lenie je[li nie naiwne, to przynajmniej idealistyczne. Wdro|enie idei NCW do rzeczywistych dziaBaD wymaga o wiele wi- cej ni| tylko prostego wBczenie technologii informatycznej w struktury dowodze- nia. Konieczne jest wypracowanie nowych koncepcji dziaBaD i dowodzenia, nowych doktryn, struktury siB (w tym siB wsparcia) oraz koncepcji ich wspóBdziaBania. Wszystkie te elementy s okre[lane jako Mission Capability Packages. Tylko wówczas mo|na znalez odpowiedz na zasadnicze pytanie: co to jest przewaga in- formacyjna? Mit pity Jednym z mitów jest pojmowanie NCW jedynie w aspekcie technologicz- nym. W rzeczywisto[ci jest to [rodek umo|liwiajcy zwikszenie efektywno[ci po- siadanego potencjaBu bojowego. Tak rozumiana sieciocentryczno[, a konkretnie jej siBa, wynika z efektywne- go powizania ró|norodnych jednostek geograficznie lub hierarchicznie rozproszo- nych za pomoc sieci informatycznych. PoBczenie tych dotd autonomicznych elementów za pomoc sieci umo|liwi efektywne wspóBdziaBanie i wymian infor- macji oraz osignicie wysokiego poziomu samosynchronizacji1. Dziki temu NCW wpBynie na zwikszenie efektywno[ci posiadanego potencjaBu bojowego. Mitem jest, |e NCW zmieni natur prowadzenia wojny. Oczywi[cie ludzie postrzegaj te same rzeczy w ró|ny sposób. Jednak|e je[li popatrzymy na zasady prowadzenia wojny w ujciu sieciocentrycznym, jedynie zasada masy i manewru powinna zosta odmiennie zinterpretowana. PozostaBe zasady nie zmieniaj si. NCW oferuje nam mo|liwo[ci zwikszenia jedno[ci zasad prowadzenia wojny po- przez redukcj napicia powstajcego midzy nimi. To wBa[nie wBczenie do dziaBaD NCW bdzie miaBo znaczcy wpByw na takie elementy, jak ekonomia siB, zaskocze- nie i jedno[ dowodzenia. Wydaje si równie|, |e wykorzystanie NCW bdzie mia- Bo znaczcy wpByw na osignicie zasady uproszczenia. Mit szósty W dziaBaniach NCW pojawia si niebezpieczeDstwo  lustrzanego postrze- gania , tj. przyjcie zaBo|enia, |e strona przeciwna bdzie przeprowadzaBa proces decyzyjny w sposób identyczny jak my. 1 Samosynchronizacja lub samoorganizacja oznacza mo|liwo[ stworzenia takich form organizacji, które ulegaj zmianie w zale|no[ci od rozwoju sytuacji. Forma ta jest szczególnie wa|na w sytuacjach zBo|onych, które cechuj si wysokim tempem dziaBaD. 4 (159) 2004 149 Tomasz Szubrycht Sieciocentryczno[ wpBywa po[rednio na zwikszenie prdko[ci podejmo- wania decyzji. Wynika to z faktu wzrostu prdko[ci przepBywu, analizy i przetwa- rzania danych. Nieograniczony wzrost prdko[ci podejmowania decyzji w cyklu prostym (cykl Boyla2) mo|e sta si niebezpieczny, bo mo|e si okaza, |e proces podejmowania decyzji jest tak szybki, i| dowódca staje si  niewolnikiem systemów komputerowych . W dziaBaniach sieciocentrycznych najbardziej niebezpieczne jest przyjcie zaBo|enia, |e istnieje mo|liwo[ oddziaBywania na ptl procesu podejmowania decyzji przez przeciwnika. W przypadku NCW powinni[my raczej my[le, |e takie oddziaBywanie jest jedynie celem, a nie zadaniem samym w sobie [5, 6]. ZakBada si, |e prawdopodobieDstwo konfliktu z przeciwnikiem, którego cechowa bdzie mniejsze zaawansowanie technologiczne w dziedzinie informatyki, jest najwiksze. Mo|e okaza si, |e w siBach zbrojnych majcych peBn automatyzacj sieci dowodze- nia i peBn sieciocentryczno[ decyzje bd podejmowane zbyt szybko. Tym samym stan si odpowiedzi na wcze[niejsze akcje, czyli bd tworzy swoiste sprz|enie zwrotne. Sytuacj tak mo|na przyrówna do  psów PawBowa , które na dzwik wBa- snego dzwonka [lini si, jednocze[nie nie wiedzc, dlaczego wydziela im si [lina. Przyjmujc sieciocentryczny sposób my[lenia, nie nale|y bezmy[lnie kon- centrowa si na sposobach zwikszania szybko[ci podejmowania decyzji. Trzeba zastanowi si raczej nad tym, jak najlepiej wykorzysta uzyskan przewag czaso- w w procesach podejmowania decyzji wBasnej i oponenta, poniewa| prdko[ po- dejmowania decyzji jest jedynie [rodkiem do osignicia sukcesu operacyjnego (sterowanie przeciwnikiem za pomoc dominacji informacyjnej). Rys. 2. WpByw prdko[ci podejmowania decyzji na zaBamanie systemu 2 John Boyd, pilot my[liwski w czasie wojny koreaDskiej stworzyB nastpujcy model podejmowania decyzji:  obserwuj  analizuj  decyduj  dziaBaj (OODA) . 150 Zeszyty Naukowe AMW Sieciocentryczno[  mity i rzeczywisto[ Mit siódmy Istnieje pogld, |e wprowadzenie sieciocentryczno[ci w siBach zbrojnych uczyni je bardziej podatnymi na oddziaBywanie asymetryczne. Pogld taki jest po cz[ci sBuszny. Nie mo|na stwierdzi, |e NCW zmniejszy podatno[ na takie dzia- Bania. Aktualnie nikt nie jest w stanie jednoznacznie odpowiedzie na pytanie, czy NCW sprawi, |e siBy zbrojne bd bardziej podatne na dziaBania asymetryczne, czy te| nie? Nale|y by [wiadomym, |e NCW jest now kon- cepcj prowadzenia dziaBaD o charakterze militarnym. Oczywi[cie zwikszenie na- sycenia sfery militarnej sieciami informatycznymi, przy jednoczesnym wzro[cie uzale|nienia od techniki informatycznej, przyczyni si do wzrostu mo|liwo[ci efek- tywnego prowadzenia dziaBaD w zakresie informacyjnym. Przyjto zaBo|enie, i| paDstwo zdajc si jedynie na NCW (uznajc t drog rozwoju za jedynie sBuszn i perspektywiczn), narazi si na dodatkowe niebezpieczeDstwa, a mianowicie stwo- rzy dogodne warunki dla zaadaptowania techniki informatycznej do wykonania ude- rzeD asymetrycznych. Uderzenia takie mog by wykonane przez przeciwnika, który w warunkach starcia klasycznego nie byBby zdolny sprosta wyzwaniom walki. Jak pokazuj dotychczasowe do[wiadczenia, ka|de nowo pojawiajce si zagro|enie po dokBadnym rozpoznaniu wymusza stosowne dziaBania obronne. W przypadku dziaBaD sieciocentrycznych nale|y oczekiwa szybkiego rozwoju obrony elektronicznej, w szczególno[ci za[ obrony informatycznej. Konieczne wy- daj si równolegBe prace nad wdra|aniem koncepcji dziaBaD sieciocentrycznych i przedsiwzi z zakresu efektywnego zabezpieczenia wykorzystywanych sieci informatycznych. Odrzucenie koncepcji NCW ze wzgldu na przedstawione zagro|enia byBoby jednak dziaBaniem nierozwa|nym. Nale|y jedynie o nich pamita, a jedno- cze[nie d|y do stworzenia takiej infrastruktury informatycznej, która byBaby uod- porniona na omawiane niebezpieczeDstwa. Mit ósmy GBoszenie tezy, |e wprowadzenie koncepcji sieciocentryczno[ci jest najlep- sz i jedyn odpowiedzi na zmieniajce si realia prowadzenia dziaBaD zbrojnych w erze informatycznej jest bBdem [wiadczcym o niezrozumieniu idei i koncepcji NCW. Network  Centric Warfare umo|liwia jedynie bardziej efektywne wykorzy- stanie posiadanych informacji, potencjaBu bojowego i czynnika ludzkiego. Zale|y ono nie tylko od odpowiedniej dystrybucji informacji, ale równie| od tego  mo|e 4 (159) 2004 151 Tomasz Szubrycht nawet przede wszystkim  jak potrafimy je gromadzi i analizowa. Poprawa po- ziomu wspóBpracy, szybko[ci dowodzenia i innych aspektów procesu dowodzenia s bowiem najwa|niejszymi czynnikami wspóBczesnych dziaBaD zbrojnych. Oczywi[cie siBy zbrojne ka|dego paDstwa s lepiej przygotowane do pewnych typów dziaBaD, a do innych gorzej. Faktem jest, |e dziaBania wojenne charakteryzuj si kompleksowo[ci i uzale|nieniem od czynników nieracjonalnych. Nie przekre[la to jednak zalet wy- korzystywania koncepcji sieciocentryczno[ci. Dziki niej bdzie mo|na w czasie rzeczywistym okre[li realia pola walki, a tym samym ksztaBtowa je zgodnie z obowizujcymi wymaganiami i oczekiwaniami. NCW stwarza mo|liwo[ wypra- cowania decyzji w oparciu o szybkie przetwarzanie i analiz informacji. Niesie to jednak ryzyko, |e wykorzystujc sieciocentryczno[, doprowadzi si do sytuacji, w której podejmowane dziaBania i reakcje bd odnosi si nie do dziaBaD przeciw- nika, a do wBasnych. W rzeczywisto[ci mo|e to doprowadzi do walki z samym sob. Szybko[ podejmowania decyzji nie jest celem samym w sobie. Nale|y wic pamita, |e dla ka|dej konkretnej sytuacji konieczne jest okre[lenie optymalnej prdko[ci podejmowania decyzji. PODSUMOWANIE Przedstawione mity odnoszce si do dziaBaD NCW nie mog zosta pomi- nite w teoretycznych rozwa|aniach. Nale|y pamita, |e w ka|dym z nich jest cz[ prawdy, któr trzeba rozwa|y, a z rozwa|aD tych musz by wycignite stosowne wnioski. DziaBania sieciocentryczne stanowi prób zrozumienia, jak przekaz danych od poszczególnych platform (elementów systemu) wpBywa na orga- nizacj i struktur dowodzenia oraz na mo|liwo[ci uzyskiwania w czasie rzeczywi- stym jednolitego obrazu sytuacji. Tak jak skonstruowanie silnika spalinowego w przeszBo[ci miaBo znaczcy wpByw na dziaBania militarne, tak informatyzacja b- dzie miaBa podobny wpByw na przyszBe dziaBania zbrojne. W sieciocentryczno[ci konieczne jest odej[cie od klasycznego my[lenia ka- tegoriami BaDcucha dowodzenia, mo|liwo[ciami sensorów i uzbrojenia. Przej[cie na my[lenie kategoriami informacji sprawia, |e trudne lub wrcz niemo|liwe jest roz- Bczne rozpatrywanie dziaBaD na ldzie, morzu, w powietrzu, przestrzeni kosmicznej czy cyberprzestrzeni. NCW dotyczy ludzkich i organizacyjnych zachowaD, które zaadaptowaBy nowy sposób my[lenia sieciocentrycznego. Czas wojen symetrycznych prowadzonych 152 Zeszyty Naukowe AMW Sieciocentryczno[  mity i rzeczywisto[ przez zwarte jednostki przechodzi do historii. Idea dziaBaD sieciocentrycznych w momencie jej upowszechnienia wydawaBa si wizj na pograniczu science fiction, ale upBywajce lata pokazaBy, |e jest systematycznie testowana i wprowadzana do siB zbrojnych (USA, Izrael). Dalszy rozwój tej idei zwizany jest z: - konieczno[ci szczegóBowej analizy zalet i wad scentralizowanego i zdecentrali- zowanego dowodzenia; - stworzeniem w siBach zbrojnych mniejszych, ale lepiej wyszkolonych i wyposa- |onych jednostek armii; - zmian filozofii dowodzenia, jak równie| swoist rewolucj kulturow  w dzie- dzinie siB zbrojnych ; - stworzeniem wspólnego, jednolitego obrazu sytuacji, który byBby dostpny w czasie rzeczywistym dla wszystkich elementów sieci; - znacznymi, dBugoterminowymi nakBadami finansowymi. Pamita nale|y, |e dziaBania sieciocentryczne mog by równie| w efek- tywny sposób wykorzystane przez cywilne organizacje, midzy innymi w trakcie zarzdzania kryzysowego, w ramach wspóBpracy militarno-cywilnej lub dziaBaD o charakterze midzynarodowym. NCW nale|y pojmowa szerzej ni| tylko w aspekcie technologicznym. Jest to swoista odpowiedz siB zbrojnych na wyzwania wieku informatycznego. BIBLIOGRAFIA [1] Alberts D. S., Garstka J., Stein F., Network Centric Warfare  Developing and Leveraging Information Superiority, CCRP, Sun Microsoft, 2nd edition, 2000. [2] Barnett T. P. M., The seven deadly sins of Network  Centric Warfare, Naval Institute, Annopolis, Proceedings, January 1999, p. 36  39. [3] Borden A., What is Information Warfare, Air & Space Power Chronicle, 1999. [4] Cebrowski A. K., Network  Centric Warfare: It s origin and future, Naval Institute, Annopolis, Proceedings, January 1998. [5] Forgues P., Command in a Network  Centric War,  Canadian Military Journal , Summer 2001. 4 (159) 2004 153 Tomasz Szubrycht [6] Stein F., Observations on the Emergence of Network Centric Warfare, Evidence Based Research, Inc., Vienna 2004. [7] Wik M., What is Network-Based Defence (NBD) and the impact on the future defence, Defence Materiel Administration FMV, Royal Swedish Academy of War Science, 2003. ABSTRACT For the last decade an information revolution, which has changed many areas of human life, has been going on. The changes have not bypassed the military activity. In 1990s admiral A. Cebrowski introduced the notion of Network Centric Warfare (NCW). Since that time many myths and stereotypes have arisen. The paper is an attempt to systematize the notions and stereotypes related to NCW. Recenzent prof. dr hab. Andrzej Makowski 154 Zeszyty Naukowe AMW

Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
T PIwZ świat wirtualnych organizacji
E in T?atures & nescessity
T0 7
T94 1
T37
T37
05 KARTY SIECIOWE SPRZĘTOWE SERCE SIECI LAN
t?ddb (3)
W04 zasilacze sieciowe prostowniki
T5 2

więcej podobnych podstron