Język polski 17
Zestaw 2. składał się z tekstu Książki na cale życie, opracowanego na podstawie felietonu Wojciecha Nowickiego Chwała pólkownikom oraz 4 zadań otwartych krótkiej odpowiedzi i 1 zadania zamkniętego na dobieranie (zadanie 2.2).
Rozumienie tekstu na poziomach znaczeń i struktury
Sprawdzeniu złożonych umiejętności rozumienia sensu oraz argumentacyjnej funkcji fragmentów na tle całości tekstu posłużyły zadania 2.1, 2.2 i 2.3, które były umiarkowanie trudne dla maturzystów. Najwięcej trudności sprawiło zdającym rozwiązanie zamkniętego zadania 2.2 (poziom wykonania 62%), które sprawdzało umiejętność stawiania pytań do tekstu i polegało na przyporządkowaniu trzem wskazanym akapitom odpowiednich pytań wybranych spośród sześciu podany ch propozycji. Zadanie 2.3 (poziom wykonania 67%), polegające na wyjaśnieniu roli. którą pełnią w tekście przytoczenia wypowiedzi współczesnych pisarzy amery kańskich na temat czytania książek, sprawdzało umiejętność dostrzeżenia argumentacyjnej funkcji cytatów w tekście (wzmocnienie, zilustrowanie poglądów' autora). Najłatwiejszym spośród zadań wymagających rozumienia sensu wskazanych fragmentów' oraz ich funkcji w strukturze argumentacyjnej tekstu okazało się zadanie 2.1 (poziom wykonania 73%), które wymagało rozumienia funkcji, jaką pełnią nie wprost informacje na temat wad czytania nowych książek i wad czytania tych samych książek. Punktu za rozwiązanie nie otrzymywali zdający, którzy podali tylko jedną wadę lub, nie rozumiejąc poglądów autora tekstu, zastępowali je własnymi opiniami.
Rozumienie tekstu na poziomie znaczeń niedosłownych
Zadanie 2.4 wymagające wyjaśnienia znaczenia użytych przez autora tekstu metafor: łańcuszek szczęścia i kosmos sprawiło zdającym umiarkowaną trudność (poziom wykonania 60%). Przyczyną niepowodzeń było najczęściej formułowanie wyjaśnień zbyt ogólnych, niczwiązanych z sensami tekstu i z funkcją metafor w tym tekście, jaką jest zobrazowanie aspektów czytania książek trudnych do wyrażenia w sposób dosłowny.
Zadanie 2.5 sprawdziło umiejętność rozumienia ogólnych sensów całego tekstu w kontekście Pana Tadeusza Adama Mickiewicza. Dwuczłonowe polecenie wymagało podania autora i tytułu epopei narodowej na podstawie fragmentu Epilogu, a następnie udzielenia uzasadnionej odpowiedzi na pytanie, czy myśl wyrażona w tym fragmencie jest zgodna z wymową analizowanego felietonu. Zadanie to okazało się najtrudniejszym zadaniem w całym arkuszu egzaminacyjnym (poziom wykonania 29%). Niepoprawne odpowiedzi w większości nie dotyczyły porównywania ogólnych sensów' oraz przesłania tekstu publicystycznego i literackiego (tę umiejętność punktowano niezależnie od rozpoznania dzieła), lecz raczej wynikały z nieznajomości treści i problematyki polskiej epopei narodowej - mylonej przez maturzy stów z III częścią Dziadów, Weselem Wyspiańskiego, wierszami Kochanowskiego, a nawet z powieścią Reymonta Chłopi. Nierzadko zdarzały się odpowiedzi, w których maturzy ści przypisywali niewłaściwe autorstw o utworom stanowiącym lektury obowiązkowe.
Podsumowanie
Absolwenci liceów ogólnokształcących zdający egzamin w nowej formule nie mieli trudności z odczytywaniem informacji z tekstu oraz ich wykorzystaniem w celu przekształcania zdań, wykazując się niezbędną do tego świadomością językową dotyczącą współczesnej polszczyzny potocznej i oficjalnej. Inne działania na tekście, jak stawianie pytań do tekstu oraz jego streszczenie, okazały się umiarkowanie trudne, podobnie jak rozumienie niewyrażonych wprost sensów fragmentów tekstu oraz dostrzeganie funkcji, którą pełnią w tekście publicystycznym o charakterze argumentacyjnym.
Poważne problemy sprawiło zdającym dostrzeżenie w tekście zw iązku między elementami tezy autora a przykładami pełniącymi funkcję argumentacyjną, a także porównywanie najbardziej ogólnych sensów analizowanego tekstu publicystycznego i podanego fragmentu dzieła literackiego. Egzamin jasno ukazał fakt, że większość absolwentów liceów ogólnokształcących nie zna dobrze treści