Sprawozdanie techniczne na podstawie art. 35 - PL-12/03
W przeszłości w regionie byłego województwa jeleniogórskiego wydrążono 43 sztolnie i 36 szybów. Obecnie część z nich stanowi poważne zagrożenie dla ludzi i zwierząt, ponieważ wejścia do nich i ich wloty nie zostały odpowiednio zamknięte. 10 sztolni wymaga pilnego podjęcia działań zabezpieczających, ponieważ można do nich łatwo wejść w dowolnym momencie, podobnie jak 14 innych szybów i szybików, które obecnie są właściwie jedynie otworami w ziemi. Głębokie kratery pozostałe po szybach wskazują, że drewniane zamknięcia, które miały blokować dostęp, a które zgniły i uległy zniszczeniu, obecnie spoczywają na starych obudowach.
Pogorszenie stanu środowiska naturalnego w regionie Kowar i Radoniowa zostało spowodowane zagospodarowaniem odpadów górniczych na hałdach, a także powtarzającą się eksploatacją tych hałd, prowadzoną częściowo w sposób pozbawiony nadzoru. W takich przypadkach niezbędne jest wyrównanie nieregularnych hałd, a jednocześnie wyprofilowanie zboczy, usunięcie pozostałości fundamentów i murów oraz przygotowanie gruntu do zalesienia.
Ze względu na brak odpowiedniej ochrony do wszystkich instalacji górniczych (szybów, sztolni i hałd) łatwy dostęp mogą uzyskać osoby nieuprawnione. Wyjątkiem od tej zasady jest obszar stawu osadowego, który został właściwie odgrodzony i jest wykorzystywany przez Politechnikę Wrocławską, a także sztolnie nr 19 i 19a, będące własnością byłej kopalni „Podgórze" w Kowarach, wykorzystywane jako atrakcje turystyczne i regularnie odwiedzane.
Obecnie jedynym obiektem poddanym całkowitemu procesowi rekultywacji w 2001 r. był staw osadowy stworzony przy zakładzie rud uranowych w Kowarach. Zakres tego projektu rekultywacji objął następujące prace:
budowa ściany oporowej u podstawy nasypu wzdłuż rzeki Jedlicy,
budowa oczyszczalni ścieków i systemu kanalizacji odprowadzającego oczyszczone ścieki do Jedlicy,
wykonanie drenażu głównego, uniemożliwiającego dopływ wód powierzchniowych do stawu osadowego,
spompowanie wody nadosadowej z niecki stawu, wypełnienie niecki stawu materiałem mineralnym i próchnicą, zabudowa biologiczna.
Żadna z pozostałych instalacji górniczych nie została poddana rekultywacji.
7 OGÓLNOKRAJOWY PROGRAM MONITORINGU W ODNIESIENIU DO OBSZARÓW ZAKOŃCZONEGO WYDOBYWANIA RUD URANU
7.1 Pomiary przeprowadzane przez Biuro Obsługi Roszczeń b. Pracowników Zakładów Produkcji Rud Uranu PAA
a) Stężenia substancji promieniotwórczych w wodach powierzchniowych i podziemnych
Wodę pobiera się raz do roku z naturalnych wypływów z otworów po nieczynnych zakładach wydobycia rud uranu (sztolni), cieków powierzchniowych i zbiorników wodnych, studni górniczych oraz z wypływów ze źródeł naturalnych - co w sumie daje 30 punktów pomiarowych.
Zakres monitoringu obejmuje pomiary całkowitej aktywności promieniowania alfa i beta w suchym opadzie próbek wody.
Analizę radiologiczną poprzedza fizyczne i chemiczne oczyszczenie próbek wody.