społecznych na gruncie socjologii, czy badaniu wewnątrzpaństwowych systemów politycznych na gruncie politologii30. Nie uniemożliwia to jednak wykorzystania pojęć wspólnych naukom politycznym w zakresie podstaw metodologii ogólnej, rozumianej funkcjonalnie, zarówno jako warunek naukowości, jak też płaszczyzna porozumienia badaczy poszczególnych dyscyplin.
Powyższa uwaga wynika z zauważalnej ewolucji przedmiotu badania teorii stosowanych w nauce o stosunkach międzynarodowych oraz ich interakcji z podejściami innych dyscyplin nauk społecznych (np. socjologia, ekonomia). Ujęcie to pozostaje też zgodne z dwoma podstawowymi czynnikami generującymi zmiany w naukach społecznych w ogóle: wydarzeniami historycznymi oraz odkryciami teoretycznymi.
2. Charakterystyka nauki o stosunkach międzynarodowych
Każda dziedzina nauki, badana jest w ramach tematycznych dyscyplin naukowych, współtworzonych przez uświadomionych w zakresie swej odmienności badaczy, ich dorobek badawczy oraz instytucje sprzęgające te podmioty w jedną tradycję analityczną. Każda dyscyplina posiada swoistą metodologię prowadzenia badań naukowych. Poprzez metodologię badań rozumie się tu przede wszystkim analizę reguł (metod) postępowania badawczego w określonej dziedzinie nauki (jaką są stosunki międzynarodowe)31. Jest to wąskie i tematyczne rozumienie teorii metod naukowych, stanowiącej fragment szerzej rozumianej, ogólnej metodologii nauk, dziedziny filozofii nauki, zajmującej się epistemologicznymi uwarunkowaniami poznania naukowego32.
Samą naukę należy zdefiniować jako społecznie zorganizowany, konwencjonalny proces działań, zmierzających do możliwie obiektywnego poznania rzeczywistości, przy czym rzeczywistość można tu rozumieć jako
30 Zob. Próby ujęcia analizy systemowej w: Władysław Findeisen, Edward S. Quade, „Metodologia analizy systemowej", w: Władysław Findeisen (red.), Analiza systemowa - postawy i metodologia, PWN, Warszawa 1985, s. 93-126.
31 Por. Stefan Nowak, Metodologia badań społecznych, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2006, s. 23.
32 Adam Grobler, Ignacy Fiut (red.), Metodologia nauk. Wybór tekstów, Wydawnictwo AGH, Kraków 1989, s.6.
20