*** lei.: * 48 91 462 30 25, la*: ♦ 48 91 462 33 45. e mail: biuro«sangermelal.com, mobil tel. 0602/33 79 99, mobil tel. 0602/33 80 30
W jaki sposób wygenerować napięcie w śrubie?
Jak wspomniano wcześniej dwie najbardziej powszechne metody przekazywania napięcia na łącznik gwintowany to moment obrotowy (patrz rycina 2) lub bezpośrednie napinanie (patrz rycina 3).
Moment obrotowy jest definiowany jako siła obrotu lub skręcenia nakładana na nakrętkę lub główkę śruby i jest to iloczyn dwóch pomiarów tzn. siły i odległości (patrz rycina 4). Siła jest mierzona w funtach lub niutonach i jest to po prostu wielkość zastosowanej siły w określonej odległości od centrum danego obracanego lub skręcanego artykułu. Odległość jest mierzona w jednostkach długości tzn. calach, stopach, centymetrach bądź metrach.
Moment obrotowy wyrażony jest jako połączenie odpowiednich jednostek siły i odległości tzn. funty stopy (Ibf.ft) w anglosaskim systemie pomiaru lub niutonometry (Nm) w systemie metrycznym. Moment obrotowy jest przykładany do łącznika gwintowanego przez wiele różnych typów kluczy dynamometrycznych, ręcznych i napędzanych. Prawo Newtona mówi, że dla każdej zastosowanej siły istnieje równa i odwrotna siła reaktywna. Dlatego gdy moment obrotowy jest stosowany na nakrętkę, przez przekręcanie zwiększa się, będzie tworzyć napięcie śruby dwustronnej, która będzie działać jak "siła zacisku" w obrębie efektywnej długości gwintu. Początkowo ta siła zacisku wyciągnie oba komponenty śrubowe do siebie razem, a następnie nagromadzi się i zachowa znane napięcia (obciążenie) w obrębie łącznika w celu utrzymania integralności złącza.
Wielkość momentu obrotowego zastosowana na łącznik gwintowany będzie zależna od kilku czynników, w tym aplikacji projektowej, rodzaju złącza, rozmiaru, długości i ilości łączników używanych oraz rodzaju smaru do gwintu. W razie braku określonych wartości momentu obrotowego od projektanta lub producenta wyposażenia, Hi-Force dostarcza schemat, który zawiera szczegółowy opis zalecanych wartości momentu obrotowego dla łączników zarówno w rozmiarach metrycznych, jak i anglosaskich w materiale standardowej klasy przy użyciu powszechnie stosowanych smarów do gwintu. Te liczby są wyliczone w oparciu o minimalną granicę plastyczności śruby 70%, która jest maksymalną zalecaną wartością przez Hi-Force.
Alternatywnie, Hi-Force oferuje również niedawno zaoferowane oprogramowanie BoltRight.
Bezpośrednie napinanie jest przykładane na łącznik przy użyciu hydraulicznego urządzenia naprężającego popularnie zwanego hydraulicznym napinaczem śrub dwustronnych (patrz rycina 3). Jest to siłownik hydrauliczny wysokiego ciśnienia, wraz z akcesoriami, zaprojektowany tak, aby być osadzonym naprzeciw złącza, uchwycić gwint łącznika przy użyciu zgodnego gwintowanego ściągacza oraz poprzez zastosowane ciśnienie hydrauliczne wydłużyć tłok siłownika względem ściągacza, w celu pociągnięcia (rozciągnięcia) śruby lub kołka do znanego napięcia w tonach lub kN. Gdy siła ciągnięcia równa się pożądanemu obciążeniu wstępnemu śruby, plus dodatkowej wielkości dla wyrównania rozluźnienia śruby, nakrętka przebiega w dół gwintu przy użyciu krótkiego pokrętaka przesuwnego do chwili, gdy będzie dokręcona względem czoła złącza. Ciśnienie hydrauliczne jest następnie zwalniane, a łącznik gwintowany nie ma możliwości powrotu do swojej oryginalnej długości, przez dokręconą nakrętkę, następnie pozostawiając wymagane napięcie włączniku.