4037603525

Przy złożonym stanie naprężeń:

O, = (J_r + <J_K < k_r (lub k_rj lub k_rc) (przy naprężeniach normalnych)

G_Z = '\J(J_g² + (a • T_s)² < kg (lub kgj lub k_go) (przy naprężeniach o różnych kierunkach)

Powyższy wzór oparty na hipotezie wytrzymałościowej HUBERA wymaga określenia współczynnika a (określa on stosunek naprężeń dopuszczalnych normalnych do stycznych).

Obliczenia realizujemy w jednostkach układu SI. Jednostką naprężenia jest Pascal (lPa = lN/mm²). Stosujemy krotności (kPa, MPa).

Uprościć obliczenia można poprzez zastosowanie tzw. wzorów liczbowych.

1.5 Naprężenia dopuszczalne przy obciążeniach stałych

Naprężenia, które mogą pozostać w materiale bez obawy naruszenia warunku wytrzymałości i warunku sztywności nazywamy naprężeniami dopuszczalnymi. Wartości naprężeń dopuszczalnych ustalone są w zależności od własności materiału i charakteru obciążeń.

Podstawowe własności wytrzymałościowe:

minimalna wytrzymałość na rozciąganie (tzw. wytrzymałość doraźna - R_m. „,i_n (materiały kruche i plastyczne);

granica plastyczności - R_t. _min (dla materiałów plastycznych).

Za podstawę do ustalania naprężeń dopuszczalnych przy obciążeniach stałych przyjmujemy:

R_e - dla materiału plastycznego;

R_m - dla materiału kruchego.

W celu uzyskania określonego stopnia pewności, że dana część nie ulegnie zniszczeniu lub odkształceniu trwałemu wprowadza się współczynniki bezpieczeństwa.

Naprężenia dopuszczalne wyznaczamy z wzorów:

gdzie:

x_c - współczynnik bezpieczeństwa dla materiałów plastycznych; x_m — współczynnik bezpieczeństwa dla materiałów kruchych

Przeciętne wartości współczynników bezpieczeństwa__Tablica 1.1

Materiał	xe	xm
Stale, staliwa, żeliwo ciągliwe	2 -r 2,3
Żeliwa szare		3,5
Stopy miedzi	3 -r 4
Stopy aluminium	3,5 -i- 4

7