4130651721

Wstęp

Uzasadnieniem wyboru tematu jest fakt, że znaczenie praktyczne tych zagadnień staje się coraz większe³, pomimo braku rozstrzygnięć sądów wyższych instancji w tym przedmiocie⁴. Stosunki pracy wykraczają bowiem coraz częściej poza granice jednego państwa⁵. Przejawia się to nie tylko w swobodzie przepływu pracowników, lecz także w fakcie, że pracodawcy są podmiotami podejmującymi działalność w różnych państwach.

Nie bez znaczenia jest również, że w polskiej literaturze brak jest całościowych opracowań, które dotyczyłyby jurysdykcji krajowej w sprawach z zakresu prawa pracy⁶.

W dysertacji postawiono sobie trzy zasadnicze cele badawcze. Po pierwsze, zidentyfikować normy regulujące jurysdykcję krajową w spra-

³    Znaczenie tego rodzaju zagadnień podkreślano już w latach 70. - zob. np. M. Forde, Jurisdiction to Adjudicate Disputes in Transnational Employment, Comp. Lab. L. 1977, vol. 2, s. 186; M.L. Goldberg, Labor Relations and Labour Standardsfor Employees of United States Enterprises Working in Foreign Areas, N.D. L. Rev. 1971-1972, vol. 48, s. 23 i n.

⁴    Zob. postanowienia SN: z dnia 22 października 2009 r., III CZP 72/09, niepubl. i z dnia 6 stycznia 2010 r., I PZP 6/09, niepubl., które zostały omówione (w:) K. Weitz, Analiza do sprawy I PZP 6/09 (o stwierdzenie wykonalności orzeczenia sądu zagranicznego na obszarze Polski), niepubl. (tekst dostępny w bazie elektronicznej SN), s. 4. Zob. też wykaz najważniejszych orzeczeń wydanych na podstawie art. 5 pkt 1 konwencji brukselskiej z dnia 27 września 1968 r. o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych (Dz. Urz. WE C 27 z 26.01.1998, s. 1) i konwencj i o jurysdykcji i wykonywaniu orzeczeń sądowych w sprawach cywilnych i handlowych, sporządzona w Lugano dnia 16 września 1988 r. (Dz. U. z 2000 r. Nr 10, poz. 132), http://curia.europa.eu/common/ recdoc/conven tion/en/psystemat/050103.htm.

⁵    „Employers increasingly are transnational, and employees move morę frequently from one national State to another”, J.B. Boskey, The Resolution of Disputes in Transnational Employment: Arbitration and its Discontents, J. Smali & Emerging Bus. L. 1999, vol. 3, s. 190.

⁶    Wymienić należy te o charakterze przyczynkarskim: R. Frey, Zasady ustalania jurysdykcji w sprawach z zakresu prawa pracy po wejściu Polski do Unii Europejskiej, R. Pr. 2004, nr 1, s. 122 i n.; tenże, Prawodawstwo Unii Europejskiej dotyczące postępowania w sprawach z zakresu prawa pracy - jurysdykcja i wykonywanie orzeczeń, PS 2004, nr 6, s. 99 i n.; tenże, Zasady ustalania jurysdykcji krajowej w sprawach pracowniczych w Konwencji z Lugano, R. Pr. 2000, nr 3, s. 41 i n.; P. Świder, Jurysdykcja w sprawach pracowniczych w świetle regulacji wspólnotowych, M.P.Pr. 2004, nr 12 (dodatek: Procesowe Prawo Pracy), s. 1 i n.; P. Grzebyk, Jurysdykcja umowna dla indywidualnych umów o pracę w rozporządzeniu 44/2001, EPS 2008, nr 12, s. 14 i n.; tenże, Zasady ustalania jurysdykcji krajowej w sprawach o roszczenia o wynagrodzenie za pracę (w:) Wynagrodzenie za pracę w warunkach społecznej gospodarki rynkowej i demokracji, red. W. Sanetra, Warszawa 2009, s. 297 i n.; tenże, Jurysdykcja krajowa dla powództw pracodawcy przeciwko pracownikowi wg art. 20. rozporządzenia nr 44/2001 -uwagi na tle praktycznym, PiZS 2009, nr 10, s. 23 i n.; tenże, Podstawy jurysdykcji krajowej w sprawach z zakresu prawa pracy w kodeksie postępowania cywilnego i wybranych umowach o pomocy prawnej, PiZS 2010, nr 4, s. 15 i n.

m