funkcjonują nieefektywnie lub jego funkcjonowanie jest ściśle ograniczane przez państwo? W takiej sytuacji pojawić się może populistyczny resentyment.
W mojej prezentacji będę argumentował, iż taki scenariusz rozwoju sytuacji powinien być postrzegany jako pewnego rodzaju sygnał ostrzegawczy generowany w następstwie nieefektywnego funkcjonowania społeczeństwa obywatelskiego, którego celem jest zwrócenie uwagi na konieczność niezbędnych reform. Populizm wyłaniający się w następstwie opisanej sytuacji może być postrzegany jako narzędzie amplifikacji informacji o nieprawidłowościach i sygnałem do podjęcia niezbędnych reform. Sygnałem generowanym przez większość, której głos odnośnie spraw wspólnoty nie jest należycie brany pod uwagę lub jest wręcz marginalizowany.
Populizm jako ideologia społeczna ma liberalne korzenie, a jego pierwotnym celem była budowa liberalnego systemu społecznego. Celem populizmu jako ideologii społecznej było stworzenie społeczeństwa obywatelskiego. Niestety we współczesnych dyskursach społecznych rola populizmu jako narzędzia kontroli i wpływu na państwo narodowe wydaje się celowo marginalizowana. Kiedy w debatach publicznych dyskutuje się zagadnienie, prawie intuicyjnie i jednoznacznie alokujemy do niego pejoratywne konotacje, znaczenia i interpretacje. Zwłaszcza popularne jest interpretowanie populizmu jako proponowanie przez manipulujących polityków łatwych rozwiązań dla trudnych i skomplikowanych spraw życia społecznego w celu szybkiego zbicia kapitału politycznego.
Wciąż jednak populizm jako idea społeczna nie jest tak nieprzystawalny do koncepcji społeczeństwa obywatelskiego, jak by to wyglądało na pierwszy rzut oka. W swoim wystąpieniu będę argumentował, iż obydwie koncepcje stanowią pewnego rodzaju opozycyjne, lecz wciąż komplementarne bieguny społecznych narracji wpływających w ostatecznym rozrachunku na stabilność systemów społeczeństw demokratycznych.
In words of Charles Taylor civic society should be understood as an autonomous network of social groups, different than those goveming the country, which are regulated by common laws. and have the ability to influence the govemment’s public policy. What is morę. civic society consist vital force of maintenance of democracy in modern societies. Because of its autonomy from the state it plays an important role mediating between individuals and the State. Consisted of many independent organizations, such as familia! groups, churchcs, newspapers, electronic media, schools, political parties, interest groups. charity and volunteer organizations, it is able to form political agenda out of state scrutiny the same time having important role of negotiating in between social actors and the state maintaining democratically established consensus. Civil society is a mechanism that combines the state and Citizen into an arena that advocates good virtues and citizenship, taking care to pul the public good on the same level as the private good.
3